ویژه نامه اینترنتی «روز مجلس» منتشر شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، ویژه‌نامه اینترنتی «روز مجلس» شامل بخش‌های مختلفی همچون مقالات، احادیث و مقالات مرتبط  در پایگاه اینترنتی راسخون منتشر شد.

از جمله مقالات این ویژه‌نامه می‌توان به «زندگی‌نامه محمد بن محمد(شیخ مفید)»، «خاک کوی دوست»، «شیخ مفید مرزبان حریم تشیع»، «نامه‌های امام زمان علیه‌السلام به شیخ مفید»، «شیخ مفید، پرچمدار انسجام اسلامی»، «مروری بر زندگی شیخ مفید»، «موقعیت شیعه در عصر شیخ مفید»، «دو توقی به شیخ مفید رحمةالله»، «اندیشه‌های فقهی سیاسی شیخ مفید»، «اوج کمال مکتب کلامی شیعه در عصر شیخ مفید»، «فقیه متکلم» و «مناظره شیخ مفید با قاضی عبدالجبار(سنی)» اشاره کرد.

وظایف مجلس شورای اسلامی

در این مقاله می‌خوانیم: در نظام دموکراسى براى استقرار حکومت ملّى و به منظور تأمین و اجراى خواست اکثریّت مردم، نمایندگان آنان‏ در مجلس گرد آمده و با توجه به نیازهاى ‏جامعه و مصالح‏ عمومى و حدّاقل موکلین خود، به تدوین قوانین و تصویب طرحها و لایحه‌‏هاى قانونى مى‌‏پردازند. مجلس شوراى اسلامى از نمایندگان ملّت که به طور مستقیم و با رأى مخفى مردم انتخاب مى‏‌شوند، تشکیل مى‏‌گردد. اجتماع نمایندگان ملت براى وضع و تصویب قانون و امور مربوط به نمایندگى، «مجلس» نامیده مى‏‌شود.

مجلس شوراى اسلامى، اصلى‌‏ترین رکن قانون‏‌گذارى و نظارتى در نظام جمهورى اسلامى ایران است.

مجلس شوراى اسلامى تجسم اراده عمومى در امر حکومت و اجراى آن اراده از طریق مشورت است.

مجلس شوراى اسلامى نهادى است که ریشه در آراى عمومى مردم دارد و برطبق قانون اساسى، سهم قابل توجّهى از حاکمیّت را در نظام سیاسى کشور، اعمال مى‌‏کند.

مجلس، مظهر اراده عام ملّت است که در آن سرنوشت اجتماعى، سیاسى، اقتصادى، فرهنگى، حقوقى، قضائى مردم رقم مى‏‌خورد و برنامه زندگى آنها پس از برخورد اندیشه‌‏ها، نظرها، بحث‌ها، مذاکره‌‏ها، تبادل افکار و سرانجام کسب اکثریت آرا به صورت قانون در مى‏‌آید و پس از تأیید و تصویب شوراى نگهبان در کشور جارى مى‏‌شود. 

قانون‌گذارى در جمهورى اسلامى ایران، به جز موارد کمى که مجمع تشخیص مصلحت قانون وضع مى‏کند، حق انحصارى مجلس شوراى اسلامى است.

وضع قانون در نظام جمهورى اسلامى، به معناى تشریع قانون آن گونه که در بسیارى از مجالس کشورها متداول است نیست، بلکه بدین معناست که احکام و ضوابط اسلامى و اصول کلى الهى را در قالب مواد، تنظیم و تصویب کرده یا براى اجراى بهتر آنها برنامه‌‏ریزى مى‏‌کنند و تنها در موارد خاصى که ضرورت مصالح اسلامى و عمومى اقتضا کند به جعل قوانین مناسب مى‏‌پردازند که این قوانین پس از تصویب مجمع تشخیص مصحلت نظام به مرحله نهایى قانونیت مى‏‌رسد.

با توجه به اهمیت و جایگاه مجلس شوراى اسلامى و وظایف و اختیارات آن، تعطیل و توقف کار آن باعث نقصان و اختلال در حاکمیت و اداره کشور مى‏‌شود، از این رو، طبق قانون اساسى، انتخابات هر دوره آن باید بیش از پایان دوره قبل برگزار شود، تا کشور هیچ گاه بدون مجلس نباشد.

اهمیت مجلس شورای اسلامی و مشارکت مردمی ازدیدگاه حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری

در مقاله دیگری از این ویژه‌نامه آمده است: هشتمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی را در پیش داریم. اهمیت و جایگاه مجلس شورای اسلامی و نقش حضور مردم در عرصه انتخابات بر کسی پوشیده نیست. هر چه از عمر پربرکت نظام مقدس جمهوری اسلامی می گذرد. مردم انقلابی و متعهد ایران اسلامی به اهمیت حضور و نقش تعیین کننده خود در همه عرصه‌های انقلاب آگاه‌تر می‌شوند و راز دوام بقاء انقلاب خود را بهتر در می‌یابند.

از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون یکی از اهداف شیطانی استکبار جهانی دور کردن مردم از صحنه های انقلاب و بی تفاوت کردن مردم از حق تعیین سرنوشت خویش است که با تمسک به انواع ترفندها و بکارگیری جنگ روانی و نبرد تبلیغی اهداف خویش را تعقیب می کند . ولی به لطف خداوند منان ملت مسلمان و شریف ایران با حضور گسترده خود همواره این حقیقت را به اثبات رسانده اند که از اتحاد و انسجام آنان چیزی کم نشده و استکبار و مزدوران آنان تا ابد حسرت گسستن اتحاد و یکپارچگی ملت ایران را به گور خواهند برد.

الف: اهمیت مجلس شورای اسلامی و ضرورت مشارکت مردمی از دیدگاه حضرت امام (ره)

حضرت امام خمینی (ره) مجلس شورای اسلامی را تجلی اراده ملی و یکی از اساس ترین نهادهای سیاسی که در راس تمام نهادهای نظام جمهوری اسلامی است و از ویژگی های خاص برخوردار است می دانند که مهم ترین ویژگی آن اسلامی و ملی بودن آن است.

« .. اسلامی است که تمام تلاشش در راه تصویب قوانین غیر مخالف با احکام مقدس اسلام است خصوصا با برخورداری از شورای محترم نگهبان و ملی است که از متن ملت جوشیده است و دست شرق و غرب و وابستگان به آنان از سرنوشت آن کوتاه است ...».

حضرت امام ( رحمه الله علیه) نه تنها مجلس را خانه واقعی ملت و تجلی اراده ملی، بلکه تعرض به آن را قبیح، بر خلاف مصلحت کشور و خلاف موازین دینی می دانند و می فرمایند: « مجلس تنها مرجعی است که برای یک ملت است . مجلس قوه مجتمع یک ملت است و مجلس از همه مقاماتی که در یک کشور هست بالاتر است. بنابراین یک همچو مقامی را نشکنید و لو نمی توانید، لکن گفتنش اصلش، ذکرش اصلش کار قبیحی است و بر خلاف مصلحت است و بر خلاف مسلک اسلام است».

در اهمیت مجلی شورای اسلامی و جامعیت نقش آن در پرداختن به مسائل مهم کشور و نقش آن در اصلاح امور جامعه معتقدند اگر مجلس شورای اسلامی بر طبق موازین شکل گیرد و نمایندگان آن افراد صالح و دلسوز مردم باشند چنین مجلسی منشاء اصلاح همه امور جامعه خواهد بود ایشان می فرمایند: « اگر مجلس شورا آن طوری که ما بخواهیم ملی و اسلامی باشد، همه این مطبوعات اصلاح خواهد شد. همه این رادیو و تلویزیون اصلاح خواهد شد. ، ... ».

به تعبیری اگر مجلس یک مجلس اسلامی که با انتخابات صحیح انجام بگیرد و اشخاصی که انتخاب می شوند واقعا منتخب ملت باشند، تمام کارها با دست مجلسی ها اصلاح می شود.

از دیدگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران جایگاه و نقش مردم در انتخابات و مشارکت سیاسی آنها بسیار حساس و تعیین کننده است از این روی همواره، حضرت امام ( رحمه الله علیه) همه آحاد ملت را به مشارکت فعال در انتخابات فرا می خوانند، آن انسان فرزانه در وصیت نامه سیاسی - الهی خود می فرمایند: « وصیت من به ملت شریف آن است که در تمامی انتخابات چه انتخابات رئیس جمهور و چه نمایندگان مجلس شورای اسلامی و ... در صحنه باشند.

امام (ره) مشارکت سیاسی مردم در انتخابات را نه تنها مهم و تعیین کننده بلکه آن را یک تکلیف شرعی می دانند که مسامحه و بی توجهی به آن جزء گناهان کبیره به حساب خواهد آمد» .. چه بسا در بعضی مقاطع عدم حضور و مسامحه گناهی باشد که در راس گناهان کبیره است».

و « اگر خدای نخواسته بر اسلام یا کشور اسلامی از ناحیه عدم دخالت در سرنوشت جامعه لطمه و صدمه ای وارد شود، تمام ملت در پیشگاه خدای قهار توانا مسئول خواهیم بود و نسل های آینده که ممکن است از کناره گیریهای کنونی مورد هزار گونه تجاوز واقع شوند ما را نبخشند. یکی از وظایف مهم شرعی و عقلی ما حفظ اسلام و مصالح کشور، حضور در حوزه های انتخابیه و رای دادن به نمایندگان صالح و کاردان و مطلع بر اوضاع سیاسی جهان و سایر چیزهایی که کشور به آنها احتیاج دارد می باشد».

ب : جایگاه مجلس شورای اسلامی و اهمیت مشارکت مردمی از دیدگاه مقام معظم رهبری

از دیدگاه مقام معظم رهبری مجلس شورای اسلامی به عنوان یک رکن اساسی و مهم برای اداره امور کشور و آینه ای است که منعکس کننده توانایی ها، خواستها ، موضع گیری ها ، اقتدار و پایبندی به آرمان های یک ملت می باشد و احساس مسئولیت مردم نسبت به مسائل کشور از مجاری انتخابات بیانگر راز پایداری و اقتدار جمهوری اسلامی ایران است. در واقع مقام معظم رهبری همچون سلف صالح و مراد خویش حضرت امام خمینی ( رحمه الله علیه) ، مجلس شورای اسلامی را عصاره یک ملت می دانند که با نگاهی مسئولانه در برابر اسلام، انقلاب و مصالح عالیه نظام می بایستی به امور کشور بپردازند. این نگرش در پیام ها و دیدارهای ایشان به مجلس و کارگزاران نظام بارها مورد تاکید قرار گرفته است . ایشان در باب اهمیت مجلس شورای اسلامی می فرمایند: « مجلس شورای اسلامی، یک مرکز اساسی و تعیین کننده برای انقلاب است، همه سر رشته های امور، به مجلس شورای اسلامی بر می گردد».

معظم له درباره اهمیت جایگاه مجلس در نظام جمهوری اسلامی می فرمایند: « جایگاه مجلس، جایگاهی بسیار عالی برای انعکاس نظرات و اراده ملت در وضع قوانین و مقررات و رگه های اجرایی است».

از دیدگاه معظم له مجلس، مظهر حضور و اراده مردم در صحنه های گوناگون سیاسی و اقتصادی کشور است. اگر مردم چیزی را در زمینه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... که به سرنوشت کشور هم ارتباط پیدا می کند، باید اراده خویش را از حنجره و زبان نماینده خود بیرون بدهند و به صورت قانون درآورند و این قانون در سطح کشور عمل بشود.

شکل گیری مجلس قانون گذاری در هر کشوری نوعی توافق ملی برای اداره امور جامعه در سایه همبستگی، همدلی و همکاری می باشد. این مفهوم در نظام مردم سالاری دینی که اتحاد از بنیادی ترین عناصر تشکیل و تاسیس آن بوده است اهمیت مضاعفی دارد.

بنابراین « مجلس شورای اسلامی، مظهر وحدت ملی و یکپارچگی و اتفاق همه گروهها و قومیت ها و سلائق و عقاید است . در این مجلس که از منتخبان حقیقی ملت بزرگ ایران تشکیل شده است، نمایندگان شهرها و استان های دور و نزدیک ، نمایندگان اقوام گوناگون ایرانی، نمایندگان سلائق و عقاید سیاسی، نمایندگان اقلیت های دینی در کنار مسلمانان ، همه با هم برای انجام وظایف قانونی مجلس شورای اسلامی همکاری و تلاش می کنند. این یکی از باشکوه ترین جلوه های اتحاد ملت ایران است. اینجا همه برای پیشرفت ایران اسلامی ، و سربلندی و پیروزی نظام پر افتخار جمهوری اسلامی مجاهدت می کنند و همه یک هدفرا می جویند.

یک چنین مجلسی شکل نمی گیرد مگر در چارچوب قوانین و معیارهای تعیین شده و با مشارکت گسترده، فعال و یا انگیزه مردم آگاه و هوشیار این سرزمین، که همواره در طول تاریخ انقلاب این هوشیاری خود را به اثبات رسانده اند و واقفند که دفع هر گزند و تهدید و رسیدن به قله های پیشرفت،رفاه و سربلندی مستلزم حضور فعال و آگاهانه آنها در تعیین سرنوشت خویش خواهد بود.

مطالبات ویژه مقام معظم رهبری از مجلس شورای اسلامی

در این مقاله آمده است: توجه به پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت آغاز به کار مجلس هشتم و بررسی بیانات ایشان در دیدار با نمایندگان هشتمین دوره مجلس به روشنی مسیر حرکت مجلس را با توجه به مسایل اساسی کشور مشخص می‌کند.

بر همین اساس مروری گذرا بر منویات ، راهبردها و خواسته‌های مقام معظم رهبری در چند سال گذشته بویژه هنگام افتتاح مجلس می‌تواند دغدغه‌یی برای نمایندگان باشد تا آن‌را نصب العین قرار داده و اجرایی نمایند. مردم نیز باید توقعات و انتظارات رهبری از مجلس را به عنوان مطالعات خود از نمایندگان پیگیری کرده و مطبوعات و رسانه‌ها هم در این راستا، نقش و کارکرد خاصی در تحقق این راهبردها می‌توانند داشته باشند. نکات اساسی و بنیادینی که مقام معظم رهبری در شرح وظایف نمایندگان در پیام خود به آنها(7/3/87) و در دیدار با ایشان(21/3/87) فرمودند را می‌توان به صورت ذیل احصاء نمود:

جایگاه مجلس در ساختار کشور

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که میثاق ملت و منشور اداره کشور است به طور مستقیم در 29 اصل به موضوع مجلس شورای اسلامی پرداخته و در 20 اصل وظایفی خاص برای مجلس برشمرده است. مجلس به عنوان نهاد حاکمیت ملی از آنچنان جایگاه و اقتداری برخوردار بوده که حضرت امام (ره) آن را در راس نهادهای نظام جمهوری اسلامی دانستند و مقام معظم رهبری هم آن‌را بعنوان ویترین مجموعه نظام نامید‌ه‌اند. و در عرف مردم، کاربرد کلمه ویترین به این معنا است که چیزهای خوب و ناب را در ویترین کاری خود می‌چینند. مجلس هم بعنوان ویترین نظام باید دارای بهترین افراد و مصوبات و نظارت و عملکرد آن هم از بهترین ها باشد تا مصداق ویترین نظام بر آن صدق کند. معظم له ضمن توجه هشدار گونه به نمایندگان می‌فرمایند: «از جایگاه خودتان غفلت نکنید. توجه داشته باشید این جا کجاست و مجلس شورای اسلامی یعنی چه؟ اهمیت تصمیم و موضعگیری را در این مجلس مورد غفلت قرار ندهید. این جا مرکز و قله و به تعبیری ویترین نظام اسلامی است که جلوی چشم قرار دارد.»

معظم له در این بخش، راهبرد وخواسته دشمنان نظام اسلامی پیرامون مجلس را همواره بی تاثیر و منفی تحلیل می‌کنند. «دشمنان نظام اسلامی همواره یک مجلس بی نقش را خواسته‌اند، مجلسی که تاثیری نداشته باشد» ایشان ضمن رد صریح این راهبرد دشمنان نظام با تاکید بیان می‌کنند: «مجلس باید اثرگذار، پر رنگ، فعال و دارای نقش باشد؛ همه‌ی تلاش باید دنبال این باشد».

در بخش دیگر از سخنان خود مقام معظم رهبری جایگاه سیاسی مجلس را اینگونه بیان می‌فرمایند: «شما نماینده عصاره و خلاصه‌ی ملت هستید. موضع‌گیری شما در مسایل سیاسی و بین‌المللی، به یک معنا حاکی از موضع‌گیری ملت ایران است. این موضع‌گیری دو گونه می‌تواند باشد: گاهی می‌تواند دشمن را به دخالت بیشتر امیدوار کند و او را نسبت به نظام اسلامی گستاخ و طلبکار و فزون طلب و به زیاده‌خواهی تشویق کند، می تواند هم درست بعکس باشد؛ احساس کند که در ملت ایران و نمایندگان او، صلابت ، ایستادگی ، آگاهی به منابع و مصالح، ایستادگی بر سر منافع ملی و مصالح و ناسازگاری با کسانی وجود دارد که همه‌ی همتشان این است که منافع ملی را به بازیچه بگیرند و راهی برای سیطره بر این ملت پیدا کنند.» با این بیان رهبر معظم انقلاب از مجلس هشتم انتظار دارند که در شرایط حساس کنونی که نظام جمهوری اسلامی به سطح مطلوبی از قدرت در عرصه منطقه ای دست یافته است با قدرت و شجاعت در مقابل نظام سلطه ایستادگی کنند. بدیهی است که جایگاه سیاسی مهم مجلس که در رأس تمام امور است نقش اساسی در ایستادگی ملت و دولت بر سر منافع ملی دارد.

دیوان محاسبات ابزار قوی برای نظارت نمایندگان

یکی از وظایف مهم و اختیارات مجلس بعد نظارتی آن است. در بین ابزارهای متعدد نظارتی مجلس، دیوان محاسبات یکی از آنها است. اختیار و وظایف دیوان محاسبات در اصول 52 و 53 قانون اساسی بیان شده است. بر این اساس مقام‌معظم‌رهبری به نمایندگان سفارش می کنند که دیوان محاسبات را خیلی جدی بگیرند و از آن در راستای کار خود استفاده کنند:  «من در مجالس قبلی مکرر به مسئولان و دست اندرکاران می گفتم دیوان محاسبات را خیلی جدی بگیرید؛ این ابزار بسیار مهمی است. به شما هم این نکته را عرض می کنم. البته بعضی گوش کردند ، بعضی هم گوش نکردند ؛ اما گوش کنید. دیوان محاسبات خیلی مهم است. بودجه عظیم این ملت تنها درآمد عمومی عمده‌ی ملت است که در اختیار دستگاههای قرار می گیرد؛ باید مشخص باشد که این بودجه چگونه خرج شد. مسأله تفریغ بودجه و تشخیص صحت و سقم کاری که انجام گرفته، یکی از مهمترین ابزارهای نظارتی شماست ؛ از این غفلت نکنید.»

رهبر معظم انقلاب در بحث نظارت بر دیوان محاسبات به نمایندگان سفارش می‌کنند که کار نظارتی که انجام می دهند قانونی باشد و از ارتباطات مخدوش که احتمال دارد بین بخشی از نمایندگان و دستگاههای تحت نظارتی صورت بگیرد جداً بپرهیزند چرا که این مسأله در نهایت جایگاه مجلس را بی اثر خواهد کرد. معظم‌له در این زمینه می‌فرمایند: «اگر بخواهید از ابزارهای نظارتی استفاده کنید ، همه تلاش خود را بر این قراردهید که ارتباط با دستگاههای اجرایی و تحت نظارتتان قانونی باشدو بعضی از ارتباطهای مخدوش، مطلقاً به ضرر شماست. نمی خواهیم به کسی یا چیزی یا جمعی اشاره کنیم؛ اما در فرض های ذهنی نمی گنجد که بین بخشی از نمایندگان و بخشی از دستگاههای تحت نظارت ارتباطات مخدوش و غیر صحیحی به وجود بیاید. این، قطعاً نظارت را مخدوش خواهد کرد و قدرت نظارت را خواهد گرفت و توانایی عظیمی که قانون به مجلس داده است، از مجلس سلب خواهد کرد؛ آنگاه مجلس دیگر اثرگذار نخواهد بود.»

قانونگذاری مهم‌ترین ظرفیت مجلس

یکی از کارکردهای مهم و اصلی مجلس شورای اسلامی ، قانونگذاری است که در اصل 71 قانون اساسی آمده است: « مجلس شورای اسلامی در عموم مسائل در حدود و مقرر در قانون اساسی می تواند قانون وضع کند.»

رهبر معظم انقلاب در این بخش ابتدا به استفاده بهینه از ظرفیت کاری مجلس تأکید می کنند و یکی از بزرگترین ظرفیت های مجلس را قانونگذاری می دانند. و سپس یک سری بایدها ونبایدها در قانونگذاری را مورد ملاحظه قرار می دهند. معظم‌له نکته مهمی که در این موضوع دنبال می کنند نقش نرم‌افزاری قانون برای به حرکت درآوردن کشور است.« نمایندگان باید متوجه باشند که قانونی که آنان وضع می‌کنند چه نقشی در اداره کشور و پیشبرد کشور دارد. قانونگذاری برای هر کشور و ملتی فی‌نفسه مهم است، اما برای کشوری همچون ایران و ملت بزرگی نظیر ملت ایران که راه نوینی را در مقابل بشر گشوده است. از اهمیتی بسیار فراوان تر برخوردار می شود.»

یک مجلس خوب علاوه بر نقش نظارتی باید قوانین ماندگار که راهگشای حال و‌آینده مردم باشد را با نظرکارشناسی به تصویب برساند. مقام معظم رهبری در دیدار با نمایندگان مجلس هشتم پیرامون ویژگی‌های قانون مطلوب فرمودند. قانون باید جامع، کامل، ماندگار، صریح، کارشناسی شده، گره گشا و ناظر بر مشکلات زندگی مردم باشد و جز در مواردی که برای بازکردن گره ها در کوتاه مدت لازم است، بتواند در شرایط و موقعیت های مختلف اجرا شود و مردم را در باره تصمیماتشان برای آینده خاطر جمع کند.»

علاوه بر موارد مذکور معظم‌له در پیام خود خطاب به نمایندگان مجلس هشتم، هنر قانون نویسی و قانون گذاری را از برترینهای نمایندگی می دانند. ایشان یک سری ویژگیهای دیگری را برای قانون خوب بیان نمودند: « قانون باید کارآمد، روان، شفاف، روزآمد و با این حال با نگاه بلند مدت دارای گستره‌ای هرچه پهناور و قابل ماندگاری، و یکسره معطوف به نیازهای مردم و منافع عمومی باشد.» در عین حال یک سری نبایدهایی هم در منویات مقام معظم رهبری در بحث قانونگذاری مدنظر است از جمله آنها عبارت است از « نگرش جزئی، بخشی، شخصی، نگاه لجاجت‌آمیز در قانون‌گذاری، بی‌سود، زیانبار» جداً پرهیز شود. «اولویت‌ها باید ترجیح یابد، تناقض و تکرار در قوانین باید ریشه کن شود.»

در پایان مقام معظم رهبری به خرد جمعی و استفاده از نظریه‌های کارشناسی در تدوین قوانین تأکید کردند.

راهبردهای اخلاقی خاص نمایندگان

در توصیه‌ها و راهبردهای مقام معظم ‌رهبری به نمایندگان مجلس، برخی از آنها جنبه شخصی و فردی دارد که یک نماینده در طول دوره نمایندگی باید به آنها پایبند باشد. در مجموع از چند سخنرانی مقام معظم‌رهبری در جمع نمایندگان مجلس برخی از توصیه‌های که جنبه فردی دارند عبارتند از:

الف: انضباط: در بحث انضباط منظور سروقت حاضر شدن ، در کمیسیون‌های تخصصی حضوری فعال داشتن، سرگرم نشدن به هرکاری که در وظیفه نمایندگی خللی ایجاد کند.

ب: عبودیت و احساس مسئولیت در برابر پروردگار؛ معظم‌له معتقدند اگر مسئولان و مدیران نظام، از چنین احساس و تعهدی برخوردار باشند، همه اختلاف‌نظرها و سلایق ‌و همه انگیزه‌های معقول در محیطی امن و آرام، همگرا می‌شود و کارها و مشکلات تدبیر خواهد شد.

ج: شناخت و درک تکالیف الهی؛ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای شناخت و درک تکالیف الهی و انجام دادن شجاعانه، قاطعانه و توأم با آرامش قلبی این تکالیف را زمینه‌ساز جلب رضایت پروردگار و رسیدن هر فرد به نقطه‌ امن و امان الهی دانستند و معتقدند: «این تکالیف‌،هنگامی که شخص در موضع بسیار حساس قانون‌گذاری برای کشور قرار می‌گیرد، بسیار سنگین و پراهمیت می‌شود.»

د: خودسازی اساس همه موفقیت‌های‌ حقیقی؛ رهبر معظم انقلاب خودسازی را اساس همه موفقیت‌های حقیقی می‌دانند و نمایندگان منتخب ملت را به یاری گرفتن از پروردگار، پناه آوردن به قرآن و ادعیه و قدرشناسی دوران کوتاه 4 سال نمایندگی توصیه کردند.

هـ: نماینده‌ای از جنس ملت باشید؛ رهبر معظم انقلاب با این باور که نمایندگان از بین توده مردم و میدان‌کار به مجلس آمده‌اند نه از قصرهای رفیع و خاندان‌های اشرافی، به آنان توصیه می‌کنند این رابطه و این منش را پاس بدارند و برای خود نگاه دارند. چون «خوی اشرافی و گرایش به اسراف و طعمه انگاشتن این مسئولیت، بلای بزرگی است که گاه مردم سابقاً نجیب و پارسا هم ممکن است نتوانند خود را از آن برحذر بدارند. همه باید به‌شدت مراقب خویش باشیم و دوره مسئولیت خود را، حسنه‌‌ی ماندگار و نه سیئه‌ئی، دامنگیر، بسازیم.»

بررسی مقایسه‌ای مطالبات مقام معظم رهبری از مجلس ششم و هشتم

از یک منظر انجام مقایسه تطبیقی بین خواسته‌ها و مطالبات مقام معظم رهبری از مجلس هشتم که جمع غالب آن با نمایندگان اصولگراست و مجلس ششم که اکثریت با نمایندگان اصلاح‌طلب بود نشان دهنده اهمیت و جایگاه مجلس هشتم است. بدین معنا که نوع مطالبات رهبری از مجلس ششم و هشتم با یکدیگر تفاوت فراوانی دارد. به واضح روشن است که نوع مطالبات در دو مجلس با هم بسیار فرق دارد. توجه به مطالبات و خواسته‌های رهبری از مجلس هشتم که به اختصار ذکر شد و نوع ‌مطالبات ‌از مجلس‌ ششم‌ که ‌در ذیل می‌آید به خوبی این مسأله را ثابت می‌کند:

1_ « عمل به قانون اساسی، علاج اساسی دردهای این کشور است» رهبر معظم انقلاب در حالی این توصیه را به نمایندگان مجلس ششم بیان کردند که تغییر قانون اساسی و ظرفیت آن در شعارهای تبلیغاتی و سخنرانی‌های طیف وسیعی از نمایندگان اصلاح‌طلب دیده می‌شد. مجلس ششم در جهت عملی نمودن پروژه تغییر قانون اساسی جنجال های زیادی را در مجلس بوجود آوردکه در سطح جامعه آثار سوئی را به همراه داشت.

2_ «اولویت‌ها را در نظر بگیرید. مسأله معیشت قطعاً در اولویت اول است» این مسأله به این خاطر بود که رویه مجلس ششم به گونه‌ای بود که بیشترین اولویت را به توسعه سیاسی داده بودند و اولویت‌های اساسی جامعه که فقر، فساد، تبعیض و تورم وخواسته‌های اقتصادی بود به نوعی به فراموشی سپرده شده بود.

3_ در ادامه همین مبحث مقام معظم رهبری خطاب به نمایندگان مجلس ششم تأکید می‌کنند.« شما بدانید که دشمن شما، دشمن این انقلاب، دشمن این نظام، برنده‌ترین حربه‌ای که در اختیار خواهد داشت، فقر و گرفتاری اقتصادی مردم است. روی این مسأله باید فکرکرد.... اولویت اول این است که شکم مردم را سیرکنید. می‌شود نشست و حرف‌های‌ روشنفکری زد: اگر فلان‌ طور نشود، فلان‌طور نخواهد شد، اگر چنین‌نشود، چنان‌ نخواهد شد؛ اما باید دید واقعیت چیست.»

4- از دیگر دغدغه های مقام معظم رهبری در دوره اصلاحات گزینش مدیران براساس ایده‌های اصلاح‌طلبی بود که ایشان در دیدار با نمایندگان مجلس ششم به صراحت معیارهای گزینش مسئولان به نمایندگان مجلس را متذکر شدند: «درگزینش اشخاص و در گزینش باید هوشمندانه، عالمانه و دقیق باشد.... و بدون ملاحظه‌این‌وآ‌ن‌عمل کنید.»

5_ در پایان همان دیدار باتوجه به موقعیت زمانی و چگونگی تعامل برخی از اصلاح‌طلبان با قدرت‌های خارجی و موضع‌گیری‌های ضعیف آنها، معظم له تأکید می‌نمایند.«وظیفه ما این است که از هویت انقلاب، اساس انقلاب و اساس این نظام دفاع کنیم.»

بنابر آنچه که گذشت می‌توان گفت که مقایسه مطالبات مقام معظم رهبری از مجلس ششم و هشتم نتایج ذیل را در مورد نوع انتظارات و نحوه تعامل رهبری با مجالس شورای اسلامی روشن می‌‌سازد:

1- رهبر معظم انقلاب همواره نمایندگان را به نقش اساسی خود یعنی نماینده‌ی خواسته‌ها و تقاضاهای مردم بودن متوجه ساخته‌اند و تأکید دارند که نماینده باید با تمام توان خواسته‌های واقعی مردم را دنبال نماید.

2- دنبال نمودن خواسته‌های واقعی همه مردم از اقشار ضعیف جامعه تا افراد مرفه و توانمند به این معنا است که نماینده باید حرف واقعی مردم را بزند نه اینکه تقاضاهای مردم را با انگاره‌های ذهنی و بعضاً و منافع شخصی خود پیوند زند. همچنانکه مجلس ششم تقاضای عمومی را با مفاهیمی همچون توسعه سیاسی، جامعه مدنی و ... پیوند می‌زد در حالی‌که ملت به معنای همه مردم خواستار رفع مشکلات اقتصادی بودند.

3- نوع ترکیب و بافت مجلس تأثیر زیادی در نوع خواسته‌ها و انتظارات رهبری از نمایندگان دارد. زمانیکه یک مجلس متشکل از افرادی ساختارشکن و منتقد به قانون اساسی باشد توصیه‌های معظم له همواره بر حفظ نهادها و صیانت از قانون اساسی در جریان است؛ اما اگر مجلسی همراه و همسو با نظام شکل گیرد انتظارات رهبری در راستای پویا نمودن قوانین، توجه به راهبردهای اساسی نظام یعنی پیشرفت همراه با عدالت، توجه به نوع شکل‌گیری طبقات اجتماعی و .. در جریان خواهد بود.

ویژه نامه اینترنتی «روز مجلس» به مناسبت دهم آذرماه روز مجلس شورای اسلامی در پایگاه اطلاع‌رسانی راسخون منتشر شده است و علاقمندان به مشاهده و استفاده از این ویژه‌نامه می‌توانند به نشانی اینترنتی www.rasekhoon.net مراجعه کنند./907/پ202/ف