خوشحال‌ترین فرد در جمع دولتمردان آمریکا
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، به نظر می‌رسد، این روزها باراک اوباما رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا خوشحال‌ترین فرد در جمع دولتمردان ایالات متحده امریکا باشد، چراکه با به دست آوردن رأی 42 نفر از دموکرات‌های کنگره توانسته است هر گونه اقدام جمهوری‌خواهان را علیه برجام منتفی کند و می‌تواند اجرایی‌کردن برجام را آغاز کند.
از سوی دیگر عملاً دستگاه بوروکراسی امریکا نیز به دنبال فراهم کردن زمینه اجرای این توافق است و به همین منظور دفتری را برای نظارت بر اجرای این توافق که ریاست آن را سفیر سابق امریکا در لهستان بر عهده دارد، ایجاد کرده است. هدف از تاسیس این دفتر نیز نظارت بر نحوه عملکرد دستگاه‌های مختلف و هماهنگ کردن آنها را در حوزه‌های مختلف از جمله لغو تحریم‌ها و احتمالا نظارت بر قصورهای احتمالی ایران در حوزه اجرای توافق است. به نظر می‌رسد مرحله بعدی اجرای توافق برجام لغو تحریم‌ها از سوی کشورهای اروپایی و امریکایی باشد.
تحریم هایی که یکی از مهم‌ترین بحث‌های مربوط به مذاکرات هسته‌ای را تشکیل می‌دادند و خواسته اول ایران نیز لغو تمام تحریم‌های اقتصادی از همان روز اجرای توافق بود و در کنار زمانبندی معقولی که بتواند لغو سایر تحریم‌ها را عملی کند.
تحریم‌های امریکا چگونه لغو می‌شود؟
طبق گزارش رسانه‌های امریکایی درباره لغو تحریم‌ها 90 روز بعد از صدور قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره برجام این توافق باید بین کشورهای منعقد کننده اجرایی شود که یکی از مهم‌ترین اجزای آن نیز لغو تحریم‌های امریکا است.
بنابر قاعده 90 روز پس از 18 اکتبر باید تحریم‌های ایران لغو شود و هم اکنون گزارش‌هایی وجود دارد که از آماده شدن فرمان‌های ریاست‌جمهوری برای توقف اجرای تحریم‌های مرتبط با فرمان اجرایی رئیس‌جمهور و همچنین تعلیق تحریم‌های مرتبط با کنگره حکایت می‌کند. با این حال سخنانی که از سوی مقامات امریکایی در این باره بیان می‌شود، نشان‌دهنده این است که فرآیند لغو تحریم‌ها کمی پیچیده‌تر از آن است که تصور می‌شود. یک مقام ارشد امریکایی نیز درباره از سرگیری روابط اقتصادی شرکت‌های خارجی با ایران و انتظار آنها برای این کار در روز 18 اکتبر، روز اجرای برجام، آن‌را منوط به اجرای تعهدات ایران در برجام نمود و گفت: «در آن روزاگر شرکت‌هایی خواهان آن باشند که خرید نفت ایران را آغاز کنند، می‌توانند آن را انجام دهند اما برای ایران طول خواهد کشید تا از رهایی کامل از تحریم‌ها منفعت ببرد. وزارت خزانه‌داری ما ارزیابی کرده که تا سال 2020 طول می‌کشد تا تولید ناخالص ملی ایران به
مرحله‌ای برسد (سطح سال 2012) که تحریم‌ها به این شدت اعمال نشده بودند.
مسأله‌ای که این مقام امریکایی به صراحت به آن اشاره کرده، اجرای تعهداتی است که ایران آن را در برجام پذیرفته است. در حقیقت تا زمانی که ایران تعهدات خود را درباره برجام اجرایی نکند، عملاً هیچ کدام از تحریم‌های ایران شامل برداشته شدن محدودیت موجود بر تبادلات مالی و همچنین خرید نفت ایران برداشته نخواهد شد. یک مقام دولت امریکا در همین زمینه به خبرگزاری فرانسه در این زمینه با بیان وجود بازه زمانی چند ماهه قبل از تصویب برجام گفت: اقدامات زیادی وجود دارد که نیاز است ایران انجام دهد تا رهایی از تحریم‌ها را که ما در توافق به آنها پیشنهاد کردیم به دست آورد.
این مقام امریکایی در ادامه افزود: ایران لازم است تغییرات بسیاری را در بطن زیرساخت‌های هسته‌ای خود تا روز اجرای برجام در تاریخ 18 اکتبر سال جاری ایجاد کند. مقام امریکایی فوق که نامش عنوان نشده است، در ادامه گفت: برای ما مشکل است که به طور کامل پیش‌بینی کنیم چه مدت طول می‌کشد رفع تحریم‌ها اجرا شوند زیرا تا ایران همه گام‌ها را برندارد نمی‌توانیم رفع تحریم‌ها را به آنها ارائه دهیم.
وی همچنین در زمینه لزوم تأیید گام‌های ایران از سوی آژانس بین‌المللی هسته‌ای اظهار داشت: آژانس بین‌المللی هسته‌ای باید تمامی گام‌های برداشته شده را قبل از اجرای لغو تحریم‌ها تأیید کند. بنابراین روز اجرای توافق زمانی است که آژانس بین‌المللی هسته‌ای تأیید کند ایران همه گام‌های لازم را برداشته است. حالا سؤال اینجاست که ایران باید چه اقداماتی را انجام دهد که لغو تحریم‌های توافق شده توافقنامه برجام عملی شود.
چشم در مقابل چشم
طبق تفاهم برجام ایران باید ذخایر اورانیوم خود را تا سطح 300کیلو کاهش دهد و همچنین سانتریفیوژ‌های خود را در نطنز و فردو تا سطح 6 هزار دستگاه کاهش دهد و از سوی دیگر قلب رآکتور اراک را خارج کرده و محفظه‌های آن را به طور کامل با بتون پر کند. برخی از این اقدامات از نظر فنی برای ایران برگشت‌ناپذیر بوده و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را به عقب برگرداند و این در حالی است که محتوا و کیفیت لغو تحریم‌ها هنوز مشخص نیست و این در حالی است که اجرایی شدن آنها نیز با رأی قطعی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قابل انجام است. در همین زمینه شایسته است نگاهی به سخنان مقام معظم رهبری در جمع اعضای مجلس خبرگان داشته باشیم، تا نظر نظام درباره لغو تحریم‌ها به طور کامل شناخته شود. ایشان با اشاره به سخنان مقامات امریکایی مبنی بر حفظ چارچوب تحریم‌ها، تأکید کردند: اگر قرار است چارچوب تحریم‌ها حفظ شود، پس ما برای چه مذاکره کردیم؟ و این، کاملاً مخالف علت حضور جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات است زیرا هدف از مذاکرات برداشته شدن تحریم‌ها بود. اگر ما در مذاکرات در برخی موارد کوتاه آمدیم و برخی امتیازات را دادیم عمدتاً برای این بود که تحریم‌ها برداشته شود وگرنه چه لزومی به حضور در مذاکرات بود و ما کار خود را ادامه می‌دادیم و می‌توانستیم از 19 هزار سانتریفیوژی که داریم، در مدت کوتاهی به 50 تا 60 هزار سانتریفیوژ برسیم و غنی‌سازی 20 درصد را نیز ادامه دهیم و تحقیق و توسعه را هم سرعت بیشتری ببخشیم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: اگر قرار است تحریم‌ها برداشته نشود، پس معامله‌ای هم در کار نخواهد بود، بنابراین باید تکلیف این موضوع مشخص شود. از ابتدا مسئله ما این نبوده است، ما تأکید داشتیم که تحریم‌ها باید برداشته شوند و نه تعلیق.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: البته نظر ما برداشته شدن فوری تحریم‌ها بود اما دوستان در اینجا، این موضوع را به شکلی معنا کردند و ما هم مخالفتی نکردیم ولی تحریم‌ها باید برداشته شوند. اگر قرار است تحریم‌ها تعلیق شوند، ما هم اقداماتی را که باید انجام دهیم، در حد تعلیق و نه در سطح اقدام اساسی روی زمین، انجام خواهیم داد.
به نظر می‌رسد رهبری نظر خود را درباره تعلیق و ارتباط آن با اقدامات ایران روشن کرده‌اند و آن هم این است که تحریم‌ها تعلیق شود باید اقدامات ایران در حد تعلیق باشد.
تحریم‌های غیرهسته‌ای باقی می‌ماند
اتفاقات چند روزه آینده عیار و عملکرد اقدامات امریکایی‌ها درباره لغو تحریم‌ها را روشن خواهد کرد چراکه با صدور فرامین اجرایی رئیس‌جمهور امریکا مشخص خواهد شد که امریکایی‌ها به دنبال تعلیق تحریم‌ها هستند یا به صورت واقعی آن را لغو خواهند کرد. در صورتی که تحریم‌ها تنها تعلیق شوند، طبق سخنان رهبری باید اقدامات ایران برای تغییر درزیرساخت‌های هسته‌ای در سطح تعلیق باشد، چراکه در غیر این‌صورت با انجام اقدامات غیرقابل بازگشت همچون برچیدن سانتریفیوژها عملاً دستان ایرانی‌ها در مقابل شیطنت‌های احتمالی امریکایی‌ها خالی خواهد کرد. شاید برای پایان بد نباشد نگاهی به سخنان آدام زوبین وزیر بعدی خزانه‌داری امریکا و متولی لغو تحریم‌ها در کنگره بیندازیم.
«زوبین» در دیدار با سناتورهای امریکایی با تصریح بر اینکه محدودیت‌های بازرگانی بین ایران و امریکا، به قوت خود باقی خواهند ماند، تأکید کرد واشنگتن به اجرای تحریم‌های ضد ایرانی در زمینه‌های تروریسم، موشکی و حقوق بشر ادامه خواهد داد. معاون وزیر خزانه‌داری امریکا علاوه بر این تصریح کرد واشنگتن همکاری با اسرائیل، کشورهای اروپایی و کشورهای حاشیه خلیج فارس را برای ادامه فشارهای تحریمی علیه ایران در زمینه‌های غیرهسته‌ای ادامه خواهد داد.
«زوبین» در بخش دیگری از اظهاراتش در این نشست گفت هر کدام از بانک‌های ایرانی که از تخفیف تحریمی وفق سند برجام برخوردار می‌شوند، در صورت کشف شواهدی از حمایت از حزب‌الله لبنان یا نیروهای سپاه قدس، مجدداً تحریم خواهند شد. زوبین گفت: «باید ببینیم ایران چگونه رفتار می‌کند، اما انتخاب با آنها است.» به نظر می‌رسد دشمن همچنان بیش از گذشته به دنبال اجرای دقیق‌تر تحریم‌های خود علیه ایران است و چند ماه آینده زمانی مهم برای متوازن کردن اقدامات ایران و امریکا در مقابل هم است.
اقداماتی که طبق گفته رهبر معظم انقلاب اسلامی باید متوازن باشد./998/د102/س
منبع : روزنامه جوان