درک علم اجتماعی اسلام ضروری است/ در تمدن‌سازی عزاداری امام حسین شکی نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در سلسله جلسات عزاداری اسلامی که در مدرسه علمیه امام مهدی موعود(عج) برگزاری شد، بیان داشت: عزاداری یا به عبارت دیگر تعظیم شعائر حسینی یکی از مهم ترین و اساسی ترین مقولات فکری، فرهنگی و سیاسی معاصر ما است.
وی ادامه داد: در این جلسه به چهار جهت، علم الاجتماع اسلامی، فلسفه اسلامی تاریخ، بنیادهای تمدن اسلامی و جهت فقهی عزاداری خواهیم پرداخت.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به جهت علم الاجتماع اسلامی بیان داشت: علم الاجتماع اسلامی یعنی منابع دینی ما که عبارت از قرآن و سنت است، از هویت، جامعه، شخصیت و قوانین کلی بر جامعه دارای تحلیل کاملا اسلامی و دینی هستند.
وی با بیان آیاتی از قرآن کریم اظهارداشت: در روز قیامت مجاز وجود ندارد و هرچه که هست حقیقت است یعنی افراد را بر اساس معرفی شخص با نام ونام خانوادگی که یک هویت اعتباری است نمی شناسیم و این نوع معرفی اعتباری نمی تواند معرف هویت حقیقی شخص باشد، ممکن است دو برادر دو قلو که در یک محیط رشد کرده باشند اما دو هویت متضاد بین این دو وجود داشته باشد.
وی با اشاره به این که آنچه هویت انسان را مشخص می کند امامی است که انسان او را انتخاب می کند، بیان داشت: هویت یعنی رفتاری که انسان انجام می دهد و هر رفتار با یک دستور انجام وهر دستور نیز از جایی سرچشمه می گیرد که انسان مؤمن از امام نور و انسان غیر مؤمن از امام نار دستور می گیرد.
دبیر مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی افزود: این که در روایات گفته می شود مؤمنین در قیامت نامشان محمد و علی است به دلیل این است که زندگی و شخصیت خود را بر اساس تبعیت از رسول اکرم(ص) و امام علی(ع) ساخته اند؛ بنابراین شخصیت این افراد نمادی از شخصیت رسول اکرم(ص) و امام علی(ع) است و زمانی که در قیامت می گویند علی بیاید همه مؤمنین می آیند.
وی با تصریح بر این که بر اساس علم الاجتماع اسلامی هویت جامعه اسلامی یک هویت واحد است، بیان کرد: هویت جامعه اسلامی یک هویت محمدی، علوی، فاطمی و مهدوی است و برمبنای این نگاه می شود روایات فراوانی که در زمینه کمک به ائمه هدی وارد شده است را صحیح درک کرد.
آیت الله اراکی با تأکید بر این که اگر معنای علم الاسلام اجتماعی را درک نکنیم معنای کمک در این روایات را درک نخواهیم کرد، اظهارداشت: اگر درک کنیم که هویت علوی هویتی است که در وجود ما چه بخواهیم و جه نخواهیم گسترش پیدا خواهد کرد، جامعه ای که تک تک افراد آن در مرتبه خودشان یک امام علی(ع) هستند به وجود خواهد آمد.
وی ادامه داد: بر این مبنا اگر شهادتین جامعه اسلامی صادقانه باشد هویت جامعه اسلامی شخصیت ایشان خواهد بود و آیه«الَّذِی یَراکَ حِینَ تَقُومُ وَ تَقَلُّبَکَ فِی السّاجِدِینَ» که تفاسیر فراوانی در مورد آن وجود دارد اشاره به این مطلب دارد و این همان معنای وحدت است.
دبیر مجمع جهانی تقریب مذاهب بیان داشت: چنانچه در روایات اهل سنت و شیعان آمده است اولین فردی که برای امام حسین(ع) گریست پیامبر اکرم(ص) بوده و این غم از زمان تولد امام حسین(ع) وجود داشته و همیشه همراه رسول اکرم بوده است.
وی با بیان این که هویت جامعه اسلامی هویت محمدی است و نماد آن رسول اکرم(ص) می باشد خاطرنشان ساخت: اهل سنت که رسول اکرم(ص) را قبول دارند، ایشان می فرمایند مؤمنان و جامعه اسلامی یک پیکر هستند و اگر یک بخش از پیکر آزرده شود بخش های دیگر نیز آزرده می شوند.
آیت الله اراکی ادامه داد: حال که رسول اکرم(ص) به واسطه کربلا آزرده دل است دل ما نیز باید آزرده باشد و نمی‌شود کسی مسلمان باشد؛ اما احساس غم نکند بلکه باید احساس غم را بیان کند، چنانچه رسول اکرم (ص) با ریختن اشک چنین کاری را انجام داده اند و این عزاداری نیز به دلیل این است که این غم را نشان دهیم.
فلسفه اسلامی تاریخ در موضوع عزاداری
وی در ادامه به جهت فلسفه اسلامی تاریخ پرداخت و گفت: جامعه اسلامی اعتقاد دارد که تاریخ از نقطه ای آغاز شده و در نقطه ای پایان خواهد یافت وبین آغاز و پایان خط سیر قانونی وجود دارد که آغاز را به پایان متصل می کند.
دبیر مجمع جهانی تقریب مذاهب با اشاره به این که تاریخ بشر از قرار دادن خلیفه آغاز شده است، بیان داشت: تاریخ بشر بر روی زمین هیچ گاه بدون دولت نبوده و پیدایش بشر همراه با پیدایش حاکم بر روی زمین بوده است زیرا بشر نخستین خلیفه خداوند باری تعالی بوده و خلیفه فرمانروای دسته دوم است؛ بنابراین از آغاز جامعه بشر همراه با دولت بوده و این خلافت آغازین، خلافت فردی است.
وی با بیان این که خلافت فردی به خلافت اجتماعی منتهی خواهد شد، اظهار داشت: امام عصر(عج) جامعه اجتماعی و خلیفه اللهی را تأسیس خواهد کردکه در آن جامعه به دستورات الهی به گونه سیستمی عمل می شود، اکنون که حکومت اسلامی است، احکام الهی به گونه اراده فردی انجام می شوند و به همین دلیل هر مسؤولی به یک روش خاص عمل می کند.
آیت الله اراکی با تأکید بر این که بر اساس فلسفه اسلامی تاریخ جامعه بشری باید به جامعه خلیفه اللهی برسد، خاطرنشان کرد: جامعه بشری برای این که به جامعه خلیفه اللهی برسد به انرژی حرکت زا نیازمند است، که این انرژی سه خصلت جنبش زا، ستیزه گر با ظلم و تا ظلم را از جهان ریشه کن نکند کنار نمی کشد، را دارا است.
وی بر این که اگر این انرژی نباشد جامعه بشری به جامعه خلیفت اللهی دست پیدا نخواهد کرد، تصریح کرد و گفت: این انرژی را قیام امام حسین(ع) تأمین می کند و عزاداری کانالی است که این انرژی به واسطه آن جامعه را به حرکت در می آورد تا این که جامعه خلیفه اللهی محقق شود.
جهت تمدن سازی در موضوع عزاداری
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب به بیان فلسفه عزاداری ها از نگاه تمدن سازی پرداخت و گفت: عزاداری ها تمدن ساز هستند به این معنی که یک جامعه نوینی با ارزش های ویژه می سازند؛ اساس هر تمدنی فرهنگ و اساس فرهنگ نیز نظام ارزش ها است که قیام حسینی یک منظومه ارزشی ارائه می دهد.
وی با اشاره به این که یکی از نظام های ارزشی قیام امام حسین(ع) مبارزه با بدی تا آخرین قطره خون و فدا کردن همه چیز در این راه ارزشمند است، بیان داشت: برخی که در رابطه با ایستادگی در بحث انرژی هسته ای می گویند، این ایستادگی به چه قیمیتی است، اگر این سخن را تحلیل کنیم به این معنا است که ایستادگی در برابر ظلم و قیام امام حسین(ع) به چه قیمتی است. ایستادگی در برابر ظلم و استکبار به هر قیمتی شایسته نیست و اگر می شود با شعار ایستادگی کرد این کار را انجام دهیم.
وی در پایان به مبنای فقاهتی موضوع عزاداری پرداخت و اظهار داشت: بنابر آیه شریفه لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللَّهِ أُسوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَن کانَ یَرجُو اللَّهَ وَالیَومَ الآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثیرً به دستور خدواند، رسول اکرم(ص) اسوه حسنه است و تأسی به معنای این است که باید در آنچه که رسول اکرم(ص) انجام می داد پیروی کرد.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ادامه داد: رسول اکرم(ص) برای امام حسین(ع) عزاداری کرده است و منظور از عزاداری، نشان دادن حزن و بهترین جلوه نشان دادن حزن گریستن است و این عزاداری برای تأسی از رسول اکرم(ص) است./1324/پ201/س