برگ برنده ایران در مذاکرات چیست؟
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، خبری که دیروز خبرگزاری رویترز به نقل از محمدجواد ظریف منتشر کرد با گذشت اندک‌زمانی با سیلی از تحلیل‌ها و انتقادات مواجه شد و در نهایت نیز وزیر امور خارجه کشورمان به صراحت این خبر معنادار را تکذیب کرد و گفت: در هیچ‌یک از ملاقات‌های انجام‌شده به هیچ وجه مباحث داخلی مطرح نشده و مطلب منتشره در این زمینه کذب محض است.
رویترز در گزارشی نوشته بود: «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران به امریکا هشدار داده است که عدم‌موفقیت در رسیدن به توافق جامع هسته‌ای احتمالاً حکایت از مرگ سیاسی «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران خواهد داشت و این خطر را به همراه دارد که بن‌بست یک دهه‌ای برنامه هسته‌ای ایران به پایان راه خود برسد، البته خبرگزاری‌های غربی پیش از این خبرسازی‌های متعددی نیز در خصوص مذاکرات هسته‌ای سامان داده‌اند که با هدف تأثیر‌گذاری بر روند مذاکرات صورت گرفته است و با توجه به تکذیبیه وزیر امورخارجه می‌توان به صراحت اذعان داشت که این خبر نیز از آن قسم شانتاژهای رسانه‌ای است که درصدد است تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای را حداقل در داخل آماج فشارهای سیاسی و افکار عمومی قرار دهد تا در پای میز مذاکره میدان مانور بیشتری داشته باشد.
اما نگارنده بر این باوراست که بازی غربی‌ها در فضای رسانه‌ای و به تبع آن زیاده‌خواهی‌های پای میز مذاکره ناشی از یک خطای راهبردی است که اگر در عمل نیز از سوی دستگاه سیاست خارجی کشور روی نداده باشد، حداقل در فضای رسانه‌ای ذهنیت افکار عمومی را تحت تأثیر قرار داده است.
موضوع آن است که به نظر می‌رسد ما برخی از برگ‌های برنده خود را به راحتی تسلیم تیم حریف کرده‌ایم. در حالی که این برگ‌ها در نهایت سرنوشت بازی سیاسی را برای ما رقم خواهند زد امروز این دشمن است که سعی دارد با این برگ‌ها ما را از دستیابی به حقوق حقه خود مأیوس سازد.
می‌گویند سیاست خارجی هر کشور ادامه سیاست داخلی آن کشور است؛ کشوری که از درون اقتدار و مشروعیت لازم را داشته باشد در سیاست خارجی نیز راهبردهای مؤثرتری را اتخاذ می‌کند و با تکیه بر استعدادهای درونی سعی در پیشبرد منافع خود در سطح بین‌المللی دارد، از دیرباز نیز فرهنگ ایرانی یک فرهنگ مقاوم و قهرمان‌پرور بوده و در حوزه واقعیت‌ها و استعدادها نیز کشور ما دارای ظرفیت‌های گسترده برای نیل به اهداف بلندمدت توسعه‌ای است، با این حال گره زدن سرنوشت کشور به مذاکرات هسته‌ای- باید تأکید کنیم شاید در واقع امر، این رویکرد در دولت رقم نخورده باشد اما متأسفانه آنچه از تریبونهای رسمی دولت عنوان می‌شود چنین شائبه‌هایی را قوت می‌بخشد – باعث شده است طرف مقابل بخشی از پروژه چانه‌زنی در مذاکرات هسته‌ای را به داخل خاک ایران بکشاند.
طرف مقابل با درک این شرایط که اقتصاد کشور منتظر گشایش هسته‌ای است، با درک این مسئله که دولت عجله زیادی برای ختم به خیر کردن مسئله هسته‌ای دارد و دارای شناخت کافی از فضای فکری و سیاسی کشور است روی به نوعی اقدامات ایذایی آورده تا شرایط را بیش از گذشته بر تیم هسته‌ای مذاکره کننده ما سخت کند، البته از دشمن انتظار داشتن غیر از چنین چیزی سفاهت است و نمی‌توان بابت غلظت دشمن در معاندتش دولت را مؤاخذه کرد اما می‌توان این نقد مشفقانه را عنوان کرد که اگر دولت حداقل در ویترین خود مسئله هسته‌ای را در اولویت اول نمی‌گذاشت و همه افکار عمومی را نسبت به این موضوع و نتایج آن حساس نمی‌کرد، دشمن تا این حد امیدوار و جسور نمی‌شد.
چرا شاخص‌های اقتصادی ما باید با لحن مذاکره‌کنندگان هسته‌ای امریکا بالا و پایین شود؟ چرا بسط و قبض بودجه در ایران را باید بر اساس اینکه کی عربستان چه تصمیمی می‌گیرد، بست؟ چرا دولت اعتقاد دارد می‌توان حتماً با امریکایی‌ها به توافق رسید؟ چرا به نقاط خیالی به جای نقاط حقیقی اتکال می‌شود؟ و چراهای بسیار دیگر، البته دأب نگارنده این نیست که مشکلات اقتصادی کشور را در یک شب یا حتی در یک دوره هشت ساله ریاست جمهوری می‌توان رفع کرد و وابستگی یک قرنی به نفت را یک شبه با یک دستور از بین برد اما حداقل انتظار این بود که این رئیس‌جمهور ما باشد که می‌گوید« به توافق نرسیدن بهتر از رسیدن به یک توافق بد است.»
اگر دولت می‌توانست میزان و حجم توجه خود به مسئله هسته‌ای را حداقل در تریبونهای عمومی به نازل‌ترین سطح کاهش می‌داد و در عوض موضوعاتی مانند اقتصاد مقاومتی، بودجه منهای نفت، بهبود وضعیت سلامت و... را برجسته می‌ساخت، به نظر، غرب کمتر امیدوار می‌شد که می‌تواند با بازی در داخل خاک ایران تیم مذاکره‌کننده را تحت فشار قرار دهد.
در پایان این مقال بخشی از یکی از رهنمود‌های مقام معظم رهبری در خصوص مسئله مذاکرات هسته‌ای را با هم مرور می‌کنیم. امیدواریم این راهبردهای تیزبینانه بیش از پیش در دستور کار تیم سیاست خارجی دولت قرار گیرد.
دولتى‌ها بدانند که آنچه می‌تواند آنها را بر انجام وظیفه خودشان قادر کند تکیه بر نیروى داخلى است؛ تکیه بر نیروى مردم است. من بارها این را عرض کردم در جلسات عمومى و همچنین در جلسات خصوصى با مسئولان دولتى، نگاهشان به دست بیگانه نباشد. توصیه‌های اخیر رهبر انقلاب به دولت یازدهم مطرح شده در دیدار مردم قم/997/د101/ب6
منبع: روزنامه جوان