معیارهای کتب آموزشی کارکردهای آموزشی، تقویت فرهنگ و ثمره است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محی‌الدین بهرام محمدیان، رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی عصر امروز10 اسفند ماه در نشست خبری جایگاه تربیت در آموزش که در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی برگزار شد، گفت: هدف آموزش و پرورش، آموزش و تربیت است که یکی از مؤلفه‌های نظام تعلیم و تربیت در کنار نیروهای انسانی، توسعه و تحقیق در مؤلفه کتاب‌های درسی و محتوای آموزشی است که به دلیل اهمیت بر مؤلفه‌های دیگر تأثیر مستقیم دارد.
رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی یادآور شد: هدف از زبان‌های خارجی بحث تربیتی به منظور گسترش سهم زبان و ارتباط بین دیگران است که در جغرافیای مرزهای ما، زبان مشترک ندارند اما می‌خواهیم با آنها ارتباط برقرار کنیم.
حجت‌الاسلام بهرام محمدیان با تاکید بر اینکه کتاب‌های درسی نشان علمی، آموزشی و سواد علمی یک کشور است، افزود: این امور، فرهنگ یک کشور را تجلی می‌دهند و در نهایت به تربیت می‌انجامد و نسل با کتاب درسی شکوفا می‌شود.
وی افزود: به همین دلیل برنامه درسی در سند تحول بنیادین مورد توجه قرار گرفته و تدوین برنامه درسی ملی چند سالی است که تصویب شده و اجرا می‌شود.
رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: برای عملیاتی شدن شکوفایی فطرت می‌توانیم تعابیری مانند ایمان، علم، عمل و اخلاق را در چهار عرصه ارتباطی با خدا، خود انسان، نظام آفرینش و دیگران به معنی خلق متبلور کنیم.
حجت‌الاسلام بهرام محمدیان یادآور شد: برای این کار ۱۱ حوزه یادگیری در برنامه درسی ملی پیش‌بینی شده است که حوزه‌های یادگیری و تربیتی عبارت از تفکر، حکمت، قرآن و معارف اسلامی، زبان و ادبیات فارسی، ریاضیات، علوم تجربی، مطالعات اجتماعی و علوم انسانی، سلامت و تربیت بدنی، کار و فناوری، فرهنگ، تمدن و هنر و حوزه زبان‌های خارجی است.
وی با بیان اینکه این حوزه‌های یادگیری هر کدام حوزه آموزشی و تربیتی دارند، گفت: برای نمونه زبان‌های خارجی انگلیسی، زبان فرانسه و یا زبان‌های دیگر که در برنامه درسی به صورت ویترینی و رنگین‌کمانی برای دانش آموزان پیش‌بینی شده است در حوزه آموزشی می‌دانیم.
حجت‌الاسلام بهرام محمدیان تصریح کرد: کتاب درسی باید با این سه معیار که آیا کارکردهای آموزشی دارد، فرهنگ را تقویت می‌کند و یا ثمره و میوه تربیتی دارد یا خیر، سنجیده شود.
رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی افزود: در سند تحول آمده است که تربیت، ارکان مشترکی دارد مثلاً گفته می‌شود خانواده یکی از ارکان یا مدرسه نیز رکن دیگر است که اجتماع و رسانه نیز در آن نقش دارند از این رو تنها متولی تربیت نسل‌ها، آموزش و پرورش نیست بلکه عوامل دیگری نیز سهیم هستند.
حجت‌الاسلام بهرام محمدیان با اشاره به اینکه باید به عنوان متولیان تعلیم و تربیت که سند تحول را نوشته‌ایم، آن را اجرایی کنیم، گفت: امکانات کامل برای سند تحول محقق نیست اما هر مقدار امکان دارد باید عملیاتی شده و بخش‌های مختلف نیز کمک کنند.
وی خاطرنشان کرد: البته یک مشکلی که این میان وجود دارد این است که برخی فکر می‌کنند تربیت یک چیز جدا از آموزش است اما این طور نیست.
رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: معلمی که ریاضی درس می‌دهد، این کار او اثر تربیتی نیز دارد، کار آموزش و پرورش بدون تربیت نیست.
حجت‌الاسلام بهرام محمدیان بیان داشت: کار مربی در تربیت تسهیل، تسریع، تصحیح مسیر و تعمیق است و سند تحول آموزش و پرورش نیز یک سند ظرفیت‌مآب است که این با داده‌های آموزشی بستر فرهنگی و میوه تربیتی است.
رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: باید شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی آموزش و پرورش بر سند تحول نظارت کنند و بالاتر از همه اجرای سند تحول یک نظارت نخبگانی دارد یعنی کسانی که این مبنا را قبول دارند بر آن نظارت کنند و به یک شورای نگهبان از جنس نخبگان سند نیاز داریم.
حجت‌الاسلام بهرام محمدیان افزود: اینها به اندازه ریاضی و علوم تجربی اهمیت دارند اما متاسفانه در نزد خانواده‌ها و معلمان یک باوری داریم که سواد یعنی ریاضیات و حفظ کردن.
وی ادامه داد: باید متون درسی‌مان را به شکلی طراحی کنیم که متناسب با نیازهای آینده باشد و نیازمند یک جهش هستیم؛ ذهن باید فعال و ورزیده شود که این با تفکر انجام می‌شود و کتاب کمک آموزشی که به نوعی تنبلی ذهنی و عقب‌افتادگی فکری ایجاد می‌کند خیانت و به نوعی جنایت فکری است.
رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی خاطرنشان کرد: نیازمند فناوری جدید هستیم و باید فرهنگ آن را یاد دهیم البته یکی از مشکلات کتاب‌های درسی و آموزش و پرورش این است که سطح آن عمومی است و به ویژگی‌های مشترک متمرکز شده‌ایم در حالی که آموزش و پرورش مترقی باید به تفاوت‌های فرضی و استعدادها نیز توجه کند.
وی با اشاره به اینکه معاونت پرورشی یعنی توجه دادن به علایق ویژه، گفت: در برنامه درسی ملی ۱۰۰ ساعت فوق برنامه پیش‌بینی شده است که ۵۰ ساعت متمرکز از سوی مرکز طراحی می‌شود و ۵۰ ساعت نیز باید از سوی ادارات و شهرستان‌ها اجرا شود که اینها فعالیت‌های رسمی غیرکلامی هستند.
حجت‌الاسلام بهرام محمدیان در پایان خاطرنشان کرد: امسال به دوستان توصیه کرده‌ایم کتاب هنر را با ظاهری بهتر و کاغذ، رنگ، چاپ و تصویر بهتری ارائه کنند و به معلمان نیز توصیه می‌کنیم درس هنر، قرآن، تربیت بدنی و انشاء را درس درجه دو یا شهروند درجه دو حساب نکنند بلکه نیازمند تربیت هنر و زیباشناختی هستیم./817/پ202/ب4