سیا: در کودتای 28 مرداد علیه دولت ایران اقدام کردیم
به گزارش سرویس مانیتورینگ خبرگزاری رسا، شبکه خبری بی بی سی فارسی گفت: با گذشت 60 سال از سرنگونی دولت محمد مصدق به دست ارتش، سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده، سیا، با خارج کردن اسنادی از طبقه بندی محرمانه، به نقش خود در این کودتا اعتراف کرد.
قابل ذکر است سال های متمادی، شاهدان بسیاری درباره نقش آمریکا و انگلیس در طراحی و حمایت از این کودتا سخن می گفتند اما جامعه بین الملل به دخالت این دو کشور در امور داخلی ایران اعتقادی نداشتند. این اولین بار است که سیا اذعان می‌کند در کودتا علیه دولت قانونی مصدق دست داشته است.
به گفته بی بی سی فارسی؛ در اسنادی که به تازگی از طبقه بندی محرمانه خارج شده اند، ارجاعاتی به رمز آژاکس وجود دارد. آژاکس رمز عملیات آمریکایی ها در کودتای ٢٨ مرداد بود. این اسناد از جمله شامل پرونده های کاری کرمیت روزولت، مامور اطلاعاتی ارشد آمریکا در خاورمیانه و ایران نیز هستند.
کودتای ٢٨ مرداد برای طیف های مختلف یکی از بحث برانگیزترین نقاط تاریخ معاصر ایران بوده و صف بندی های سیاسی جدی ای را میان آنها به وجود آورد.
به گزارش بی بی سی فارسی؛ طرفداران رژیم پهلوی، محمد مصدق را به نقض قانون اساسی متهم و از برکناری او توسط محمدرضا پهلوی دفاع می کنند و کودتای ٢٨ مرداد را قیام ملی می‌نامند. در حالی که برخی نیز حزب توده را متهم می کنند که با تندروی در اعتراضات پس از 25 مرداد، زمینه را برای سرنگونی دولت آماده کرد و پس از آن نیز از توان سازمان افسران خود در عملیات ضدکودتا بهره نگرفت.
بخشی از اسناد سیا درباره ایران که به مقطع کودتا مربوط می‌شوند در دهه 1960 از میان رفته اند، سیا ادعا می‌کند در بایگانی های امن خود جای کافی برای نگهداری آنها نداشته است.
سیا در مقدمه یکی از سندها که به تازگی منتشر شده و متعلق به سال ١٩54 است می‌نویسد: در پایان ١952 روشن بود که دولت مصدق نمی‌تواند با کشورهای غربی که منافعی در ایران دارند به توافقی نفتی برسد. هدف عملیات آژاکس سرنگونی دولت محمد مصدق، بازسازی منزلت و قدرت شاه و جایگزینی دولت مصدق با دولتی بود که ایران را با سیاست هایی سازنده اداره کند.
بنا بر این سند، هدف کودتا این بوده که دولتی بر سر کار بیاید که دولت های غربی بتوانند درباره بازار نفت با آن به توافق برسند. هدفی که پس از بازگشت شاه به ایران محقق شد.
از همان حادثه بود که اقشار مختلف مردم ایران، تمام وعده ها و اقدامات دولتمردان آمریکایی و انگلیسی را به دیده تردید نگاه می کنند.
/1421/1409/ح