تدبر و عمل به قرآن سبب به فعلیت رسیدن تقوا در وجود انسان می‌شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت­الله محسن فقیهی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بعد از ظهر امروز در جلسه تفسیر قرآن کریم که در مسجد سلماسی قم برگزار شد، خاطرنشان کرد: یکی از نکاتی که باید توجه داشته باشیم این است که معنای تقوا چیست؟ در آیه «ذَلِکَ الْکِتَابُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِین» می خوانیم که قرآن هدایت کننده متقین است؛ تقوا از نظر لغت یعنی شخص خود را از چیزهایی که مضر است، حفظ می­کند.

وی به تقوا در اصطلاح اشاره کرد و اظهار داشت: در جامعه دیده­اید کسانی که مواردی برای آنها ضرر دارد یا احتمال ضرر را در آن می بینند، از آن پرهیز می­کنند؛ گروه دیگری هستند که از مضر پرهیز نکرده و به جوانب آن توجه نمی­کنند؛ در تمام جوانب دنیا، این گروه­ها وجود دارند؛ تقوا در اصطلاح یعنی کسانی که خود را از چیزهایی که عقلا و شرعا برایشان مضر است، حفظ می­کنند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره هدایت کننده بودن قرآن تصریح کرد: قرآن هدایت ­کننده متقین است؛ در این جا سؤالی پیش می­آید که متقین اگر تقوا دارند، که هدایت شده هستند، پس چرا قرآن آنها را هدایت می­کند؟ آیا قرآن هدایت­ کننده متقین بوده یا هدایت­ کننده همه مردم است که در قرآن به هر دو مطلب اشاره شده است؟

آیت­الله فقیهی افزود: در بیان این مطلب سه احتمال و نظریه مهم مورد توجه است نظریه اول این که برخی از بزرگان درباره هدایت، هدایت تشریعی و تکوینی را مطرح کرده­اند؛ قرآن هدایت­کننده متقین است، یعنی متقین را ایصال الی مطلوب می­کند.

وی با اشاره به هدایت متقین به وسیله قرآن گفت: هدایت تشریعی به این معنا است که راهنمایی کرده و احکام را بیان می­کند؛ هدایت تکوینی یعنی این که دست او را گرفته و به مطلوب می­رساند؛ متقین غیر از هدایت تکوینی، یک هدایت تشریعی هم دارند و آنها یک قدم به سوی خدا برمی­دارند و خداوند صد قدم کمک شان می­کند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به نظریه دوم درباره هدایت متقین اشاره و خاطرنشان کرد: نظر دوم این است که آن هدایت عقلی، هدایت شرعی می­شود، یعنی کسانی که از مضر عقلی دوری کرده، از مضر شرعی هم دوری می­کنند و به وسیله قرآن هدایت می­شوند.

استاد رجسته حوزه علمیه قم افزود: افرادی در جامعه وجود که معمولا محافظه کارند و از مشتبهات دوری می­کنند و شارع مقدس این افرادی که خود را از ضررهای احتمالی دور می­کنند به مسیر شرعی نیز هدایت می­کند؛ خدا اینها را هدایت می­کند، به نحوی که هم از ضررهای دنیوی و هم از ضررهای اخروی دوری می­کند.

آیت­الله فقیهی اظهار داشت: احتمال سوم این است که متقین یعنی کسانی که تقوا دارند یا تقوا پیدا می­کنند؛ آیه شریفه بعدی می­فرماید «الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ» یعنی(پرهیزکاران) کسانى هستند که به غیب ایمان مى‏آورند و نماز را برپا مى‏دارند؛ یعنی کسانی که در آینده یقیمون الصلاه و یؤتون الزکات می­شوند و تلبس به تقوا پیدا می­کنند؛ منظور از تقوا در این آیه شریفه همان معنای لغوی است که در آینده هدایت می­شوند و از بالقوه به بالفعل می­رسند؛ به عنوان مثال می­گویید که فلان بچه در آینده از مراجع و شخصیت­ها می­شود.

وی در پایان تصریح کرد: آن کسانی که دارای تقوای عقلی هستند، بالقوه تقوا دارند که در اثر خواندن، تدبر و عمل به قرآن تقوای شان به فعلیت می­انجامد؛ در هر صورت انسان­ها باید از قرآن استفاده کرده و در آن تدبر کنند؛ روایت است کسی که سوره بقره را بخواند، مجاهد فی سبیل الله است؛ این ثواب برای کسی است که قرائت اش همراه با تدبر بوده و تصمیم بر عمل نیز داشته باشد./822/پ202/ف