انفاق؛ تمرین عملی برای جدا شدن از دلبستگیها

حجتالاسلام سیدحمید جزایری، مدیر گروه علمی تربیتی قرآن و علوم جامعةالمصطفی(ص) در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، ائمه اطهار(ع) را نمونه انسان کامل خواند و اظهار داشت: اهل بیت(ع)، مظهر و جامع اوصاف کمال بودند؛ اما برخی از ائمه اطهار(ع) بر حسب شرایط زمانی و مکانی شاخصتر شدند که از جمله ایشان امام حسن مجتبی(ع) است.
مدیر گروه علمی تربیتی قرآن و علوم جامعةالمصطفی(ص) با اشاره به شخصیت و جایگاه امام حسن مجتبی(ع) ابراز داشت: یکی از ویژگیهای شاخص امام مجتبی(ع)، انفاق است که این مسأله دارای ابعاد مختلفی همچون انفاق مالی و غیر مالی است.
وی گفت: نگاه دین به انفاق فقط در جنبه مالی نیست؛ بلکه انفاق در تعریف دینی به این معنا است که انسان خودش را در جامعه تنها نبیند؛ چنان که احکام عبادی دین اسلام نیز اجتماعی است و حتی عبادات فردی در اجتماعات رنگ و معنای بهتری میگیرند.
حجتالاسلام جزایری افزود: اسلام به تعبیر علامه طباطبایی، دینی اجتماعی است؛ به عنوان مثال، نماز و اعتکاف از جمله عبادات فردی است؛ اما کمال این عبادات با حضور در جمع محقق میشود.
وی تأکید کرد: انفاق از جهات مختلفی قابل بررسی است، از لحاظ اجتماعی، در اسلام، افراد جدای از مجموعه نیستند و نباید اجتماع را جدای از خود ببینند، از طرف دیگر انفاق عاملی برای رشد و صعود انسان به سمت کمال است؛ زیرا آنچه باعث سقوط انسان میشود، درگیر شدن در دام فردگرایی و انانیت است.
این استاد حوزه و دانشگاه، انفاق مالی را موجب دلبریدن انسان از مادیات خواند و یادآور شد: با انفاق کردن بسیاری از فسادها در وجود انسان از بین میرود که منشأ همه آنها دلبستگی به مادیات است.
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) تصریح کرد: طبق روایات، حب دنیا ریشه تمامی گناهان و خطاها است و انفاق، تمرین عملی برای خروج از تجملات و زیورهای مادی است؛ تا انسان نسبت به فرامین الهی سرسپردگی و تسلیم داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: امام حسن مجتبی(ع) به صورت مکرر اموال خود را انفاق میکردند؛ حتی دشمنان ایشان نیز مشمول بخشش و انفاق آن حضرت قرار میگرفتند که این مسأله کرامت و بزرگواری آن امام همام را میرساند.
حجتالاسلام جزایری افزود: کرامت و بزرگواری امام حسن(ع) در حق دشمنان از طرفی باعث هدایت افرادی میشد که به دلیل تبلیغات مسموم معاویه، نگاه نابجایی به ایشان داشتند.
وی مصادیق انفاق را برشمرد و گفت: به عنوان مثال؛ کسی که علم و توانایی فنی دارد، نباید آن را محبوس کند؛ بلکه با انتشار علم و توانایی به دیگران خدمت کند؛ همچنین طبق برخی روایات، شخص سعادتمند کسی است که از آبرویش برای حل مشکل جامعه و برادران ایمانی خود هزینه کند.
عضو کمیته مدارج علمی حوزههای علمیه یادآور شد: انفاق به معنای عام، چشمپوشی از دنیا، لذات دنیایی و همچنین سهیم کردن دیگران در استفاده از امکانات خویش است.
وی با اشاره به پاداش قرض دادن و انفاق مال در آیات و روایات تأکید کرد: خداوند در قرآن کریم از افرادی که در راه خدا از مال خویش میگذرند به نیکی یاد کرده است و کیفیت پاداش آنها را در دنیا و آخرت بیش از آنچه در تصور آنها است، توصیف میکند.
حجتالاسلام جزایری به امتیازات فرهنگ اسلامی و شیعی اشاره کرد و افزود: توجه به زیردستان، طبقه مستضعف و محروم جامعه و پرهیز از غفلت و خودبینی از امتیازات مهم مکتب شیعه است که مصداق بارز و کامل این فرهنگ، امام حسن مجتبی(ع) است./908/ت302/ف