اردن قربانی آمریکا
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، درچند هفته گذشته وقوع مجموعه تحولاتی در سطوح مختلف داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی موجب شده بود که داعش و ائتلاف ضد داعش برای مدتی از کانون توجهات خارج شود و به نوعی درحاشیه قرار گیرد اما در چند روز اخیرارتکاب جنایات جدید از سوی این گروه در زمینه بریدن سر دو گروگان ژاپنی و به خصوص زنده سوزاندن تنها خلبان اسیر اردنی موجب شده است که بار دیگر جنایات داعش و لزوم تقویت ائتلاف ضد داعش ازحاشیه به متن رانده شود و درکانون توجه محافل سیاسی و رسانه‌ای قرارگیرد.
مجموعه‌ای از سؤال‌ها در این رابطه مطرح است که با یافتن پاسخ آنها تا حدودی می‌توان به اطلاعات جدیدی نیز در این رابطه دست یافت که در رسانه‌ها و محافل غربی مسکوت گذاشته می‌شود. از جمله اینکه چرا تلاش‌های مربوط به آزادی گروگان‌های ژاپنی و خلبان اردنی از دست داعش به شکست انجامید؟ ویا اینکه چراداعش با ارتکاب جنایات جدید و به کارگیری شیوه‌های جدید بار دیگر ائتلاف ضد داعش را علیه خود تحریک کرد ؟ و در نهایت اینکه در سایه تحولات و رخدادهای تروریستی جدید چه چشم اندازی را می‌توان برای داعش و ائتلاف ضد داعش تصور و پیش‌بینی کرد؟
درپاسخ به سؤال نخست درخصوص چرایی شکست تلاش‌ها و رایزنی‌ها برای مبادله دو گروگان ژاپنی و یک خلبان اردنی با چند زندانی داعش از جمله ساجده الریشاوی به چند عامل اعلام شده و نشده اشاره کرد.
ازجمله عوامل اعلام شده و توجیهی این است که ژاپن از پرداخت باج درخواستی داعش به میزان 200 میلیون دلارخودداری کرد. این معادل همان مبلغی است که نخست وزیر ژاپن برای کمک به کشورهای عضو ائتلاف ضد داعش وعده آن را داده است و این نشان می‌دهد که هدف داعش از این باج خواهی پیش از اینکه مالی باشد بیشتر سیاسی بوده است و از این طریق می‌خواسته هم بین اعضای ائتلاف ضد داعش و هم در داخل کشورهای عضو این ائتلاف اختلاف بیندازد.
اما در بین عوامل اعلام نشده دو نکته محتمل به نظرمی رسد: نخست اعمال رویکرد امریکایی و تا حدودی انگلیسی بر ائتلاف ضد داعش است که از همان زمان شکل‌گیری ائتلاف ورود به هرگونه مذاکره با داعش را منتفی و رد کرده است کما اینکه دو خبرنگار امریکایی و یک خبرنگار ویک امدادرسان انگلیسی نیز چند ماه پیش و در ابتدای اعلام موجودیت ائتلاف ضد داعش در نتیجه اتخاذ این رویکرد از سوی امریکا و انگلیس به دست داعش کشته شدند. با این پیشینه احتمال اینکه امتناع ژاپن از پرداخت باج درخواستی داعش و شکست تلاش‌های مربوط به مبادله خلبان اردنی با زندانیان داعش تحت فشار امریکا صورت گرفته باشد، بعید نیست و همزمانی سفرپادشاه اردن به امریکا با ضرب الاجل داعش برای قتل خلبان اردنی نیز معنادار به نظر می‌رسد. چنانکه داعش زمانی حکم قتل خلبان اردنی را به شکل فجیع زنده‌سوزی اجرا کرد که امریکا کمک مالی خود به اردن در ازای همکاری با ائتلاف ضد داعش را از حدود 600 میلیون دلار به یک میلیارد دلار افزایش داد و این نشان می‌داد که ملک عبدالله ظاهراً نتوانسته است امریکا را برای مبادله خلبان خود با دو زندانی داعش متقاعد کند و در نهایت به دریافت ما به ازای مالی اکتفا کرده است.
اما عامل دوم که به نوعی تحت تاثیر عامل نخست هم است از فقدان میانجی ناشی می‌شود. در یک چنین مواردی نقش میانجی و واسطه بسیار مهم و تعیین کننده است کما اینکه در برخی موارد از جمله آزادی اتباع ترکیه و زائران ایرانی نیز نتیجه بخش بوده است. اما در اینکه چرا در مورد اخیرکشورهایی مثل ترکیه نقش میانجی را برعهده نگرفتند، دو عامل محتمل است نخست اینکه نمی‌خواست به داشتن رابطه با داعش متهم شود و دوم اینکه تحت فشار امریکا قرار داشت.
اما درپاسخ به سؤال دوم درخصوص چرایی تشدید اقدامات جنایتکارانه از سوی داعش بایدگفت که هر چند این اقدامات تازگی ندارد و از همان ابتدای ظهور داعش به اشکال مختلف صورت گرفته بود اما به نظر می‌رسد شکست‌های پی در پی داعش در جبهه‌های مختلف از جمله در عین العرب یا افزایش فرار از منطقه تحت اشغال داعش، این گروه را بر آن داشته است که با تشدید سیاست رعب و وحشت بتواند از سقوط دولت خوانده خود جلوگیری کند. ازاین دید تشدید جنایات داعش پیش از اینکه نشانه قوت باشد نشانه ضعف است.
و در نهایت درپاسخ به سؤال سوم درخصوص چشم انداز داعش و ائتلاف ضد داعش می‌توان گفت روند تحولات در هر سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی علیه داعش رقم خورده است و بر همین اساس انتظار می‌رود درآینده بر عمق و گستره شکست‌ها و ناکامی‌های داعش افزوده شود. اما ازآنجا که سیاست و رویکرد ائتلاف ضد داعش بر مهار و مدیریت داعش استوار است از این رو احتمال نابودی کامل داعش در کوتاه مدت بعید به نظر می‌رسد./997/د102/ب6
منبع: روزنامه جوان