لزوم استفاده از ظرفیت روحانیت و حوزه‌های علمیه در امور شهروندی/ توجه کامل دین اسلام به حقوق انسان‌ها
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست مطبوعاتی کنگره بین‌المللی حقوق شهروندی غروب یک‌شنبه دوم اسفند با حضور عادل مزاری،رییس کمسیون فرهنگی اجتماعی دبیرخانه کلانشهرهای کشور، سرکار خانم دکتر مونس کشاورز، دبیر اجرایی همایش و برخی از دست اندرکاران بخش‌های مختلف کنگره در محل دبیرخانه کمیسیون فرهنگی و اجتماعی کلانشهرها و مراکز استان‌ها برگزار شد.
در بخش ابتدایی این نشست عادل مزاری با بیان اینکه حقوق شهروندی یکی از مباحثی است که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته، گفت: شهروند از جمله مفاهیم نوپدید است که به صورت ویژه‌ای به برابری و عدالت توجه دارد و امروزه شناخت حقوق و تکالیف شهروندی نقش موثری در ارتقای شهروندی و ایجاد جامعه‌ای بر اساس نظم و عدالت دارد.
وی ادامه داد: توجه به حقوق شهروندی نقش غیرقابل انکاری در عبور از جامعه اقتدارگرا به جامعه قانونگرا دارد و حقوق شهروندی بدین لحاظ از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
مزاری با بیان اینکه در سال‌های اخیر خوشبختانه مسؤولان نظام و آحاد جامعه به بحث حقوق شهروندی توجه ویژه نشان داده‌اند، افزود: کنگره بین‌المللی حقوق شهروندی که با همکاری دانشگاه‌های سراسر کشور و نیز به مرکزیت کمیسیون فرهنگی اجتماعی کلان شهرهای کشور در اردیبهشت ماه سال آتی برگزار می‌شود، می‌کوشد تا با دریافت مقالات از استادان داخلی و خارجی به این مهم توجه نشان دهد.
به گفته وی، دبیرخانه کمیسیون فرهنگی اجتماعی کلانشهرهای کشور که متولی این کار است تلاش کرده تا در انتقال تجارب موفق فرهنگی و اجتماعی به سایر کلانشهرها موفق باشد.
رییس کنگره بین‌المللی حقوق شهروندی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه حقوق شهروندی یکی از مباحثی است که در جامعه ایران مغفول مانده اظهار کرد: متاسفانه ما با این گونه مباحث برخوردی تشریفاتی و شعاری داشتیم و نتوانستیم در این زمینه عملیاتی عمل کنیم.
وی با انتقاد از عملکرد ما در حوزه‌هایی چون محیط زیست اظهار کرد: ما نتوانستیم افراد و دستگاه‌ها را به گونه‌ای درگیر مسائل محیط زیست کنیم که خودشان بتوانند در این زمینه نقش موثری داشته باشند.
مزاری با تاکید بر آموزش حقوق شهروندی از دوران کودکی افزود: آموزش و پرورش باید از مقاطع پایین‌تر به کودکان بیاموزد که حقوق شهروندی چیست. یکی از دلایلی که ورودی پرونده‌های قضایی در ایران 9 میلیون و در ژاپن با 180 میلیون جمعیت، 300 هزار پرونده است که آنها به حقوق شهروندی خود آگاهی دارند.
این مقام مسئول با بیان اینکه حقوق شهروندی به مجموعه قواعدی که بر روابط افراد در جامعه شهری حکومت دارد اطلاق می‌شود، گفت: این کنگره به دنبال این است که به صورت مصداقی حقوق شهروندی را در جامعه پیاده‌سازی کند.
مزاری با تاکید بر اینکه این کنگره قصد ارائه راهکار در این زمینه را دارد، یادآور شد: شهرداری و آموزش و پرورش باید در این حوزه توافقی کار کنند و شهرداری نیز می‌تواند سلسله جلسات آموزشی را در این حوزه در نظر بگیرد.
رییس کمسیون فرهنگی اجتماعی دبیرخانه کلانشهرهای کشور در ادامه با بیان اینکه در اداره شهروندی شهرداری، کتاب‌های زیادی به همین منظور آماده شده گفت: در سراسر سرای محلات در تهران بسته‌ای شامل کتاب‌های حقوق شهروندی توزیع می‌شود اما متاسفانه کتاب‌های این حوزه در داخل کتابخانه‌ها خاک می‌خورد.
به گفته وی، درباره حقوق شهروندی منابع و کتاب‌های زیادی وجود دارد و در این زمینه فقیر نیستیم بنابراین می‌توان کمیته محتوایی و علمی در حاشیه این کنگره در نظر گرفت تا منابع و کتاب‌های این حوزه را گردآوری کند و از میان آنها کتابی با زبان ساده و روان برای مردم منتشر کند. از سوی دیگر این کتاب‌ها می‌تواند برای مدارس ابتدایی و دبیرستان نیز قابل استفاده باشد.
این دکترای تاریخ تمدن به تاکیدات اسلام بر رعایت حقوق شهروندی اشاره کرد و گفت: الگوی حقوق شهروندی در اسلام وجود دارد و تنها استادان حوزه و دانشگاه با ارتباط بیشتر با بدنه جامعه باید این مفاهیم را در جامعه عملیاتی کنند. اگرچه برگزاری سمینار و همایش به تنهایی مشکلی از ما حل نمی کند اما ما نیز نباید دچار یاس و ناامیدی در این حوزه بشویم.
کشاورز، دبیر اجرایی کنگره بین‌المللی حقوق شهروندی نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به اینکه تاریخچه حقوق شهروندی در آموزه‌های اسلامی وجود دارد، گفت: در اسلام حقوق گروه‌های مختلفی چون زنان، معلولان، کودکان دیده شد اما به دلیل اولویت‌هایی که طی زمان‌های مختلف وجود داشته کمتر از سوی عالمان مورد توجه قرار گرفته است، این مباحث در ایران مغفول مانده‌اند در حالی که می‌تواند تبدیل به قانون شود.
وی ادامه داد: مرکز فقهی ائمه اطهار در این باره منابع و اسناد معتبری دارد که می‌توان آنها را برای اجرایی کردن حقوق شهروندی استفاده کرد. ما نیز با ارتباطی که با استادان حوزه‌های مختلف در سراسر کشور داریم سعی می‌کنیم مباحث مرتبط با این موضوع را استخراج کنیم.
وی یادآور شد: پس از تصویب سند راهبردی حقوق شهروندی ما به دنبال عملیاتی کردن هر چه بیشتر این موضوع در سطح شهر هستیم.
کشاورز در بخش دیگری از سخنانش اهداف این کنگره را تشریح کرد و گفت: شناسایی مولفه‌های اثرگذار بر حقوق شهروندی، معرفی اسطوره‌های اثرگذار در حقوق شهروندی، تقویت توان پژوهشگران در این حوزه برای تدوین منابع مکتوب، افزایش سهم نخبگان علمی در مدیریت شهری، بررسی شیوه‌های دسترسی به مدل حقوقی شهروندی، ترویج گفتمان حقوق شهروندی، از جمله اهداف این کنگره است.
به گفته وی، همچنین قرار است تا در روز برگزاری این کنگره از پایان‌نامه و کتاب برتر درباره حقوق شهروندی قدردانی شود. از سوی دیگر امکانی فراهم شده تا مقالات برتر در قالب کتابی از سوی انتشارات میزان دانش منتشر شود.
کشاورز تاکید کرد: در این کنگره مطالعه تطبیقی از حقوق شهروندی در دیگر کشورها نیز انجام می‌شود و دستاوردها و تجارب با موازین اسلامی تطبیق داده خواهد شد.
وی در بخش پایانی سخنانش از رونمایی کتابی درباره حقوق شهروندی در این کنگره خبر داد و گفت: هفته آینده نیز سایت رسمی کنگره بین‌المللی حقوق شهروندی رونمایی می‌شود. علاوه براین نمایشگاه دائمی از دستاوردهای تحقیقات و آثار در این باره در شهرداری تهران دایر شده و نمایشگاهی نیز از محصولات فرهنگی برپا خواهد شد.
گفتنی است در بخش پرسش و پاسخ این نشست دکتر کشاورز در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری رسا مبنی اینکه تا چه حد می‌توان از ظرفیت حوزه‌های علمیه و همچنین مبانی دین اسلام در تعالی حقوق شهروندی استفاده کرد، گفت: بدون شک دین مبین اسلام برای تمام مسایل بشری راهکار ارائه داده است و بر خلاف تفکر غربی بسیار کامل و جامع نیز می‌باشد.
وی افزود: قطعا حوزه‌های علمیه و به طور کل روحانیت می‌توانند با باز نشر مبانی اسلام در خصوص حقوق بشر و حقوق شهروندی و ایجاد آگاهی در جامعه در امر گسترش این امر انسانی و دینی تاثیر گذار باشند و در راه نهادینه کردن این موضوع گام‌های تاثیرگذار بردارند./856/201/ب1