نقش کلیدی استادان حوزه و دانشگاه در الگوسازی سبک زندگی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین اعرافی، رییس جامعه المصطفی العالمیه، پیش از ظهر امروز در همایش سبک و فرهنگ زندگی اسلامی در دنیای معاصر که در مدرسه عالی امام خمینی(ره) قم برگزار شد، با اشاره به دغدغه رهبر معظم انقلاب در زمینه سبک زندگی اسلامی، خاطرنشان کرد: واژه سبک زندگی از دو واژه سبک که در منابع اسلامی به سیره مشهور است و زندگی که در لغت عرب و قرآن با عنوان حیات مطرح است ترکیب شده است.
وی با اشاره به مراتب مختلف حیات نباتی و معنوی، افزود: بسیاری از مفاهیم دو لایه مادی و معنوی دارند ولی با مغالطه، فقط به معنی مادی آن توجه می‌شود مانند مفهوم شادی و غم که یک مفهوم مطلق مادی نیست و متأثر از نگاه فرهنگی و معرفتی به ارزش‌ها و باورها برای هر شخص می‌تواند متفاوت باشد و به همین خاطر ممکن است واقعه‌ای برای ما لذت‌بخش باشد و برای دیگری دردآور باشد و بنابراین شادی‌ها و رنج‌های ما تابعی از نگاه‌ها و نگرش‌های ما است.
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی، با بیان این که از نگاه امام حسین(ع) ماجرای عاشورا و شهادت لذت‌بخش است، گفت: در زندگی نباتی بسیاری از رفتارهای انسان‌ها مشترک است، ولی سبک زندگی مانند لذت و رنج است و تابعی از دنیای درونی انسان و انتخاب‌های شخصی درونی بر آن سایه افکنده است.
وی افزود: مقصود ما از سبک و سیره زندگی چیزی است که از معرفت و گرایش‌های انتخاب شده و دارای استمرار و انسجام برآمده است و وقتی می گوییم سیره یک شخص یا جامعه به لایه‌های درونی انتخاب شده توجه داریم که بر اساس آن ارزشهای جامعه شکل گرفته است و جامعه به آن احترام می‌گذارد.
رییس جامعه المصطفی با اشاره به سه زاویه دید در اندیشه اسلامی، گفت: یک نگاه به سبک زندگی اسلامی نگاه فلسفی و معرفتی است، نگاه دیگر اخلاقی و رفتار گرایانه که در آن صفات مورد بررسی قرار می‌گیرد و نگاه سوم نگاه فقهی است که به توضیحات روبنایی سبک زندگی می‌پردازد.
مقوله سبک زندگی در قلمرو فقه است
وی سبک زندگی اسلامی را یک مقول کاملاٌ فقهی دانست و اظهار داشت: قلمرو فقه تمام اعمال اختیاری انسان را شامل می‌شود و این به آن معنا نیست که فقه کنونی تمام نیازهای امروز ما را در بر می‌گیرد و یا نیازی به استفاده از تجربه بشری ندارد بلکه فقه نیاز به تولید دارد و باید ابواب جدیدی در فقه ایجاد شود و مسائل مستحدثه و یا مباحثی که کمتر به آنها پرداخته شده است از نظر فقهی مورد بحث قرار گیرد.
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی با بیان این که ورود فقه به مقوله سبک زندگی به چند صورت است، اظهار داشت: در برخی موارد به صورت مصداقی و ریز وارد شده است مانند بحث پوشش و معماری و برخی روابط اجتماعی که در این بخش از ثبات بالایی برخوردار است.
وی یادآور شد: در برخی مسائل هم فقه با ارائه قواعد عامه فقهی وارد شده است که مباحث حکومتی و فقه اجتماع از آن جمله است ولی نیاز به غنای بیشتر دارد؛ و نوع سوم نگاه فقه به مسائل، امتداد نظریه های فقهی در مباحات است که باید مبتنی بر قواعد عامه دیده شود و از لوازم اندیشه دینی است و فقها در این زمینه کمتر کار کرده‌اند.
رییس جامعه المصطفی بحث نظام سازی شهید صدر را در حوزه سبک زندگی اسلامی بسیار مؤثر دانست و خاطرنشان کرد: در سبک زندگی اسلامی فقه نیاز به ابواب جدیدی مانند فقه روابط اجتماعی، فقه صفات، فقه هنر و معماری و موارد دیگر دارد که با توجه به موجود بودن منابع روایی ان نیاز به مطرح کردن آنها در فقه به صورت وسیع وجود دارد.
باید متخصصان دانشگاهی و عالمان دینی برای الگوسازی در کنار هم قرار گیرند
وی با بیان این که ابواب موجود در فقه مانند مسأله زینت و پوشش هم نیاز به بسط بیشتر دارد، گفت: نیاز دیگر فقه الگوسازی عینی و عملی است که باید هم در حوزه نرم افزاری و هم سخت افزاری متخصصان دانشگاهی در کنار عالمان دین قرار بگیرند و مدل‌های جدید تولید کنند.
انقلاب اسلامی باید تمدن اسلامی جدیدی را طراحی کند
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی با بیان این که انقلاب اسلامی برای پیشرفت باید تمدن اسلامی جدیدی ایجاد کند، اظهار داشت: سبک زندگی ما در وضعیتی نا همگون میان ارزشهای اسلامی و فرهنگ غربی قرار گرفته است و این دوگانگی مانع شکل گیری سبک زندگی اسلامی می‌شود و باید انقلاب اسلامی بعد از 35 سال بتواند یک مدل جدید ارائه کند.
وی جامعه المصطفی را یک جام جهان نما توصیف کرد و افزود: سبک‌های مختلف از زندگی اسلامی در این مجموعه وجود دارد و باید این تنوع را غنیمت شماریم و با شناخت و مدیریت این سبک‌های متفاوت، سبکی را متناسب با جهان امروز تولید بکنیم./843/پ202/ف2