امروز اقتصاد تنگه احد نظام اسلامی است/ از تحریم هراسی نداریم ولی از مال حرام آری

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی «نسبت اقتصاد مقاومتی با فقه الاقتصاد» صبح امروز با سخنرانی دکتر عادل پیغامی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) در مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد.

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق با بیان این که مقاومت مفهومی خاص در ادبیات ما و ریشه در تفکر شیعی ما دارد گفت: مقاوم ترین اقتصاد بر اساس آیه «ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم» اقتصادی است که بر اساس قرآن پایه ریزی شده باشد.

وی با اشاره به این که مقاومت یک امر عقلایی است و بشر همواره دنبال مقاوم ترین چیزها است گفت: آمریکایی ها اقتصاد خود را مقاومتی طراحی کرده اند و برای مقاوم سازی آن تحقیقات گسترده ای انجام داده اند و تئوری های خوبی مطرح کرده اند و حتی در مورد بنگاه های اقتصادی هم این مساله را مطرح کرده اند.

پیغامی با اشاره به این که اقتصاد اسلامی در بستر زمان و مکان انقلاب اسلامی ایران نیازمند الگویی به نام اقتصاد مقاومتی است گفت: حوزه علمیه باید برای شکوفایی اقتصاد جهادگونه به فقه الاقتصاد بپردازد. امروز اگر در جایی شکست بخوریم از ناحیه نبود فقه الاقتصاد است چون مال حرام و گردش آن در جامعه، مقاومت را متزلزل می کند وگرنه از تحریم ترسی نداریم.

استاد اقتصاد دانشگاه با اشاره به این که تحریم اقتصادی یک ابزار متداول است گفت: کسی که ادعا می کند دنیا را می شناسد باید این مساله را هم بداند و بداند که انقلاب هر چه بزرگتر و نفوذش بیشتر می شود تحریم های بیشتری بر ضدش اعمال می شود.

وی دست یافتن به مدیریت تحریم و تبدیل آن به فرصت را از کلیدواژه های یک اقتصاد واقعی خواند و گفت: ما اقتصاد عربستان را اقتصاد نمی دانیم چون با هیچ تحریمی روبرو نبوده است در حالی که اقتصاد ایران با وجود خرابی های بجا مانده از دوران پهلوی، جنگ و 35 سال تحریم اکنون جزو 17 اقتصاد برتر جهان و اقتصادی مقاومتی است.

استاد اقتصاد دانشگاه گفت: ما هرگز از تحریم نمی ترسیم چون ما را مقاوم تر می کند و بر اساس گزارش اندیشکده های آمریکایی موفقیت تحریم در 30 سال گذشته 4 از 16 بوده است و این یعنی تحریم ها عملا شکست خورده است.

پیغامی با اشاره به تاثیر مثبت تحریم ها در اقتصاد ایران ادامه داد: اقتصاد انقلاب اسلامی رسانه ای ندارد تا فواید و آثار مثبت تحریم های 35 ساله را برای مردم بازگو کند این در حالی است که شماری از اقتصاددانان کشورهای منطقه از تحریم بانک مرکزی ما تعجب کرده بودند و می گفتند یا آمریکا در مورد تحریم ها دروغ می گوید یا شما راه ها و روش هایی برای دور زدن تحریم ها به کار می بندید که در هیچ مقاله علمی به آن اشاره نشده است.

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به عمیق بودن نسبت اقتصاد مقاومتی با فقه الاقتصاد، اظهار داشت: هر جا شائبه مال حرام وجود داشته باشد آنجا شکننده می شود و این مساله در سیاست هم دیده می شود به گونه ای که هر جا با مشکل بر می خوریم پشت آن مال حرام وجود دارد. به هر حال جراحی کردن اقتصاد نیازمند جهاد است.

وی با اشاره به ماجرای دستگیری ریگی با یک سری عملیات های اطلاعاتی بیان داشت: ما ریگی را دستگیر و مجازات کردیم ولی نمی توانیم اسم بدهکاران بانکی و 80 زالو صفت اقتصادی را معرفی کنیم چرا که ورود به این عرصه واقعا کار پیچیده و دشواری است و واقعا نیاز به جهاد دارد.

پیغامی افزود: حوزه اگر می خواهد سکولار نباشد باید به میدان بیاید و به مسائل پاسخ دهد. مسائل مربوط به بانکداری، عدالت و مسائل بسیار مهم دیگر در اقتصاد وجود دارد که جز با فقه الاقتصاد و جز از سوی حوزه حل نخواهد شد.

وی ادامه داد: به لحاظ فقهی وقتی به مساله اقتصاد مقاومتی نگاه می کنیم می بینیم حد اقل حوزه باید پایه های اقتصاد مقاومتی را ترمیم کند.

این پژوهشگر اقتصادی بیان داشت: اسلام غیر از حوزه فقه، حوزه اصول عقاید و اخلاق هم دارد. اصول عقاید اقتصادی هنوز فعال نشده و شبهات آن پاسخ داده نشده است حوزه باید در این زمینه هم ورود کند و علاوه بر این به اخلاق اقتصاد هم توجه ویژه داشته باشد و آن را تبیین کند.

وی افزود: این جفاست که که رهبر انقلاب تنگه احد فعلی را مساله اقتصاد معرفی می کند ولی از منابر ما فقه اقتصادی، اصول عقاید اقتصادی و اخلاق اقتصاد گفته نمی شود. یک زمانی اندیشه های ماتریالیستی مطرح شد و علامه طباطبایی و شهید مطهری تمام قد وارد عرصه شدند و به شبهات پاسخ دادند اما امروز این تحرک در برابر شبهات جدید و پیچیده ای که مطرح می شود کمتر دیده می شود.

پیغامی به کلیدواژه سواد اقتصادی اشاره کرد و گفت: نیازمند سواد اقتصادی هستیم تا کلیدواژه های رهبر معظم انقلاب را به خوبی بفهمیم و بتوانیم آنها را تبیین کنیم تا مثلا فرق تولید ملی را با تولید داخلی، اصلاح الگوی مصرف را با خاموش کردن لامپ اضافه و کارآفرینی را با اشتغال زایی بفهمیم.

وی بیان داشت: اگر به این کلیدواژه هایی که رهبر انقلاب مطرح می کنند توجه نکنیم به فرموده امیرمومنان(ع) کسی که ندای ولی خود را نشنود زیر لگد اسب دشمن بیدار می شود.

استاد دانشگاه با اشاره به این که نظام سازی آمدن پای حل مساله ها است تاکید کرد: نخبگان حوزه و دانشگاه باید وارد عرصه نظام سازی برای اقتصاد اسلامی شوند و در این مسیر موضوع شناسی، حکم شناسی و مصداق شناسی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

وی گفت: موضوع شناسی کار فقیه است و خود حوزه و فقها باید در مسائل اقتصادی وارد این بحث شوند وگرنه واگذاری آن به کارشناسانی که اقتصاد غربی خوانده اند در حقیقت واگذار کردن تنگه احد به است. بنابراین باید فقه را تخصصی و فوق تخصصی کرد و به عنوان کلی فقه الاقتصاد اکتفا نکرد بلکه مثلا فقه پول، فقه بانک و مانند آن را به صورت جزیی مورد بررسی قرار داد.

پیغامی افزود: این که برخی می گویند قانون بانکداری ما خوب است ولی در مرحله اجرا با مشکل مواجه است و آن هم نیازمند فرهنگ سازی است حرف درستی نیست چرا که معتقدم قانون ما مشکل دارد. شاهد آن این که قانون بورس آمریکا 3 هزار صفحه است و همه مسائل را بررسی و پیش بینی کرده است در حالی که قانون بورس ما تنها سی صفحه است برای همین جدیدا یک کارشناس انگلیسی آورده اند تا این قانون را اصلاح کنند و آن را رشد دهند.

وی با اشاره به این که اقتصاد مقاومتی یک مفهوم کوتاه مدت نیست گفت: طرح مفاهیمی مثل اقتصاد دانش بنیان در اقتصاد مقاومتی موید این مساله است از این رو اقتصاد مقاومتی به سیاست ها و برنامه های مقطعی وابسته نیست.

استاد اقتصاد دانشگاه از این که دولت ها اجازه آزمون و خطای تئوری های اقتصاد اسلامی را در مرحله عمل نمی دهند انتقاد کرد و گفت: بخشی از سکولار بودن حوزه به خاطر سکولار بودن دولت است چون دولت اجازه نمی دهد حوزه به این عرصه های عملی وارد شود و حداقل در حد کارورزی تئوری های موجود را به بوته آزمایش بگذارد.

وی با بیان این که غرب زدگی بسیار بدتر از غربی بودن است گفت: امروز ما با اقتصاددان های غربی راحت تر از اقتصاد دانان خودمان می توانیم مفاهمه کنیم چون آموزش اقتصاد در ایران غرب زده است و برداشتی ناقص و افلیج از اقتصاد غربی به داخل منتقل می شود.

پیغامی با اشاره به وجود 16 مکتب اقتصادی در جهان اظهار داشت: در ایران تنها یک مکتب، آن هم به صورت ناقص تدریس می شود از این رو اقتصاددانان داخلی سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری درباره اقتصاد مقاومتی را نمی فهمند ولی غربی ها آن را درک می کنند./916/پ200/ع