حضور مجلات تخصصی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نمایشگاه مطبوعات
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، بیستمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها در حالی آغاز به کار کرده است که حضور برخی از مراکز و رسانههای حوزوی در این نمایشگاه به چشم میخورد که یکی از این مراکز حوزوی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی(وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم) است که با حضور در نمایشگاه اقدام به ارائه برخی فعالیتهای خود از جمله مجلات تخصصی کرده است.
از جمله فعالیتهای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ارائه فصلنامههای علمی تخصصی با عناوین «آینه پژوهش»، «اسلام و مطالعات اجتماعی»، «نقد و نظر»، «حوزه» و « فصلنامه فقه کاوشی نو در فقه اسلامی» است.
از جمله مأموریتهای این پژوهشگاه میتوان به تأمین پشتوانههای علمی برای نظامبخشی و کارآمدسازی حکومت دینی، پاسخگویی به سؤالات و شبهات و دفاع از مبانی و باورهای دینی، نقادی و بازپیرایی مواریث علمی بازمانده از سلف صالح در حوزه دینپژوهی، اهتمام به نظریهپردازی، نوآوری و گرهگشایی در قلمرو اندیشه دینی و نظامهای رفتاری اسلام، مطالعه تطبیقی و نقد مبتکرانه و عالمانه مکاتب و مناظر فکری معارض و کوشش برای رفع نیازهای علمی و نظری نظام جمهوری اسلامی در حوزه نظامات اجتماعی و انسانی اسلام اشاره کرد.
فصلنامه علمی تخصصی اسلام ومطالعات اجتماعی
این فصلنامه با هدف تولید دانش و معرفت علمی، ترویج و انتشار یافتههای پژوهشی و آثار اندیشمندان در حوزه مطالعات فرهنگی و اجتماعی معطوف به دین و مباحث حوزوی منتشر میشود و تاکنون علاوه بر دو شماره پیشنویس، بعد از اخذ مجوزهای لازم، دو شماره از آن منتشر گردیده است.
فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الهیات نقد و نظر
بر کسی پوشیده نیست که نقد و نظر در باب هر مسألهای فر بر شناخت درست و دقیق آن مسأله است، به ویژه اگر نقد معطوف به قمروها و حوزههای ناشناخته و کمتر شناختهشده باشد. بدینترتیب، پیش از نقد باید افکار رقیب و اندیشههای او را به درستی شناخت و سپس آن را نقد کرد. این دو وظیفه مهم دینی شناساندن دقیق و درست آرا و انظار رقیب به ویژه در حوزه فلسفه و الهیات و نقد بررسی آنها، وظایفی هستند که مجله نقد و نظر در عرصه اندیشه به عهده گرفته است.
نقد و نظر مجلهای در حوزه فلسفه و الهیات است که میکوشد با طرح مسألههای جدید و نیازهای نوآمد، ژرفکاوی و اندیشهورزی در عرصه دینپژوهی را تقویت کند و بر آن است که دیدگاههای جدید و نقدهای عالمانه در قلمرو مسائل دینی را در معرض دید خوانندگان فرهیخته قرار داده و آوردگاه جدی آرا و انظار و نقد و بازخوانی اندیشهها باشد.
دوماهنامه آینه پژوهش
مجله آینه پژوهش در سال 1369 به انگیزه بهسازی پژوهش و نشر از طریق «اطلاعرسانی» و «نقد میراث مکتوب» با بخشهای مقاله، محتوای اصلی مجله، تازههای نگارش و گزارش اخبار عالمانی که زندگی را بدرود گفتهاند، انتشار یافته است.
این دوماهنامه در دو دهه اخیر مهمترین و کارآمدترین منبع شرح حال عالمان و پژوهشیان اندیشور و پاکنهاد معاصر بوده، که گویا در این سطح بیرقیب است و امید دارد در فضای فکری، فرهنگی و پژوهشی این سرزمین همچنان بپاید.
فصلنامه حوزه
مجله حوزه در سال 1361 هجری قمری تأسیس و سال 1362 به صورت فصلنامه نشر یافته و با اهداف «پدید آوردن زمینه پاسخ به نیازهای زمان در حوزه علمیه»، «روشنگری و بیان جایگاه والا و رسالت حوزویان در ساختهای گوناگون»، «نمایاندن اوجها، تواناییها، استعدادها و تکاپوها و تلاشهای حوزویان»، و «بیان کمبودها، کاستیها و نیازهای اخلاقی، سیاسی، اعتقادی و اجتماعی حوزهها» در دسترس اهل نظر قرار گرفته است.
«ارائه طرح و دگردیسی در برنامهها و سازمانهای حوزه»، «فراخواندن اهل نظر به ژرفکاوی، کارآمدسازی و دگرگونی در متنهای درسی و دانشهای حوزوی»، «ثبت تاریخ معاصر حوزهها»، «شناساندن الگوهای حوزوی»، «تلاش در راه نواندیشی دینی و مبارزه با بسته ذهنی و کژاندیشی»، «هشدار به آفتها و آسیبهای درونحوزوی و خطرهای برونحوزوی» و «آگاهاندن حوزهها از میراث نوشتاری خود و بایستگی بهرهوری شایسته از آنها» از دیگر اهداف انتشار مجله حوزه است.
مجله حوزه تاکنون پیام خود را که تلاش کرده پیام اسلام ناب باشد، در 170 شماره به پیشگاه عالمان راستین، اهلنظر، فرهیختگان، دانشوران و طلاب سختکوش و انقلابی عرضه داشته و همیشه و همهگاه از دیدگاهها و رهنمودها و پیشنهادهای آنان سود برده و به گونهای آنها را مشعل قرار داده و امید دارد که این داد و ستد فکری به بهترین و زیباترین و باشکوهترین وجه ادامه یابد.
مجله حوزه برای آشنایی هر چه بیشتر حوزویان و فرهیختگان با عالمان بزرگ و برخوردار از والایی ها در ساحتهای دانش، بینش، اخلاق و معارف اسلامی به تلاش گستردهای دستزده و آن گفتوگو با عالمان بزرگ و کهنسال حوزههای دیرپای شیعه است.
فصلنامه فقه کاوشی نو در فقه اسلامی
فقه تئوری اداره جامعه و برنامه زندگی از گهواره تا گور است، اما دستهای پیدا و ناپیدا نگذاردند چنین بماند و پس از روزگار کوتاهی در صدر اسلام، فقه از نقشآفرینی در اداره جامعه بازماند و به کنج انزوا کشانده شد.
با طلوع آفتاب جمهوری اسلامی در این سرزمین، فقه به عرصه آمد و دشواریها از هر سویی نمایان شد، و موضوعهای بسیار بر فقه عرضه شد که میباید فقه پاسخگوی آنها باشد. معمار انقلاب که بیش از همه و پیش از همه، نیاز را درک کرده بود، گوشهای از این مسائل بیپاسخ مانده و مورد نیاز جامعه و نظام که باید حوزهها به آنها پاسخ استوار و درخور بدهند، اشاره میکند:
«مالکیت و محدوده آن، زمین و تقسیمبندی آن، انفال و ثروتهای عمومی، مسائل پیچیده پول و ارز و بانکداری، مالیات، تجارت داخلی و خارجی، مسائل هنری چون: عکاسی، نقاشی، مجسمهسازی، موسیقی، تئاتر، سینما و حفظ محیط زیست، معظلات طبی، معادن زیرزمینی و روزمینی و ...».
مقام معظم رهبری نیز، هفده سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در سال 1374 در جمع نخبگان حوزه همین نیاز را یادآور شد: «فقه که کار اصلی ماست به زمینههای نوظهور گسترش پیدا کرده و یا خیلی کم گسترش پیدا کرده است. امروز خیلی از مسائل وجود دارد که فقه باید تکلیف اینها را معلوم کند، ولی معلوم نکرده است. فقه، توانایی دارد، لیکن روال کار طوری بوده است که فاضل محقق کارامدة به این قضیه نپرداخته است، مثل قضیه پول ... بسیاری از مباحث حکومتی، مبحث دیات، مبحث حدود و دیگر مسائل قضا برای دستگاه باعظمت قضاوت ما، حل فقهی نشده ... بسیاری از مسائل مربوط به زندگی مردم، همین مسأله پیوندها و تشریحها، مباحثی هستند که فقه باید وارد این میدانها بشود. نمیشود با نظر سریعی به آنها نگاه کرد و خیال کنیم حل خواهند شد...».
روشن است که مقصود این دو بزرگ این نیست که به این مسائل پاسخ داده نشده است، بلکه مقصود، پاسخی که با تکیه بر مبانی روشن و صحیح فقهی، ناظر بر واقعیت های جامعه و کارآمد برای نظام باشد، داده نشده است.
گفتنی است، بیستمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها از 17 تا 23 آبانماه سال جاری برگزار است و علاقهمندان میتوانند برای بازدید از نمایشگاه هر روز از ساعت 9 صبح تا 20 عصر به مصلای امام خمینی(ره) تهران مراجعه کنند./907/پ200/س