پژوهشگران برتر حوزه علمیه خواهران تجلیل می‌شوند
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از حوزه علمیه خواهران، معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه خواهران 65 نفر را در عرصه‌های مختلف به منظور تقدیر در هشتمین جشنواره برترین‌های حوزوی معرفی کرده است. این افراد در زمینه نگارش کتاب سطح دو و سه، نگارش پایان‌نامه، نگارش تحقیق پایانی، نگارش مقاله از سوی اساتید، نگارش مقاله از سوی طلاب، پژوهش درسی طلاب سطح سطح سه، مسابقه رشد کتابخانه‌ای، مسابقه رشد میدانی، کتابدار برتر، دبیر برتر هسته پژوهشی، استاد برتر راهنمای پایان‌نامه، استاد داور برتر پایان‌نامه، استاد مشاور برتر و استاد داور برتر تحقیق پایانی مورد تقدیر قرار می‌گیرند. به منظور آگاهی از نظرات حجت‌الاسلام علی‌اکبری حصاری معاون پژوهش حوزه‌های علمیه خواهران در مورد جشنواره برترین‌ها و همچنین روند انتخاب برترین‌های پژوهشی در سال جاری گفتگویی با وی انجام داده‌ایم که از نگاه خوانندگان می‌گذرد.
-به نظر شما برگزاری جشنواره برترین‌ها در شناسایی چهره‌های موفق و الگوسازی آنها چه نقشی می‌تواند داشته باشد؟
اینکه ما همه افراد موفق را مورد توجه قرار دهیم؛ همه کسانی که توانسته‌اند در یک زمینه حاصل تلاششان را ظهور و بروز دهند و تکاپوی بیشتری کرده‌اند و توانسته‌اند از سایرین پیشی بگیرند، در همه عرصه‌هایی که حوزه‌های علمیه ماموریت دارند اقدام مثبتی است؛ چه کسی که در تبلیغ موفق بوده است، چه استادی که زحمت توان‌فرسایی کشیده است، چه طلابی که بیش از بقیه توانسته‌اند موفقیت درسی کسب کنند و چه آنها که ظهور و بروز قابلیت‌های پژوهشی داشته‌اند، تا هم احساس نکنند زحمتشان مورد بی‌توجهی قرار گرفته است، هم بیشتر برای ادامه مسیر طلبگی انگیزه‌مند شوند، هم برای طلابی که در سال‌های پایین‌تر در حال تحصیل هستند یا قصد پیوستن به حوزه را دارند، الگوسازی شود و هم نقطه‌های رشد را نشان می‌دهد.
با مراجعه به آمار می‌توان دریافت که استقبال از این جشنواره بیشتر شده و سطح استاندارد ارائه آثار در آن ارتقا یافته است. همچنین افزوده شدن عرصه‌هایی که در سال‌های گذشته مورد کم‌توجهی قرار می‌گرفت حاکی از آن است که این جشنواره می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای تحقق آرمان‌های پژوهشی، آموزشی و فرهنگی تبلیغی باشد.
باید در سال‌های آتی با اخذ بازخورد از برگزاری جشنواره امسال و سال‌های قبل قدمی رو به جلو برداریم به این معنا که نباید شاخص‌های ارزیابی بانوان برتر که استانداردهای رحجان است، تقلیدی یا تکراری سال‌های قبل باشد، بلکه کارشناسان شاخص‌های قبل را ارتقا دهند و بازنگری کنند تا آثار برگزیده با کیفیت بالاتر مورد توجه واقع شوند و به خواهران اطلاع‌رسانی شود که از این پس آثار آنها با این شاخص‌ها ارزیابی می‌شود. اما اگر در یک بستر افقی حرکت کنیم نباید انتظار ارتقای کیفی داشته باشیم.
به طور کلی در نظام‌های استاندارد در جهان وقتی استانداردهای جدید اجرا می‌شود، استانداردهای پیشین دیگر مورد قبول نیست.
اگر بخواهیم نگاهی پویا به نظام آموزشی داشته باشیم قاعدتا باید استانداردهای آموزشی، پژوهشی و فرهنگی و آنچه به مرکز مربوط می‌شود را ارتقایابنده تعیین کنیم، چنان که استاندارد یک نظام پویا حرکت صعودی توام با ارتقای استاندارد است.
از سویی نگاه تخصصی‌تر به جشنواره و تبدیل آن به جشنواره‌های مجزا در مقاطع زمانی متفاوت می‌تواند مورد مطالعه قرار گیرد تا از فرصت و ظرفیت موجود برای رونق بیشتر آن حوزه تخصصی بهتر استفاده کنیم.
اگر برگزیدگان همه عرصه‌ها را در یک جشنواره تقدیر کنیم که نیمی از زمان این جشنواره هم به اهدای جایزه اختصاص می‌یابد، این فرصت را از دست می‌دهیم که خلاها، نیازها و اقدامات توسعه‌ای در آن عرصه را شناسایی کنیم و نسبت به عملیاتی و عینی کردن کارها اقداماتی داشته باشیم.
- لطفا در مورد روند انتخاب برترین‌ها در عرصه‌های پژوهشی در جشنواره برترین‌های حوزوی سال جاری توضیح بفرمایید.
ما در معاونت پژوهش سه جشنواره و مسابقه پژوهشی داریم که شامل جشنواره علامه حلی ویژه طلاب زیر 31 سال، جشنواره بانوی کرامت ویژه بانوان حوزوی بالای 31 سال و مسابقه گروهی رشد می‌شود.
از میان این مسابقه‌ها، برگزیدگان جشنواره علامه حلی به صورت جداگانه تقدیر می‌شوند اما برگزیدگان دو مسابقه دیگر در جشنواره برترین‌ها مورد تقدیر قرار می‌گیرند.
در جشنواره بانوی کرامت قالب‌های آثار مورد قبول شامل کتاب، پایان‌نامه، تحقیق پایانی، پژوهش درسی و نشریه می‌شود. در این جشنواره پس از اعلام فراخوان، طلبه معاون پژوهش یا استاد مدرسه از طریق سامانه فراخوان‌های پژوهشی اقدام به ثبت نام می‌کنند. لازم به ذکر است که ارائه یک مقاله از سوی معاونان پژوهش استان‌ها و مدارس علمیه، اساتید روش تحقیق مقطع سطح دو و اساتید راهنمای تحقیق پایانی الزامی است و در مورد این دسته از افراد شرط سنی ملاک نیست. البته در مورد پژوهش درسی و نشریه پژوهشی مقطع سطح سه نیز شرط سنی ملاک نیست.
بعد از اتمام مهلت ثبت نام، ارزیابی اجمالی آثار بر اساس ضوابطی که قبلا اعلام شده است، در خود استان انجام می‌شود، ارزیابی تفصیلی مرحله اول و دوم در معاونت پژوهش مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران انجام می‌شود و اثر در صورت قبولی در این مرحله به داوری می‌رسد تا آثار برتر مشخص شوند.
- در مورد مسابقه رشد چه طور؟
در مسابقه رشد یک گروه پژوهشی از چند طلبه تشکیل می‌شود و یک دبیر برای آن انتخاب می‌شود، دبیر گروه تشکیل گروه را به شورای پژوهشی مدرسه اعلام و یک استاد راهنما برای گروه انتخاب می‌کند، شورای پژوهشی مدرسه استاد راهنما و گروه پژوهشی را تایید می‌کند، گروه سه موضوع را بر اساس موضوع فراخوان سال مشخص و شورای پژوهشی مدرسه ارائه می‌کند، شورای پژوهشی یک موضوع را برای گروه انتخاب می‌کند، دبیر گروه طرحنامه پژوهشی را با نظارت استاد راهنما تنظیم می‌کند تا در شورای پژوهشی مدرسه به تصویب برسد، پس از تصویب طرحنامه، گروه، پژوهش خود را آغاز می‌کنند و همزمان در سامانه فراخوان‌های پژوهشی حوزه‌های علمیه خواهران ثبت نام می‌کنند، گروه بعد از انجام پژوهش اثر را در این سامانه بارگذاری می‌کنند، پس از بارگذاری، ارزیابی اجمالی اثر در استان انجام می‌شود و سایر مراحل ارزیابی اثر مانند ارزیابی آثار جشنواره بانوی کرامت در مورد آثار مسابقه رشد نیز انجام می‌شود تا آثار برتر مشخص شوند.
در مسابقه رشد، سه روش تحقیق وجود دارد که شامل کتابخانه‌ای، میدانی و ترکیبی می‌شود. هر گروه یکی از این روش‌ها را بر اساس موضوع انتخاب می‌کند و به اجرای آن می‌پردازد.
ـ گروه دیگری که در جشنواره برترین‌ها مورد تقدیر قرار می‌گیرند، هسته‌های پژوهشی برتر هستند. لطفا در مورد این گروه نیز توضیح بدهید و بفرمایید نحوه انتخاب هسته‌های برتر پژوهشی چگونه بوده است؟
هسته‌های پژوهشی از فارغ‌التحصیلان مقطع تحصیلی سطح دو که مشغول به تحصیل هستند و فارغ‌التحصیلان مقطع سطح سه می‌شود که کار گروهی انجام می‌دهند. ممکن است اعضای گروه به عنوان مدیر یا استاد نیز در واحدهای حووزی مشغول به کار باشند. این هسته‌‌ها که علاقه‌مند به اجرای پژوهش هستند، موضوع‌های پژوهشی را به تصویب شورای علمی پژوهشی استان می‌رسانند و اقدام به پژوهش می‌کنند.
در هسته‌های پژوهشی، کار بیشتر بر عهده مدیر هسته است که باید با تقسیم کار و یکسان‌سازی قلم‌ها، حاصل کار پژوهشی را به منظور ارزیابی، ارائه کند.
امتیاز اکتسابی در ارزیابی، ارسال مقاله پژوهشی حاصل کار در زمان مقرر و استمرار فعالیت از جمله ملاک‌های انتخاب دبیر برتر هسته پژوهشی بوده است.
- لطفا در مورد وضعیت کلی تحقیق‌های پایانی و پایان‌نامه‌ها طلاب خواهر و نحوه انتخاب اساتید راهنما، داور و مشاور این تحقیق‌ها و پایان‌نامه توضیح بفرمایید.
سالانه حدود 2800 تحقیق پایانی در بیش از 300 مدرسه علمیه خواهران سراسر کشور توسط خواهران طلبه تدوین شده، به مرحله دفاع می‌رسند. این تحقیقات زیر نظر اساتید راهنما تدوین می‌شوند و بیش از 260 استاد داور، ارزیابی تحقیقات را بر عهده دارند. از میان این تعداد تحقیق پایانی، تحقیقاتی که بتوانند بر اساس کاربرگ معیار ارزشیابی تحقیق برتر، حد نصاب امتیاز لازم را کسب نمایند در جشنواره علامه حلی شرکت داده می شوند. قلم پردازی و تحلیل مطالب از جمله معیارهای کاربرگ ارزشیابی تحقیقات برتر است که سهم قابل توجهی از امتیاز لازم برای ورود به جشنواره علامه حلی را به خود اختصاص می دهد.
تعداد کل اساتید داور تحقیقات پایانی که صلاحیت عمومی و تخصصی آنها مورد بررسی قرار گرفته حدود 260 نفر است که عملکرد ایشان سالانه توسط مرکز و از طریق کاربرگ¬های نظرسنجی مورد ارزیابی قرار می¬گیرد. امسال نیز بر اساس 13معیار استخراجی از کاربرگ های موجود از جمله میزان پایبندی به ضوابط و مقررات مرکز مدیریت، تسلط و احاطه علمی استاد داور در حیطه امور داوری و... ارزیابی ها انجام شد. علیرغم آمار بالای داوران دارای شرایط و همچنین به علت محدودیت ظرفیت، سه نفر از داوران به قید قرعه انتخاب شدند. انشالله سایر داوران در برنامه های آتی و باتوجه به شرایط و ظرفیت¬های ابلاغی معرفی خواهند شد.
از مجموع 389 استاد راهنمای فعال در پایان‌نامه‌های مقطع سطح سه سه نفر، از 140 مشاور سه نفر و از 148 استاد داور نیز سه نفر حائز بیشترین امتیاز بر اساس معیارهای ارزیابی اساتید راهنما و مشاور و داور گشته‌اند. اهم این معیارها توجه به روش های استاندارد پایان نامه نویسی، توجه به ضوابط و شرایط مرکز مدیریت و هدایت طلاب در اتقان علمی پایان نامه های سطح سه است./978/د101/ف