پاسخ قرآنی به دلایل توسل، وجود علم غیب در غیر خدا و ولایت‌فقیه
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم توسط حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی، استاد برجسته تفسیر قرآن در مدرسه علمیه عالی نواب مشهد در حال برگزاری است.
این جلسات که در محیطی صمیمی و طلبگی برگزار می‌شود، پس از پایان نماز ظهر و عصر با حضور گسترده طلاب حوزه‌های علمیه در این مدرسه برگزار می‌شود؛ در جلسات تفسیر امسال، گروهی از طلاب حوزه علمیه نجف‌آباد اصفهان نیز برای بهره‌گیری از فیض این محفل خود را به مشهد رسانده‌اند و در این جلسات حضور دارند.
حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی در جلسه تفسیر قرآن کریم که ظهر امروز در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد پیرامون مسئله علم غیب و چگونگی وجود علم غیب در ائمه (ع) و همچنین درجات مختلف آن نزد خداوند و ائمه (ع) سخن گفت.
وی با بیان این‌که خداوند در قرآن کریم در برخی موارد فرموده که علم غیب تنها در اختیار خداوند است، «لا یَعْلَمُ الْغَیْبَ اِلاّ هُوَ»، «اِلاّ هُو» به این معناست که فقط او این علم را دارد و هیچ‌کس دیگری نمی‌تواند علم غیب داشته باشد و در برخی موارد نیز گفته است که دیگران هم می‌توانند داشته باشند که در آیه «فَلَا یُظْهِرُ عَلَی غَیْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَی' مِنْ رَسُولٍ» به آن اشاره شده است.
علم غیب جزء صفات ذاتی خداوند است
این استاد تفسیر قرآن ادامه داد: در این آیه آمده است که خداوند علم غیب را به هیچ‌کس عنایت نکرد مگر این‌که از او راضی باشد که در ادامه آن رسول‌الله (ص) را در مثال می‌زند که «همچون رسول»؛ ممکن است وهابی‌ها در این بین بگویند که شما می‌گویید که امام صادق (ع) هم علم غیب دارد درحالی‌که در قرآن تنها رسول را دارای علم غیب معرفی کرده، دلیل این حرف شما از کجاست که باید گفت خداوند در این آیه فرموده که از هرکسی راضی باشد به او علم غیب می‌دهد و حضرت رسول را با این عبارت « مِنْ رَسُولٍ» به‌عنوان‌مثال بیان کرده است.
وی بابیان این که علم غیب دارای دو درجه مخصوص و عادی است، اظهار داشت: علم غیب مخصوص، متعلق به خداست، این‌که علم غیب، مخصوص خداست به این معناست که مرکزیت علم غیب خداست و جزء صفات ذاتی پروردگار است.
حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی به برخی سؤالات مطرح‌شده در نقد دارا بودن ائمه به علم غیب اشاره کرد و عنوان داشت: برخی با طرح این سؤال که اگر امام رضا (ع) علم غیب داشت، چرا انگور مسموم را خورد یا چرا امام حسین (ع) با علم به شهادت به کربلا رفت، داشتن علم غیب ائمه را زیر سؤال می‌برند که باید گفت خداوند سه ویژگی به ائمه اطهار (ع) داده که اجازه استفاده از آن را ندارند.
توانایی‌هایی که ائمه اجازه استفاده از آن را ندارند
وی، علم غیب، معجزه و دعای مستجاب را سه ویژگی عنوان کرد که خداوند به ائمه (ع) عنایت فرموده و ادامه داد: آنان از این توانایی‌ها برخوردار هستند اما اجازه استفاده از آن را نداشتند زیرا اگر از علم غیب یا معجزه خود استفاده می‌کردند، دیگر امام نبودند.
رییس ستاد اقامه نماز کشور بابیان این‌که ائمه (ع) تنها در برخی موارد اجازه استفاده از این سه وِیژگی را داشتند، گفت: ائمه (ع)تنها در مواردی که برای هدایت و اثبات امامت نیاز بود از این توانایی‌ها استفاده می‌کردند در غیر این صورت، لازم بود تا زندگی آنان استثنایی باشد و سخت‌ترین زندگی‌ها را تجربه کنند زیرا اگر این‌گونه نمی‌شد دیگر نمی‌توانستند برای مردم امام باشند.
وی، وجود ظرفیت در مخاطب را یکی از عوامل بروز این توانایی‌ها عنوان کرد و بیان داشت: گاهی امامان در مواجهه با برخی افراد که امامان را جدای از بشر می‌دانستند و جایگاهی فرای امام بودن در نظر می‌گرفتند، آنان برای جلوگیری از این اتفاق خود را هم‌تراز با وی معرفی می‌کردند اما در مقابل، اگر فردی توانایی و جایگاه امام را منکر می‌شد، ائمه (ع) و پیامبران برای حفاظت از این جایگاه و مقام الهی از این توانایی‌ها استفاده می‌کردند.
وجود ولایت‌فقیه پیش از اسلام
حجت‌الاسلام قرائتی با اشاره به آیه 44 سوره مائده «إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فیها هُدىً وَ نُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ الَّذینَ أَسْلَمُوا لِلَّذینَ هادُوا وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتابِ اللَّهِ وَ کانُوا عَلَیْهِ شُهَداءَ فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ وَ لا تَشْتَرُوا بِآیاتی ثَمَناً قَلیلاً وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْکافِرُونَ» و ارتباط آن با موضوع ولایت‌فقیه، تصریح کرد: برخی می‌گویند که ولایت‌فقیه توسط امام راحل و برخی نیز معتقدند که توسط مرحوم نراقی مطرح شد است اما با قدری تأمل در این آیه می تواند درک کرد که ولایت فقیه مربوط به اسلام نیست.
وی ادامه داد: در عبارت «...نُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ...» تأکید دارد بر داوری توسط پیامبران از حضرت موسی (ع) تا حضرت عیسی (ع) که این داوری از ستون‌های ولایت‌فقیه است؛ در بخش دیگری از آیه می‌فرماید «... الَّذینَ أَسْلَمُوا لِلَّذینَ هادُوا وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتابِ اللَّهِ...» که دلالت بر اجرای احکام کتاب خدا توسط پیامبران و ربانیون دارد که اینان همان علما هستند؛ ولایت‌فقیه یعنی حکومت فقیه بر مبنای قرآن.
ذکر توسل در قرآن کریم
این مفسر قرآن کریم در پاسخ به اعتقاد وهابی‌ها مبنی بر شرک بودن توسل به ائمه اطهار (ع) با استناد به آیات 132 تا 134 سوره اعراف، بیان داشت: در این آیات آمده که پست‌ترین آدم‌ها بر کره زمین کسانی هستند که می‌گویند هرچه برای ما معجزه بیاوری که ما سحر تو بشویم، ایمان نمی‌آوریم؛ رذل‌ترین و لجبازترین انسان‌های کره زمین این افراد هستند که به پیامبر اولوالعزم این‌گونه گفتند.
وی افزود: سپس خداوند بر آنان عذاب وارد کرد، آنان مضطر شدند و برای رهایی از این عذاب گفتند «یا موسی»؛ وهابی‌ها می‌گویند آن روز حضرت موسی (ع) زنده بود که آنان به از او یاری خواستند و ائمه اطهار که امروز ما از آنان یاری می‌طلبیم زنده نیستند.
حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی یادآور شد: اگر یاری‌گرفتن از غیر خدا شرک باشد، زنده‌بودن یا نبودن در اصل عمل تغییری ایجاد نمی‌کند، ما در توسل خود به گوشت و پوست متوسل نمی‌شویم بلکه به مقام ائمه متوسل می‌شویم./9315/پ201/ب