تاکتیکهای سیاسی بشار اسد
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، روزهای گذشته زمینههایی فراهم شد تا تاکتیکهای سیاسی در سوریه به اجرا در بیاید. نخستین مرحله سفر بشار اسد، رییسجمهور سوریه به مسکو بود که در روز سهشنبه بیستم اکتبر انجام شد؛ سفری که از شروع بحران سوریه در 2011 تا کنون سابقه نداشته است. این سفر جدای از بیسابقه بودن طی سالهای اخیر و خطرات قابل توجه آن، یک گام مهم سیاسی بود که رئیسجمهور سوریه برداشت تا نشان دهد هنوز محور اصلی در عرصه سیاسی سوریه است و مثل دیگر رییسجمهورها نقشی تعیین کننده در این عرصه دارد. مرحله بعد روز جمعه انجام شد آن هم در قالب مذاکرات چهار کشور روسیه، امریکا، ترکیه و عربستان سعودی.
طرف روس که بعد از سفر اسد به مسکو دیدگاههای او را در اختیار داشتند به این مذاکرات وارد شد و طرح خود را برای تعیین نقشه راهی در مورد بحران سوریه روی میز گذاشت، هر چند جزئیات این طرح در آن روز منتشر نشد اما یک روز بعد روزنامه وابسته به سعودیها (الشرق الاوسط)، جزئیاتی از آن را به نقل از یک منبع ترکیهای منتشر کرد و از طرف دیگر، رسانههای روسی هم در همین روز دست به انتشار مواد اصلی این طرح زدند.
به طور کلی، طرح روسیه شامل ائتلافی گسترده در سوریه از ارتش، نیروهای مردمی، داوطلبان کرد و حتی معارضان مسلح در جبههای واحد علیه تروریستها، تقویت نهادها و سازمانهای دولتی در مناطق مورد مناقشه، ایجاد شرایط برای آغاز روند سیاسی حل و فصل بحران به خصوص با برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری، تعیین و تنظیم نقشه راه بازسازی اقتصادی و اجتماعی سوریه و ساخت تأسیسات زیربنایی مثل مدرسه و بیمارستان در مناطق درگیری و دست کم به احداث ساختمانهای مسکونی است.
روسیه این طرح را در مذاکرات وین در مقابل آن سه کشور دیگر گذاشت اما چندان منتظر نماند و همان روز مذاکرات هیئتی را به سوریه فرستاد و توانست موافقت طرف سوری برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمان را کسب کند تا دست کم اولین گام را برای اجرایی شدن طرح برداشته باشد. روشن است که طرف مقابل روسیه یا همان سه کشور اصلی در حمایت از معارضان سوریه دلایل مختلفی برای مخالفت یا تردید نسبت به این طرح داشته باشند. یک بخش از این طرف شامل ترکیه و کشورهای عربی است که همچنان در رؤیای سرنگونی نظام سوریه از طریق نظامی به سر میبرند و فکر میکنند که میتوانند از ابزار گروههای تروریستی به این هدف برسند. در واقع، این سیاستی بوده که این کشورها طی پنج سال از بحران سوریه اجرا کردهاند و البته میلیاردها دلار هم برای عملی شدن آن هزینه کردهاند و معلوم است که با این مقدار هزینهسنگین حاضر به کنار گذاشتن این سیاست نباشند.
بخش دیگر قضیه مربوط به سیاست امریکا میشود و این کشور هر چند در سالهای گذشته حامی اصلی سیاست این کشورها بوده اما حالا متوجه بازخوردهای این سیاست در رشد گروههای تروریستی و خطرات امنیتی این گروهها شده است. این توجه میتواند در حد خود تأثیری بر سیاست امریکا و نرمش در قبال طرح روسیه بگذارد اما مشکل امریکا این است که نمیخواهد جایزه حل و فصل سیاسی بحران سوریه را یکجا به روسها بدهد، هرچند برنامههایش در سوریه نتیجه نداده و حتی برنامهای مشخص در برابر حل بحران سوریه ندارد.
این وضعیت باعث شده امریکا در عین عدم تمایل در دادن مهار کامل بحران سوریه به روسها باز یک نوع تردید در واشنگتن ایجاد بشود، چنان که گویا از سر ناچاری دست کم بخشی از طرح روسیه را مورد توجه قرار بدهد و سفر جان کری، وزیر خارجه امریکا به ریاض برای دیدار با ملک سلمان، پادشاه عربستان را هم میتوان در این جهت تحلیل کرد.
در هر صورت، تاکتیکهای سیاسی این چند روز نقشه راه مشخصی را برای بحران سوریه مطرح کرده و این در حالی است که تاکتیکهای نظامی همچنان در میدان جنگ اجرا میشوند. ژنرال ایگور کوناشنکوف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه به سوریه رفته تا از دمشق برنامه نظامی روسیه را در این کشور تشریح کند و تأکید کرده روسیه همکاری نظامی با سوریه علیه تروریستها را تا نابودی آنها ادامه میدهد.
هم سفر این مقام بالای نظامی روسیه و هم تأکید او نشان میدهد که مسکو طرح سیاسی خود را بدون کم کردن تاکتیکهای نظامی مطرح کرده است. در واقع حضور این مقام نظامی روسیه در دمشق و تأکید او پیامی است به آن سه کشور که نمیتوانند با چانهزنی سیاسی امید به تاثیری در وضعیت میدانی جنگ داشته باشند. این به آن معناست که امریکا و متحدانش با یک برنامه متوازن سیاسی- نظامی در بحران سوریه روبهرو هستند، اگر این کشورها نخواهند به طرح سیاسی و نقشه راه حل و فصل سیاسی آن تن بدهند باید با ادامه جنگ روبهرو باشند، آن هم به صورتی که در این روزها اجرا میشود و باعث شده برای مثال، 176 کیلومتر از حومه جنوب غربی حلب از دست گروههای تروریستی گرفته شود./998/د102/س
منبع : روزنامه جوان