تدبیر و برنامه‌ریزی از اصول مهم زندگی است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام مهدی نیلی پور، استاد حوزه، در سلسه نشست های بزم اندیشه با عنوان «جوان مؤمن انقلابی و برنامه ریزی زندگی» که امشب در مؤسسه جوانان آستان قدس برگزار شد، گفت: یکی از اصول مهم در زندگی تفکر برنامه ریزی در همه امور است.
وی با بیان به این که در کنار تقدیر باید تدبیر در زندگی داشته باشیم، اظهار کرد: برخی از متفکرین با برنامه ریزی موافق نیستند و معتقدند به جای تدبیر، تقدیر در زندگی جاری باشد ما نیز مخالف تقدیر نیستیم و قضا و قدر الهی از اصول ما است اما در کنار آن خداوند به ما اختیار را داده است تا در زندگی خود تدبیر داشته باشیم.
حجت الاسلام نیلی پور در ادامه به تعریف های مختلف از برنامه ریزی اشاره و تصریح کرد: پیش گیری و نگاه به آینده، تعیین فاصله بیان دو نقطه، سنجش فاصله شرایط موجود به شرایط مطلوب و ترسیم چهره فرداها در زمان امروز از تعریف های برنامه ریزی است.
این استاد و نویسنده حوزه با اشاره به سخن بنیانگذار انقلاب در خصوص برنامه ریزی، خاطرنشان کرد: امروز دنیا به جایی رسیده است که برای 100 سال آینده برنامه دارد.
تأکید روایات اهل بیت به تدبیر و تقدیر
وی تدبیر را کلید واژه برنامه ریزی و تقدیر را کلید واژه اندازه گیری در روایات اهل بیت (ع) عنوان و بیان داشت: کار اگر با محاسبات و اندازه گیری دقیق انجام شود به آن تدبیر گفته می شود و در روایات اهل بیت (ع) نیز هم به تدبیر و هم به تقدیر تأکید شده است.
حجت الاسلام نیلی پور در ادامه با اشاره به روایتی از امیر المؤمنین (ع) که می فرماید: «التقدیر نصف العیش» گفت: اگر ما نتوانیم اندازه گیری درست داشته باشیم به فقر می رسیم، ترک تقدیر در هر اموری انسان را به فقر و فلاکت دچار می کند چون نظام هستی با نظم افریده شده است و هر کسی باید در تقدیر خود اندازه گیری داشته باشد.
این استاد حوزه با اشاره به این که در برنامه ریزی به شش سؤال باید توجه شود، گفت: «چه چیزی» که نوع برنامه ریزی، «چرا» که علت برنامه ریزی، «چگونه» که نحوی اجرای برنامه، «چه کسی» که فعل اجرای برنامه، «چه زمانی» مدت اجرا و «چه مکانی» مکان اجرا را مشخص می کند.
وی در ادامه به آیاتی از قرآن کریم که به تأثیر شخص بر تقدیر خود پرداخته است، اشاره و اظهار کرد: در ایه 11 سوره رعد، آیه 39 سوره نجم، سوره یوسف و داستان تعبیر کردن خواب فرعون به وسیله حضرت و اقداماتی که حضرت برای مبارزه با خشکسالی توصیه داشتند، نقش انسان در تقدیر را بیان می کند.
حجت الاسلام نیلی با بیان این که بی برنامه گی برخلاف سنت و سیره پیامبر (ص) است، خاطرنشان کرد: سیاست ها و برنامه ریزی های پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) در برنامه ها و جنگ های مختلف به نقش شخص در تقدیر خود اشاره دارد.
این استاد حوزه در ادامه به روایت هایی در خصوص تدبیر اشاره و بیان داشت: امیر المومنین(ع) می فرماید: «برنامه ریزی قبل از عمل شما را از پشیمانی و حسرت ایمنی می دارد.»، پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «وقتی اراده ای بر انجام کاری دارید، عاقبت آن را ببینید.» امام صادق (ع) می فرماید: «انسان مومن کم هزینه و پر نفع است و برای زندگی به خوبی برنامه ریزی می کند.»
برنامه ریزی یعنی پرهیز از بی تدبیری و بدتدبیری
وی پرهیز از بی تدبیری و بدتدبیری را برنامه ریزی خواند و گفت: خیلی از ما عادت به تکرار خطاها داریم و این به علت بی برنامه بودن است.
حجت الاسلام نیلی افزود: امام صادق (ع)؛ نداشتن همت عالی، بی تدبیری و نداشتن فکر قوی را از موانع رشد انسان بیان می کنند.
این استاد حوزه با اشاره به نداشتن برنامه در زمینه های مختلف، اظهار کرد: ممالک اسلامی دارای منابع و ثروت هستند اما به علت نداشتن برنامه در زمینه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و غیره فقیر هستند و پیامبر اکرم (ص) نیر در این خصوص می فرمایند: «من بر امت خود از فقر نمی ترسم اما از بی برنامگی می ترسم.»
مزایا و موانع برنامه ریزی
وی در ادامه فوائد برنامه ریزی را بیان و تصریح کرد: اهداف فردی که برنامه دارد، روشن است؛ اتلاف وقت، عمر و انرژی کمتر، شکوفایی استعدادها مشکلات انسان در زندگی نظم حاکم و دستیابی به اهداف راحتر می شود.
حجت الاسلام نیلی به موانع برنامه ریزی اشاره و خاطرنشان کرد: ناتوانایی در برنامه ریزی، مشارکت نکردن افراد در فرایند برنامه ریزی، اطلاعات ناکافی و غلط و قدیمی، کوتاه نظری و آینده نگر نبودن، صرف هزینه بیش از حد برای برنامه ریزی، اعتماد بیش از حد به جامعیت برنامه ریزی، انعطاف پذیر نبودن برنامه، پیش بینی نکردن تحولات آینده و غیر واقعی بودن برنامه از موانع برنامه ریزی است.
اصول حاکم بر برنامه ریزی
این استاد حوزه اصول حاکم بر برنامه ریزی را بیان کرد و گفت: استمرار، بلندنظری، اولویت بندی، زمانبندی، توکل و اندیشیدن و ابتکار از جمله اصول حاکم بر برنامه ریزی است.
وی خاطرنشان کرد: در برابر برنامه ریزی قوی باید اراده قوی داشته باشیم و همچنین نیاز به پشتیبان و همراه داریم.
حجت الاسلام نیلی پور در پایان به همکاری دولت و ملت در برنامه ریزی ها اشاره و اظهار کرد: خیلی از برنامه های دولت به خاطر عدم همراهی مردم با شکست مواجه می شود و نیاز به مشارکت و همراهی مردم است./1310/201/ب1