تواضع کلید رهایی از عذاب الهی است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه شب گذشته در مجلس سوگواری اباعبدالله الحسین(ع) که درحسینیه ام ابیها برگزار شد، گفت: ما اگر بخواهیم به آدم ها نگاه مادرانه داشته باشیم، حاضر نمی شویم به این راحتی دست از فرزندمان بکشیم. مادرها آخرین کسانی هستند که بدی فرزندشان را قبول می کنند. تا کسی از بدی آن ها بگوید، مادر یاد خوبی های فرزندش می افتد. خداوند عالم هم دقیقا همین رابطه را با بندگانش دارد. به راحتی بندگانش را به جهنم نمی فرستد.
وی افزود: خصلت خوبی در انسان وجود دارد که خداوند به خاطر این خوبی بنده اش را رها نمی کند و آن خصلت تواضع نسبت به پروردگار عالم است. و این تواضع خود را باید نسبت به بندگان عالم نشان دهد و انسان برای متواضع بودن در واقع نباید متکبر و حسود باشد.
حجت الاسلام پناهیان گفت: تکبر یعنی نسبت به دیگران احساس بزرگی کند و خود را برزگ تر از حدی که هستی ببینی و آنها را تحقیر کند. حسادت هم یعنی زورت بیاید دیگران از تو بزرگتر باشند. این دو از یک جنس هستند، بالاخره دعوا بر سر بزرگی است.
وی با اشاره به تنفرخداوند از تکبر گفت: در آیه 83 سوره قصص می فرماید: تِلْکَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِینَ لَا یُرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ. ما عالم آخرت را قرار دادیم برای کسی که در دنیا علو و فساد نمی خواهند. علو یعنی برتری و بزرگی. علامه طباطبایی می فرمودند: علو یکی از بزرگترین عامل فساد است و به خاطر همین خداوند آن را اول بیان می کند.
این استاد حوزه علمیه با بیان به حدیث امیرمومنان(ع) در مورد علو گفت: اگر آدمی دوست داشته باشد بند کفشش از بند کفش دوستش بهتر باشد، یعنی علو دارد. که آخرت هم برای این افراد نیست. تمام این کارها را خداوند عالم به طور دقیق محاسبه می کند. ما باید در این دنیا نسبت به دیگران تواضع داشته باشیم.
وی با اشاره به الله اکبر نماز گفت: اگر منظور ما این است که فقط خدا از ما بالاتر است و دیگران همه کوچک ما هستند، در واقع ما دروغ می گوییم الله اکبر. به اندازه ابلیس که 6 هزار سال هم عبادت داشته باشی، خدا کمرت را می شکند و از درگاهت بیرون می کند.
متولی مدرسه علمیه دارالحکمه تهران گفت: تکبر خیلی محوری است، هرکس بخواهد محوریت آن را ببیند باید به نماز و الله اکبر آن دقت کند. زیرا نماز تکبر را از دل خارج می کند. و بیشترین تمرینی که ما در نماز انجام می دهیم تمرین رفع تکبر است. از همان اول که الله اکبر می گویی، بعد باید رکوع و سجده انجام دهی.
وی با اشاره به علت بد بودن تکبر گفت: ما برای ملاقات با خداوند عالم آفریده شده ایم. خداوند برای این که ما به او برسیم میل به بزرگی را در دل ما قرار داده است. که آغاز حرکت انسان به سوی تکبر از 5 سالگی است و باید از همین سن الله اکبر را به کودکان یاد داد.
حجت الاسلام پناهیان گفت: میل انسان به بزرگ شدن میل فطری و پایه ای است و جواب این میل خود خداست. نباید انسان به صورت عجولانه و از راه غلط خود را بزرگ کند ولی اصلی ترین آرزوی انسان بزرگ شدن است. ائمه اطهار(ع) مکررا به اصحاب خود می فرمودند به خاطر دوستی با ما به دیگران فخر نفروشید.
وی افزود: در روایات داریم مادر همه طغیان ها تکبر است. این تکبر در همه انسان ها وجود دارد و به این راحتی از بین نمی رود. دائما مثل علف هرز در وجود انسان در حال رشد است. دایره تکبر بسیار وسیع است و جلوه های زیادی دارد. نماز تنهی عن الفحشاء و المنکر است. یعنی این که بانماز تکبر از انسان گرفته می شود، تکبر هم که مادر بسیاری از طغیان هاست.
این استاد حوزه علمیه گفت: یکی دیگر از راه های رفع تکبر، تواضع به مردم است. در مرحله اول تواضع نسبت به همه انسان هاست. مرحله دوم تواضع معنوی نسبت به دیگران است. یعنی این که دیگران را از نظر معنوی نسبت به خود برتری بدهیم. مرحله سوم این است تواضع معنوی نسبت به کسی که خدا برایمان انتخاب کرده است داشته باشیم.
وی با اشاره به عصر جاهلیت گفت: زمان قبل از اسلام که ما جامعه عرب را عرب جاهلی می دانیم، جامعه بسیار اخلاقی ای بود برخلاف چیزی که مستشرقان و عرب ستیزان می گویند. اگر این طور نبود که صحبت حضرت پیامبر(ص) در آن ها تاثیر نداشت و هدایت نمی شدند. در آن زمان اگر عهدی بسته می شد پای عهد خود می ماندند. به مقدسات احترام می گذاشتند. اگر کسی بر روی زنی دست بلند می کرد تا چند نسل او را تحویل نمی گرفتند که تو از نسل فلان کس هستی که دست روی زن بلند کرد.
حجت الاسلام پناهیان گفت: ولی همین عرب با اخلاق بودند که بعد از اسلام آن بلاها را سر اباعبدالله الحسین(ع) در آوردند که حتی به اخلاق جاهلی و عربی خود نیز قائل نبودند. علت این است که خدا دست روی نقطه ضعف آن ها گذاشت. این که این جامعه اخلاقی باید اولیای خدا را بر خود ترجیح دهند و وقتی دست امیرمومنان(ع) بالا رفت دیگر اخلاق، جوان مردی و شرف کنار رفت.
وی افزود: حالا از کجا بفهمیم حقیقتا و از اعماق قلب اولیای خدا را ارجحیت می دهیم. امیرمومنان(ع) می فرمایند: اگر کسی دوست ما را دوست داشته باشد پس دشمن ما نیست؛ اگر یکی از دوستان ما را دوست ندارد این فرد دیگر دوست ما نیست.