فلسفه اسلامی وارد مفهوم پردازی در جامعه نشده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، بخش اول پیش همایش فلسفه و علوم انسانی، با حضور اساتید دانشگاه، سید حمید طالب‌زاده، سید محمد‌تقی موحد ابطحی و  قانعی راد، عصر یک‌شنبه دهم خرداد ماه در موسسه پژوهشی و حکمت ایران برگزار شد.

طالب‌زاده با اشاره به بحث تحول علوم انسانی، گفت: برخی معتقدند که علوم انسانی در کشور ما با بحران مواجه شده است، اندیشه‌های مختلفی نیز در این حوزه به صورت شفاهی و مکتوب مطرح شده است، اما ابتدا باید در مورد وضعیت علوم انسانی امروز و مواردی که مطرح است بیشتر دقت کنیم، در بخش دیگر نیز باید با مطالعه قرار دادن علوم انسانی مدرن که از سوی کانت مطرح شد به شناخت مفهوم مدرنیته پرداخت.

وی علوم انسانی جدید را متکی بر سه اصل، «انقلاب کوپرنیکی که از سوی کانت مطرح می شود»، «هویت تاریخی و اجتماعی نوع بشر» و «مواردی که متکی بر اندیشه و ایده است» دانست و خاطر‌نشان کرد: فلسفه‌های کاربردی که به نام فلسفه‌های مضاف یاد می‌شوند، بعد از تحقق علوم انسانی به‌وجود آمدند.

این استاد دانشگاه در پایان ضمن اشاره به فرهنگ دینی، تصریح کرد: باید دید انسانی که در فرهنگ دینی رشد یافته است چگونه می‌تواند خود را با علوم انسانی جدید که به دنبال هویت تاریخی صرف است منطبق کند، در این راستا نیز باید در حکمت اسلامی نیز بیشتر تامل کرد و آن‌چه در فرهنگ ما مطرح است به آن بیشتر پرداخته شود.

در ادامه این نشست، موحد ابطحی با بیان این پرسش که چرا در با وجود تلاش‌های انجام شده در 4 دهه اخیر در حوزه علوم انسانی توفیق نداشته‌ایم، گفت: برخی معتقدند که همان‌طور که غرب در حوزه‌های علوم انسانی نظریه پردازان بزرگ دارد، پس ما هم باید منتظر ظهور نظریه پردازان بزرگ در این حوزه باشیم.

وی ضمن اشاره به این موضوع که من معتقدم نمی‌شود کسی را پیدا کرد که کاملا در حوزه علوم انسانی اسلامی مخالف باشد، تصریح کرد: باید به دنبال یک طبقه بندی کلی باشیم تا بتوان به یک هم‌گرایی کلی دست یافت، در دیدگاه دیگر نیز اگر علوم انسانی را تعریف کنیم، قطعا علوم حوزوی انسانی می‌شود و طبق این نگاه فقه اسلامی ما نیز اسلامی‌تر خواهد شد.

در پایان این مراسم قانعی راد نیز به بیان روایت درونی سازی و بومی سازی علوم انسانی پرداخت و گفت: در غرب فلسفه به علوم انسانی بسیار کمک کرد و می‌توان گفت انتقال معرفتی از فلسفه به علوم انسانی منتقل شده است، اتفاق دیگر مبانی فلسفه در رشته‌های فلسفی تقویت کرده است و مفهوم پردازی‎‌های متعدد از جامعه و سیاست را انجام داده است.

وی ضمن اشاره به احادیث در نظریه‌های اجتماعی، خاطر‌نشان کرد: احادیث اجتماعی بسیار متعدد و متنوعی در کتب مختلف همچون بحار الانوار آمده است که در این احادیث مختلف حتی به مساله جبر و اختیار نیز اشاره شده است.

قانعی راد با بیان این موضوع که در ایران در بیشتر موارد نظریه‌های اجتماعی موجود به تخریب مفاهیم غربی می‌پردازند، گفت: هر‌چند در تمامی موارد ورود به موضوع از حوزه فلسفه است اما ما شاهد هستیم که خروجی بحث‌ها در حوزه فلسفه نیست و به‌راحتی در تحلیل اندیشه‌های غربی عده‌ای غربی و عداه‌ای را حتی اسلامی می‌نامیم.

این استاد دانشگاه در خاتمه این مراسم، اضافه کرد: فلسفه اسلامی وارد مفهوم پردازی در جامعه نشده است و بیشتر به دنبال تلقی افلاطونی است./856/پ202/ب4