قدمت اقامه عزا برای امام حسین

به گزارش سرویس مانیتورینگ خبرگزاری رسا ، عبدالمجید ظهرابی کارشناس شبکه وهابی نور مدعی شد عزاداری برامام حسین (ع) سابقه تاریخی ندارد.

از باب مقدمه باید گفت که یاد و خاطره شخصیت های برجسته و برگزیده تاریخ بشر باید زنده بماند و صفات و حالات پسندیده آنان مورد توجه باشد؛ از این رو، می بینیم که پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) در زنده نگه داشتن یاد و نام شهیدان، به ویژه سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع)، از شیوه های گوناگونی بهره می گرفتند.

همان گونه که می دانید برگزاری مراسم و عزاداری و برقراری جلسات سخنرانی و بیان ایثار و حماسه شهداء کربلا؛ زنده نگه داشتن یاد و خاطره آنها و قدر دانی و سپاسگزاری از زحمات آنها است، به علاوه کلاس درسی است برای انتقال مفاهیم و پیام هایی که آنان خواستند به بشریت بیاموزند و منتقل کنند.

قدمت اقامه عزا برای امام حسین (ع) از زمان حضرت آدم

در تاریخ می خوانیم: مجلس عزای اباعبدالله (ع) از زمان خلقت پدرمان حضرت آدم (ع) برپا بوده است. همچنین تمام انبیای الهی و تمام ائمّه (ع) برای سیّد و سالار شهیدان عزاداری کرده اند.

یکی از مجالسی که حضرت آدم (ع) در عزای فرزندش حضرت اباعبدالله (ع) داشته که بسیار جانسوز هم می باشد، مجلسی است که جبرئیل امین در آن روضه خوان و حضرت آدم مستمع بوده است. و آن زمانی است که حضرت آدم (ع) نظر نمود به ساق عرش و اسماء خمسۀ طیّبه را دید، جبرئیل به او تلقین کرد که این دعا را بخواند:

«یا حمیدُ بحقِّ محمّد یا عالی بحقّ علیٍ یا فاطرُ بحقّ فاطمه یا محسنُ بحقّ الحسنِ و الحسین و منک الاحسانُ.

پس حضرت آدم (ع) خواند، وقتی به اسم حسین (ع) رسید اشک هایش جاری گشت و قلب مبارکش به درد آمد، به جبرئیل فرمود: ای برادر(جبرئیل)، من در ذکر پنجمی از این اسماء خمسه، قلبم شکسته می شود و اشک چشمم جاری می گردد.

جبرئیل شروع نمود به ذکر سبب، و بیان مصیبت حضرت سیّدالشهداء (ع)، و جناب آدم و ملائکه در اینجا حاضر بودند، می شنیدند و گریه می کردند، جبرئیل به آدم (ع) عرض کرد: این پسر تو مصیبت زده می شود به مصیبتی که جمیع مصائب نزد او کوچک می شود. حضرت آدم (ع) فرمود: آن مصیبت چه چیز است؟

جبرئیل عرض کرد: او مظلوم کشته می شود در حالتی که تشنه و غریب، یکه و تنهاست، نه از برای وی ناصری است و نه معین، و هرگاه ببینی او را یا آدم و او می گوید: وا عطشاه از تشنگی و واقلّة ناصراه از بی یاوری، به مرتبه ای که حایل می شود تشنگی میان او و آسمان مثل دود و کسی به او جواب نمی دهد مگر به شمشیرها و شرارۀ مرگها، و ذبح می شود مانند ذبح شدن گوسفند از پشت سر، و خیام او غارت می شود، و سرهای آنها را در شهرها می گردانند، و با آنها است زنان اهل بیت، چنانکه گذشته است در علم خدای واحد منان». «واقدى، محمد بن عمر، مغازى تاریخ جنگهاى پیامبر(ص)، ترجمه، دامغانى، محمود مهدوى، ص 209 »

این یک مجلس بود برای حضرت آدم، اما آدم (ع) در عزای سیّد الشهداء (ع) مجلس دیگری نیز داشت. آن زمانی بود که حضرت آدم در حال گشت در روی زمین به کربلا رسیده بود، «وقتی که به قتلگاه حضرت سیّد الشهداء (ع) رسید، پای مبارکش لغزید و بر زمین افتاد و خون از پایش جاری گشت. پس خود را بلند نمود و عرض کرد: پروردگارا آیا باز از من ترک اولایی سرزده که مرا معاقب می فرمایی؟

پس وحی رسید به وی: نه خطایی از تو سر نزده ولکن در این زمین پسرت حسین (ع) از روی ظلم کشته می شود، پس خون تو جاری گشت تا موافقت نماید به خون او.

پس آدم گفت: کسیت کشندۀ او؟

پس بر وی وحی رسید که او یزید است لعن کن بر او.

پس بر وی چهار مرتبه لعن کرد». «طبرى، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ترجمه‏، پاینده، ابو القاسم، ج ‏3، ص 1039 و 1040 »

این دو مجلس بود از مجالس جناب ابوالبشر حضرت آدم (ع) در رثای فرزندش حضرت سیّد الشهداء (ع).

امامان بزرگوار شیعه و شیوه های گوناگون بزرگداشت عزاداری امام حسین(ع):

یکی از شیوه هایی که امامان (ع) برای زنده نگه داشتن نهضت حسینی به کار گرفته اند، برپایی مجالس سوگواری، گریستن و گریاندن برای مصیبت های جانسوز کربلا و یادآوری آن حادثه در زمان های مناسب است.

امام سجاد (ع) در طول دوران امامتش پیوسته سوگوار قصه عاشورا بود، در این مصیبت آن قدر گریست که از بکائین (بسیار گریه کنندگان) بشمار آمد و لقب گرفت. «وسائل الشیعة، ج 2، ص 922»

«علقمه حضرمی نقل می کند که امام باقر (ع) در روز عاشورا برای امام حسین (ع) در خانه اش اقامه عزا می کرد و خود آن حضرت برای جدش می گریست، تقیه نمی کرد و به کسانی که در خانه بودند می فرمود: برای آن حضرت سوگواری کنند و در مصیبت حسین (ع) به یکدیگر تسلیت بگویند». «وسائل الشیعة، ج 10، ص 398»

همچنین روایت شده است که «امام صادق (ع) به داود رقی فرمودند: من هرگز آب سرد ننوشیدم جز این که به یاد امام حسین (ع) افتادم». «امالی صدوق، ص 142»

در این خصوص باید متذکر شد از حضرت امام رضا (ع) روایت شده است: «وقتی ماه محرم می شد، کسی پدرم امام کاظم (ع) را خندان نمی دید و اندوه و حزن بر وی غالب می شد تا روز دهم، و چون روز عاشورا فرا می رسید، آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می فرمودند: امروز، روزی است که حسین (ع) شهید شده است». «مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، بخش مربوط به اعمال ماه محرم»

ائمه اطهار (ع) نه تنها خود در عزای سالار شهیدان می گریستند، بلکه همواره مردم را به گریستن بر آن حضرت تشویق و ترغیب می نمودند. در روایتی آمده است: «هر کس بر حسین (ع) بگرید، یا (حتی) یک تن را بگریاند، پاداشش بهشت است و هر کس حالت اندوه و گریه به خود بگیرد نیز، پاداشش بهشت است». «بحارالانوار، ج 24، ص 284»

شاعرانی که مصیبت های کربلا را به شعر درآورده و در مجالس و محافل می خواندند، همواره مورد لطف و عنایت ویژه امامان معصوم (ع) قرار می گرفتند، افرادی چون کمیت اسدی، دعبل خزاعی، سید حمیری و ... .

پس همان طور که ملاحظه نمودید نه تنها از جانب پیامبر (ص) و ائمه (ع) از اصل گریه و اقامه مراسم عزاداری منعی صورت نگرفته، بلکه با توجه به شواهد و نمونه هایی که از گریه ها و عزاداری هایی که از آن معصومین (ع) برای شهدای اسلام به ویژه امام حسین (ع) بیان شد، تردیدی باقی نمی ماند که این از سنت پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) است.

اما در باره شیوه عزاداری باید گفت؛ از مجموع آموزه های دینی استفاده می شود که اصل گریه و اقامه عزا از ما خواسته شده است و اما نوع و کیفیت عزاداری به عرف و شیوه هر شهر و منطقه واگذار شده است و مادامی که شارع مقدس از نوع خاصی از عزاداری منع نکرده، یا انجام نوع خاصی از عزاداری با اصول و ارزشهای دیگر اسلام و مکتب اهل بیت منافات نداشته باشد، می توان قائل به جواز آن نوع عزاداری شد. «مستدرک‏ الوسائل، ج 2، ص 458» /1406/