عید فطر؛ آوردگاه ره یافتگان به وصال حق

سرویس اندیشه خبرگزاری رسا؛ بارالها! به حق این روزی که آن را برای مسلمانان عید و برای محمد(ص) ذخیره و شرافت و کرامت و فضیلت قرار دادی از تو می خواهم که بر محمد و آل محمد درود بفرستی و مرا در هر خیری وارد کنی که محمد و آل محمد را در آن وارد کردی و از هر سوء و بدی خارج سازی که محمد و آل محمد را خارج ساختی، درود و صلوات تو بر او و آنها، خداوندا، از تو می طلبم آنچه بندگان شایسته ات از تو خواستند و به تو پناه می برم از آنچه بندگان خالصت به تو پناه بردند.

حال و هوای عاشقان در لحظات نجوای عارفانه شان با خدا

این نجوای عارفانه و عاشقانه در بامدادان عید سعید فطر، بارقه ای نورانی و ربانی و اشک شوقی زلال و الماس‌گون بر دیدگان همه بندگان خداست که یک ماه در بارگاه قدس او به عبودیت و روزه داری توفیق یافتند و بر صراط منیر عشق و مسیر سبز بندگی بار یافتند.

عید فطر عید بزرگ اسلامی است که مجلایی برای ظهور و بروز احادیث و روایات ارزشمندی در راستای بهره گیری از فیوضات و متنبه شدن بر قدر و قیمت این لحظات و آنات آسمانی است.  

سعادت عید در بیان امیر سخن

در این میان شاید یکی از زیباترین و برجسته ترین کلام‌ها، بیان امیرالمؤمنین علی(ع) در مورد عید فطر باشد که در آن، حضرت امیر مؤمنان مخاطبان خویش را به حقیقت ضیافت این عید سعید بشارت داده و مبطلان را به واقعیت آنچه بر آنها رفته است انذار می نمایند.

فاذکروا بخروجکم من منازلکم الی مصلاکم

ایها الناس! ان یومکم هذا یوم یثاب فیه المحسنون و یخسر فیه المبطلون و هو اشبه بیوم قیامکم، فاذکروا بخروجکم من منازلکم الی مصلاکم خروجکم من الاجداث الی ربکم و اذکروا بوقوفکم فی مصلاکم و وقوفکم بین یدی ربکم، و اذکروا برجوعکم الی منازلکم، رجوعکم الی منازلکم فی الجنه.

عباد الله! ان ادنی ما للصائمین و الصائمات ان ینادیهم ملک فی آخر یوم من شهر رمضان، ابشروا عباد الله فقد غفر لکم ما سلف من ذنوبکم فانظروا کیف تکونون فیما تستانفون (1)

این روز، شباهتی زیاد به روز قیامتتان دارد

ای مردم! این روز شما روزی است که نیکوکاران در آن پاداش می گیرند و زیانکاران و تبهکاران در آن مایوس و نا امید می گردند و این شباهتی زیاد به روز قیامتتان دارد، پس با خارج شدن از منازل و رهسپار جایگاه نماز عید شدن به یاد آورید خروجتان از قبرها و رفتنتان را به سوی پروردگار، و با ایستادن در جایگاه نماز به یاد آورید ایستادن در برابر پروردگارتان را و با بازگشت به سوی منازل خود، متذکر شوید بازگشتتان را به سوی منازلتان در بهشت برین، ای بندگان خدا، کمترین چیزی که به زنان و مردان روزه دار داده می شود این است که فرشته ای در آخرین روز ماه رمضان به آنان ندا می دهد و می گوید: «هان!بشارتتان باد، ای بندگان خدا که گناهان گذشته تان آمرزیده شد، پس به فکر آینده خویش باشید که چگونه بقیه ایام را بگذرانید.»

یک روز ویژه، با هدایایی خاص برای بندگان خاص خدا

در بیان حالات و کلام اولیای حق و بزرگان دین و آیین هم نمونه های زیبا و اثرگذاری از یادآوری و توجه دادن به ملکوت عید فطر و جهان بینی ایمانی مبتنی بر ارزش و اهمیت این آوردگاه معرفتی دیده می شود که به عنوان نمونه می توان به بیان زیبا و معرفت آمیز عارف وارسته حضرت آیت الله ملکی تبریزی اشاره نمود: «عید فطر روزی است که خداوند آن را از میان دیگر روزها بر گزیده است و ویژه هدیه بخشیدن و جایزه دادن به بندگان خویش ساخته و آنان را اجازه داده است تا در این روز نزد حضرت او گرد آیند و بر خوان کرم او بنشینند و ادب بندگی بجای آرند، چشم امید به درگاه او دوزند و از خطاهای خویش پوزش خواهند، نیازهای خویش به نزد او آرند و آرزوهای خویش از او خواهند ونیز آنان را وعده و مژده داده است که هر نیازی به او آرند، بر آوره و بیش از آنچه چشم دارند به آنان ببخشند و از مهربانی و بنده نوازی، بخشایش و کارسازی در حق آنان روا دارد که گمان نیز نمی برند.» (2)

از افطاری پر از شور و شادی تا قنوتی سرشار از اشک شوق

در عید سعید فطر اعمال و عبادات زیبا و معناداری وارد شده است که در روایات معصومین(ع) به آنها پرداخته شده و نیز در باب ادعیه، نمونه های قابل توجهی از راز و نیاز با خدای متعال برای همه بندگان درگاهش که موفق به طی مسیر تکاملی ماه مبارک رمضان شده اند، آمده است.

و ان تدخلنی فی کل خیر ادخلت فیه محمدا و آل محمد

جملات زیبا و سرشار از شور و شوقی که در قنوت نماز عید می خوانیم از آن جمله اند: «... اسئلک بحق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد صلی الله علیه و آله ذخرا و شرفا و کرامة و مزیدا ان تصلی علی محمد و آل محمد و ان تدخلنی فی کل خیر ادخلت فیه محمدا و آل محمد و ان تخرجنی من کل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد، صلواتک علیه و علیهم اللهم انی اسالک خیر ما سئلک عبادک الصالحون و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک المخلصون»

بارالها! به حق این روزی که آن را برای مسلمانان عید و برای محمد(ص) ذخیره و شرافت و کرامت و فضیلت قرار دادی از تو می خواهم که بر محمد و آل محمد درود بفرستی و مرا در هر خیری وارد کنی که محمد و آل محمد را در آن وارد کردی و از هر سوء و بدی خارج سازی که محمد و آل محمد را خارج ساختی، درود و صلوات تو بر او و آنها، خداوندا، از تو می طلبم آنچه بندگان شایسته ات از تو خواستند و به تو پناه می برم از آنچه بندگان خالصت به تو پناه بردند.

خدایا! روز فطر را بر ما عیدی مبارک و خجسته بگردان

در کتاب سترگ و بی‌مانند صحیفه سجادیه نیز دعایی از امام سجاد(ع) برای لحظات وداع با ماه مبارک رمضان و در استقبال از روز عید سعید فطر آمده است؛ در بخشی از آن می خوانیم: «اللهم صل علی محمد و آله و اجبر مصیبتنا بشهرنا و بارک لنا فی یوم عیدنا و فطرنا و اجعله من خیر یوم مر علینا، اجلبه لعفو و امحاه لذنب و اغفرلنا ما خفی من ذنوبنا و ما علن ... اللهم انا نتوب الیک فی یوم فطرنا الذی جعلته للمؤمنین عیدا و سرورا و لاهل ملتک مجمعا و محتشدا، من کل ذنب اذنبناه او سوء اسلفناه او خاطر شرا اضمرناه توبة من لا ینطوی علی رجوع الی.»

پروردگارا! بر محمد و آل محمد درود فرست و مصیبت ما را در این ماه جبران کن و روز فطر را بر ما عیدی مبارک و خجسته بگردان و آن را از بهترین روزهایی قرار ده که بر ما گذشته است که در این روز بیشتر ما را مورد عفو قرار دهی و گناهانمان را بشوئی و خداوندا بر ما ببخشایی آنچه در پنهان و آشکارا گناه گردانیم ... خداوندا! در این روز عید فطرمان که برای مؤمنان روز عید و خوشحالی و برای مسلمانان روز اجتماع و گردهمائی قرار دادی از هر گناهی که مرتکب شده ایم و هر کار بدی که کرده ایم و هر نیت ناشایسته ای که در ضمیرمان نقش بسته است به سوی تو باز می گردیم و توبه می کنیم، توبه ای که در آن بازگشت به گناه هرگز نباشد و بازگشتی که در آن هرگز روی آوردن به معصیت نباشد. بارالها! این عید را بر تمام مؤمنان مبارک گردان و در این روز، ما را توفیق بازگشت به سویت و توبه از گناهان عطا فرما.» (3)

آری؛ عید سعید فطر روز بزرگ مزدخواهی بندگان حق از ساحت باری تعالی پس از از یک ماه ممارست در راه صوم و صلاه و مراقبت در مسیر تقوا و ورع الهی است.

روزی که می توان بر ریسمان محکم الهی چنگ زد و با سلاح دل پاک و چشم بینایی که محصول یک ماه روزه داری و آینه گونی است، شیطان را برای همیشه در غل و زنجیر نگاه داشت و دربهای بهشت را برای همیشه ایام و لیالی سال بر روی باز و گشاده دید.

آمین یا رب العالمین!

..............................................

• منابع و پی نوشت ها:

*محمدی ری شهری، میزان الحکمه، 7/131 - 132
*میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، المراقبات فی اعمال السنه، تبریز، 1281 ق ص 167، مجله پاسدار اسلام، ش 101، ص 10
*صحیفه سجادیه؛ امام علی ابن حسین(ع)؛ دعای وداع با ماه مبارک رمضان
/703/993/م