رحیم‌پور ازغدی تبیین کرد؛
دیدگاه قرآنی نسبتِ انسان با خدا و طبیعت
خبرگزاری رسا ـ عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با معجزه خواندن وجود مسائل علمی متعدد در قرآن گفت: تا به امروز حتی یک قانون علمی اثبات شده با علوم تجربی که خلاف نص صریح آیات قرآن باشد یافت نشده است، در حالی‌که در کتاب‌های دیگر مثل انجیل و تورات امروزی، موارد نقض زیادی دیده می‌شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست «دیدگاه قرآنی نسبتِ انسان با خدا و طبیعت» با سخنرانی دکتر حسن رحیم‌پور ازغدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، و با حضور جمع زیادی از دانشجویان، عصر روز چهارشنبه 10 اردیبهشت‌ماه در دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران برگزار شد.
رحیم پور ازغدی در ابتدا با بیان این‌که از دیدگاه قرآنی میان خدا، انسان و عالم هستی رابطه‌ای تنگاتنگ وجود دارد، اظهار داشت: بر اساس آیات قرآن، هرگاه انسان نسبت خود با خدا و نسبت طبیعت با خدا را به خوبی درک کرده و نگاه توحیدی و غیرمشرکانه به این روابط بیابد، نسبت میان خود و خدا را نیز به درستی خواهد فهمید و از این رو، این دیدگاه می تواند مبنای فلسفه کار، فلسفه تولید، فلسفه اقتصاد و فلسفه تفکر بشریت قرار گیرد.
این محقق و پژوهشگر دینی افزود: بعضی از آیات قرآن به بیان قواعد، قوانین و مبانی کلی خلقت جهان و روابط مادی اجزای هستی اشاره دارد و کشف این قواعد نیز بر عهده بشر گذاشته شده است تا به مقدار ظرفیت و توان خود به جستجوی این روابط بپردازد.
وی با اشاره به محدودیت توانایی انسان در کشف قوانین طبیعی ابراز داشت: با توجه به این‌که هم ظرفیت وجودی انسان محدود است و هم نیازها و امکان دانستن در انسان کامل نیست، بنابراین تنها به میزان اندکی از علم در اختیار انسان قرار گرفته است.
رحیم‌پور ازغدی اضافه کرد: حتی آگاهی‌های بالقوه آدمی نیز محدود و اندک است و بر اساس آیات قرآن، حقایق بسیار زیادی در عالم هستی وجود دارد که بشر هیچ‌گاه نمی‌تواند به آن دست یابد، اما در عین‌حال راه علم و آگاهی بشر فوق‌العاده وسیع بوده و با توجه به ظرفیت او، آنچه که می‌تواند کشف کند و بداند، فراوان است.
وی به عنایات خداوند برای رسیدن انسان‌ها به کمال اشاره کرد و گفت: آنچه که برای سعادت، رشد و کمال انسان موردنیاز است در اختیار انسان قرار داده شده است و برخی از مبانی و اصول کلی آن نیز در قرآن آمده است.
این نظریه‌پرداز اسلامی در ادامه به آیاتی از قرآن کریم که توصیف‌کننده وجود نظم و هدف در آفرینش انسان و طبیعت هستند، اشاره کرد و یادآور شد: عالم بر اساس حساب و کتاب و نظم خاصی ایجاد شده است و هیچ چیزی در عالم خلقت به صورت تصادفی و اتفاقی رخ نمی‌دهد، هیچ اتفاقی در عالم بدون هدف و برنامه‌ریزی و بدون دلیل و فایده نیست و بدون اذن خدا، هیچ برگی از درخت فرو نمی‌افتد و هیچ قطره بارانی به زمین نمی‌رسد.
رحیم‌پور ازغدی به بیان مصادیقی از قواعد علمی موجود در عالم که در قرآن کریم به آن اشاره شده است، پرداخت و گفت: قرن‌ها قبل، قرآن به مسائل علمی اشاره کرده است که علم تجربی بشر به تازگی توانسته است برخی از آنها را اثبات کند، ولی همچنان در درک بسیاری از موارد علمی که در قرآن مطرح شده است عاجز و ناتوان است.
وی افزود: برای مثال، تعبیر قرآن درباره خلقت زمین از آب یا دخان و این‌که وضعیت فعلی کره زمین حاصل یک انفجار بزرگ در میلیاردها سال قبل بوده است، امروزه موید علمی دارد و حتی افرادی که هیچ اعتقادی به دین هم ندارند، به صحت آن اعتراف می‌کنند و این بدین معناست که داریم به فهم آیات قرآن نزدیک‌تر می‌شویم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به این‌که خداوند در قرآن می‌فرماید در این عالم، هیچ چیز متعلق به انسان نبوده و بشر حتی مالک جسم و جان خود هم نیست و در حقیقت، جسم و روح امانتی در دست انسان است، اظهار داشت: طبیعت یا تکنولوژی مفهوم عینی ندارد، متاسفانه در گفتارهای رایج در خصوص نقش تاریخ یا طبیعت و یا تکنولوژی در زندگی بشر طوری صحبت می‌کنیم که گویا این موارد خود فاعل کار هستند، در حالی که به خودی خود هیچ مفهوم و اثری ندارند و ساخته و پرداخته ذهن بشر هستند.
رحیم‌پور ازغدی در این زمینه به خاطره‌ای از امام راحل(ره) اشاره کرد و گفت: در سال 67 که امام(ره) در حوادث مربوط به آن سالها مثل قضایای آقای منتظری موضع می‌گرفتند، برخی از ایشان انتقاد می‌کردند که تاریخ در این‌باره چگونه قضاوت خواهد کرد؟ و حضرت امام(ره) پاسخ دادند که قضاوت تاریخ مهم نیست، بلکه آنچه که مهم است، قضاوت خداوند است.
وی به ذکر مثال‌هایی از قرآن در این‌باره پرداخت و عنوان کرد: در داستان حضرت ابراهیم(ع) با وجود آنکه سوزاندن در ذات آتش است، اما اراده خداوند بر آن قرار گرفت که آتش وی را نسوزاند و یا در داستان حضرت موسی(ع)، عصای او بر خلاف ویژگی ذاتی آن به اژدها تبدیل شد و دریا به دو قسمت می‌شود و همه اینها تنها با اراده و مشیت الهی انجام‌پذیر است.
این محقق و پژوهشگر دینی افزود: همه اینها به این دلیل است که به خواست و اراده خداوند، یک علت قوی‌تر بر علت ضعیف‌تر غالب شده است و هر دو هم جزء سنت‌های الهی به شمار می روند.
وی به تفاوت اصلی نگاه دینی و نگاه سکولار و غیردینی به مقوله علم اشاره کرد و گفت: نگاه دینی، اراده خدا را برتر از هر چیزی می‌داند، در حالی‌که در دیدگاه سکولار، قوانین مادی، مطلق بوده و درک و باور رخدادهای خارج از این قوانین برای آنها دشوار است. از نظر قرآن کریم هم قواعد مادی حاکم بر طبیعت و هم قوانین ماورای طبیعت، که نگاه غیردینی از درک آن عاجز است، از سنن الهی و تحت مشیت و خواست او است.
رحیم‌پور ازغدی اضافه کرد: نگاه علمی از نظر قرآن و روایات آن است که ابتدا هم قواعد طبیعی و هم ماورای طبیعت را بشناسیم و مبدأ و غایت هر دو را از خدا بدانیم و سپس به علوم مادی بپردازیم.
وی با اشاره به این‌که موکول کردن صحت آیات قرآن به اثبات آن توسط علوم تجربی اشتباه است، گفت: با نگاه تجربی محض، حتی قواعد تجربی را هم نمی‌توان اثبات کرد و علوم تجربی تنها قادرند قوانیم حاکم بر طبیعت را به صورت مشروط اثبات کنند اما قادر به انکار هیچ چیزی نیستند.
این استاد حوزه و دانشگاه از وجود مسائل علمی متعدد در قرآن به عنوان معجزات قرآنی یاد کرد و گفت: تا به امروز حتی یک قانون علمی اثبات شده با علوم تجربی که خلاف نص صریح آیات قرآن باشد یافت نشده است، در حالی‌که در کتاب‌های دیگر مثل انجیل و تورات امروزی، موارد نقض زیادی دیده می‌شود و به همین خاطر است که خداوند بارها در قرآن می‌فرماید که اگر می‌توانید یک آیه مثل آن بیاورید و هنوز کسی نتوانسته است چنین کند.
این نظریه‌پرداز اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: بسیاری از قوانین فیزیک، شیمی و ریاضی مثل جاذبه و قوانین نیوتن قرن‌ها پیش از دانشمندان غربی، توسط متفکران اسلامی مانند ابوریحان بیرونی، ابن سینا، ابن هیثم و ... کشف شده بود، اما متاسفانه، غربی‌ها تاریخ را به نفع خود تحریف و سانسور کرده‌اند.
گفتنی است، نشست‌های تخصصی دینی به همراه تفسیر قرآن، چهارشنبه هر هفته به همت دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه صنعتی امیرکبیر در مجموعه تالارهای این دانشگاه برگزار می‌شود./9591/پ201/ص
ارسال نظرات