از شارلی ابدو تا باتاکلان؛ اپیدمی خشم

به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، سیزده ژانویه سال 2015 میلادی بود که نشریه طنز شارلی ابدو فرانسه اقدام به انتشار کاریکاتور پیامبر اسلام (ص) کرد. انتشار این تصاویر موهن موج گسترده‌ای از اعتراضات را در پی داشت؛ تا جایی که سه روز پس از انتشار این مجله، سه مرد مسلح که اصالتاً الجزایری و مسلمان بودند، به دفتر چاپخانه شارلی ابدو یورش برده و 12 نفر از کارکنان آن را به قتل رسانند.

بنا بر اذعان شاهدان عینی صحنه تیراندازی، مردان مسلح با فریادهای «الله اکبر» و «ما انتقام پیامبرمان را می‌گیریم» 50 گلوله را به سمت کارکنان نشریه شارلی ابدو شلیک کرده و از محل متواری شدند. به دنبال این تیراندازی، به چندین مسجد و مراکز اجتماع مسلمانان حمله شد و تعدادی در این حملات زخمی شدند.

طبیعی بود که یک اقدام تحریک آمیز ـ چاپ کاریکاتور از پیامبر اسلام ـ خشم مسلمانان را درپی داشته باشد و پس از آن، این خشم به روشی به منصه ظهور برسد. به دنبال آن، باز هم طبیعی خواهد بود که اقدام خشونت آمیز مسلمانان، با واکنش خشنی از سوی غیرمسلمانان مواجه شود و این روند به صورت سلسله وار منجر به بروز یک اپیدمی خشم در بین اقلیت‌های مذهبی و آحاد ملت فرانسه گردد.

تفکّر تکفیری، جهالت اسلامی

ظهور داعش به عنوان بزرگترین مظهر تروریسم طراحی شده شبه اسلامی، تغییرات زیادی در رفتار جامعه اسلامی به وجود آورده است. در کنار همه حقایقی که درباره داعش و گروه‌های ترویستی مشابه آن وجود دارد، نباید از یاد برد که گفتمان تکفیری اگر چه مشحون از انحراف، التقاط و تندروی‌های نابه‌جا است، ولی ماهیتاً ریشه در برداشت اشتباه از اسلام دارد؛ نمونه‌های آشکار این مدعی، جنایات مردان مسلحی است که مردم بی‌گناه را به اتهام‌های نابه‌جا کافر می‌دانند و مسلمان و غیرمسلمان را با روش‌های مختلف اعدام می‌کنند؛ در حالی که فریادهای الله اکبرشان به گوش می‌رسد.

این‌ها از نسل همان اشقیایی هستند که حسین بن علی(ع) را به نیّت قربه الی الله به شهادت رساندند و برای تاختن بر بدن مطهرش، قصد قربت کردند و وضو گرفتند. در حقیقت نباید از یاد برد که در عین وجود جهل و تندروی، تروریست‌های تکفیری انگیزه‌های دینی دارند؛ هر چند اندیشه‌های آن‌ها اشتباه است و خود نمی‌دانند.

داعش بلای جان حامیان خود می ‌شود

حال همین تروریست‌هایی که با نیت قربه الی الله و با فریادهای الله اکبر سر مسلمانان دیگر را می‌بریدند، تا آن‌جا به انگیزه‌های اسلامی خود باور پیدا کرده‌اند که امروز نمی‌توانند بی‌احترامی‌های موج اسلام ستیزانه در غرب را تحمّل کنند. غرب داعش و گروه‌های تکفیری را در منطقه پرورش داده و با جدیدترین سلاح‌های خود آن را تجهیز کرد تا بتواند کمر هلال شیعی و نوار مقاومت منطقه‌ای را بشکند.

سوریه، لبنان و عراق به عنوان کشورهای هدف انتخاب شدند و تا مراحلی هم گفتمان سلفی‌گری به خوبی توانست از عهده وظایف خود برآید. در همان روزها، رهبر معظم انقلاب در سخنرانی خود که به مناسبت سالروز رحلت بنیانگذار انقلاب اسلامی در مرقد مطهر امام خمینی(ره) برگزار می‌شد، داعش و تکفیری‌گری را بلای جان مسببّان آن دانستند و روزی را پیش بینی کردند که سلاح‌های آمریکایی با فریادهای «الله اکبر» تروریست‌های تکفیری به سمت مردم اروپا و آمریکا نشانه رود و واکنش‌های تند و خشنی همچون شارلی ابدو را درپی داشته باشد.

اقدامات اسلام ستیزانه اروپایی‌ها، توجه اسلام خواهان متعصّب منطقه را جلب می‌کند

آنچه که در سالن باتاکلان پاریس رخ داد و به همراه همه ضمائم خشونت آمیز آن، 129 کشته و 325 زخمی را به همراه داشت، نمونه دیگری از واکنش‌های داعش به اقدامات اسلام ستیزانه است. غرب با تجهیز یک گروه تروریستی که مبادرت به اقدامات مسلحانه در دستورالعمل روزمرّه آن است، سرمایه ارزشمندی را برای خود دست و پا کرد.

کشورهای مسلمان که در صورت وجود آرامش و ثبات می‌توانستند بزرگترین خطر برای رژیم صهیونیستی باشند، درگیر فتنه‌ای شدند که تا مدت‌ها آن‌ها را مشغول ساخته و با تخریب زیربناهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی‌شان، آن‌ها را سال‌ها از عرصه نقش آفرینی‌های کلان سیاسی دور نگه می‌داشت.  اما اقدامات اسلام ستیزانه اروپایی‌ها، توجه اسلام خواهان متعصّب و کور منطقه را جلب کرده است. گفتمانی که سجده شیعیان بر مُهر را کفر می‌داند و فوج فوج شیعه را به جرم داشتن مُهر در منازلشان، سر می‌برد. طبیعی است که انتشار کاریکاتور موهن به پیامبر اسلام(ص) را نمی‌تواند تحمّل کند.

باتاکلان‌های جدیدی روی خواهند داد

در تحلیل واکنش‌های احتمالی دولت‌های غربی به حادثه باتاکلان، دو رویداد محتمل است؛ نخست، عملیات‌های تروریستی داعش در اروپا به سرتاسر منطقه انتشار می‌یابد و باتاکلان‌های دیگری در لندن، برلین، رُم، واشنگتن، نیویورک و سایر شهرهای اروپایی و آمریکایی به وقوع می‌پیوندد. این امر موجب بروز یک ناامنی گسترده در غرب خواهد شد و نظر به آنکه هر توفیقی در سایه امنیت حاصل می‌شود، عملیات‌های تروریستی به رفاه ملت‌های اروپایی صدمه و زیان وارد می‌کند.

این صدمات منجر به بروز ناآرامی و اعتراضات مردمی شده و به این ترتیب، شاکله اصلی اتحادیه اروپا و مقبولیت عمومی دولت‌های اروپایی آسیب می‌بیند. در سایه این احتمال، تغییر رویه غرب و اصلاح سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آمریکا به یُمن آتش خشم مردم که با جرقه‌های عملیات‌های تروریستی برافروخته شده، دور از ذهن نمی‌نماید. اگر چه بروز انقلاب‌ها و براندازی نظام‌ها نیز محتمل خواهد بود.

رویداد دومی که در برابر اقدامات تلافی جویانه داعش و تروریست‌های تکفیری پیش بینی می‌شود، ائتلاف کشورهای ضد داعش است. مسلّماً عملیات تروریستی اخیر در پاریس، حملات ضد داعش را تسریع کرده و شدّت می‌بخشد؛ چرا که دولت فرانسه مجبور خواهد بود حتی به قیمت آرام نگه داشتن اذهان عمومی داخلی خود، به ائتلاف ضد داعش ملحق شود.

حوادث پاریس؛ یازده سپتامبر

ولی موضوع بحث درباره اقدام زمینی کشورهای محور است؛ به این معنا که رقّه به عنوان پایتخت داعش مورد هجوم نیروی زمینی کشورهای ضد داعش قرار گیرد. درصورت بروز این اتّفاق، عملیات باتاکلان به مثابه یک یازده سپتامبر جدید برای حضور نظامی مجدد اشغالگران بیگانه در کشورهای منطقه خواهد بود؛ بهانه محکمی که بنا به ادعای «لیندسی گراهام» سناتور جمهوری خواه کنگره آمریکا، باید به استناد آن مبارزه با داعش را نه در خیابان‌های اروپا بلکه به صورت زمینی و در خاک سوریه دنبال کرد.

پیش بینی دوم تا حدودی محتمل‌تر است؛ چرا که دو روز پس از روز کشتار اخیر پاریس، ایندیپندنت فاش کرد که نیروهای امنیتی فرانسه یکی از مظنونین فراری حادثه را پیشتر شناسایی و دستگیر کرده بود. ولی بنا به دلایل نامعلوم وی را آزاد می‌کند و به استناد این افشاگری، کشتار 129 تن از شهروندان فرانسوی با اجازه و کنترل خودِ دولت فرانسه بوده تا بهانه خوبی برای دخالت نظامی در سوریه مهیّا شود. همان‌طور که یازده سپتامبر با هماهنگی دولت بوش اتفاق افتاد و بهانه خوبی برای حمله به عراق و افغانستان و حضور نظامی آمریکا در منطقه فراهم شد.

به هر حال باید منتظر گذشت زمان بود و دید که کدامیک از این احتمالات توسط بمب‌های فرانسوی جامه عمل به خود می‌پوشانند. اما آن‌چه که مسلّم است، این است که حتی حضور نظامی و زمینی غرب در خاک سوریه اگر به خشم تروریست‌های تکفیری نیفزاید، چیزی از آن نخواهد کاست. داعش به عنوان یک تروریسم فرامرزی و بین المللی مطرح است و با تصرّف رقّه و ریشه کن شدن از سوریه، به طور کامل قابل نابود شدن نیست. افزون‌بر آن، بررسی‌های جدید مشخّص کرد که موج پناهجویان و آوارگان جنگی که به سکونت در اروپا روی آورده و در اقصی نقاط قاره سبز منزل گزیده‌اند، تعداد زیادی از تروریست‌های مستعفی و بازنشسته را در خود جای داده بود؛ تروریست‌هایی که هر لحظه احتمال باز فعالیت برایشان ممکن است و می‌توانند باتاکلان‌های جدیدی بیافرینند.

امروز روزی است که غرب باید میان دو سیاست اساسی خود یکی را برگزیند؛ یا چشم امید خود را گسترش خشونت و ناامنی در خاورمیانه برداشته و از حمایت‌های تسلیحاتی داعش و گروه‌های تروریستی خود پرورانده‌اش دست بردارد و یا به گسترش اقدامات اسلام ستیزانه خود خاتمه دهد. در غیر این‌صورت و در صورت اتخاد هر تصمیم دیگری، باید خود را مهیّای آتش خشم تکفیری‌های منطقه نماید، آتشی که مدت‌هاست آسیای غربی را بدل به تلّی از خاکستر کرده است.

/863/703/ر

مرتضی محمدپور