جای خالی شرق دور در دیپلماسی
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، شرق دور و به خصوص حوزه جنوب شرق آسیا از مناطقی است که با وجود پتانسیل‌های قابل توجه اقتصادی- سیاسی اما نقش چندانی در دستگاه دیپلماسی نداشته و سکاندار و مسئولان این دستگاه طی سال‌های گذشته کمتر رفت و آمدی به این مناطق داشته‌اند اما به نظر می‌رسد حالا وزیر خارجه قصد دارد نگاهی به سمت این منطقه داشته باشد.
محمدجواد ظریف برای یک سفر دوره‌ای عازم شرق دور شده و جاکارتا، پایتخت اندونزی، اولین نقطه این سفر است تا بعد از آن نوبت به سنگاپور، برونئی، تایلند و استرالیا برسد. شرکت در دو نشست بین‌المللی گوشه‌ای از برنامه ظریف در این سفر است که اولی نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی در اندونزی است و دومی چهاردهمین نشست وزرای خارجه مجمع همکاری آسیا در تایلند. دست کم همین دو نشست و به خصوص نشست اولی و کشور میزبان آن اهمیت این منطقه و توجه بیشتر به آن در دستگاه دیپلماسی را نشان می‌دهد.
نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی به درخواست دولت فلسطینی و برای رسیدگی به اقدامات رژیم صهیونیستی در زمینه یهودی‌سازی قدس و تهدید مسجدالاقصی از سوی این رژیم برگزار شد. این موضوع با وجود حساسیت خاص آن برای جهان اسلام با توجه به وضعیت این روزهای سوریه و سیاست‌های مداخله‌جویانه آل‌سعود در یمن و بحرین به حاشیه رانده شده اما اندونزی آماده شده تا با برگزاری نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی دوباره آن را به جهان اسلام گوشزد بکند. اندونزی با جمعیتی بالغ بر 238 میلیون نفر و ترکیب 86 درصدی مسلمان آن بزرگ‌ترین جمعیت مسلمان در میان کشورهای اسلامی را دارد و همین نیز پتانسیل قابل توجهی به این کشور برای نقش‌آفرینی در جهان اسلام می‌دهد.
دستگاه دیپلماسی می‌تواند از این پتانسیل در برابر نقش مخرب آل‌سعود و متحدان اقماری آن در وضعیت فعلی جهان اسلام استفاده بکند، به خصوص اینکه آل‌سعود در مداخله‌جویی‌های خود نه تنها در جهت منافع رژیم صهیونیستی حرکت می‌کند بلکه از مشارکت مستقیم این رژیم برخوردار است. در واقع، اندونزی جدای از ترکیب مسلمان آن به واسطه جغرافیایی در حیطه حوزه عربی قرار ندارد تا آنکه تاثیری از جاه‌طلبی‌های آل‌سعود داشته باشد و می‌تواند با نگاه منطقی اوضاع جهان اسلام را رصد کرده و این ویژگی امکان پیگیری منافع جهان اسلام بدون بلندپروازی‌های کوتاه‌مدت عربی را برای این کشور فراهم می‌کند. ورود وزیر خارجه به این کشور می‌تواند نقطه شروع مناسبی در این جهت باشد اما اگر اینکه به یک حضور تشریفاتی در نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی و ایراد نطقی در آن محدود نشود بلکه برنامه جامع و مفصلی برای ایجاد همسویی بین دو کشور در جهت پیشبرد منافع کلان جهان اسلام هم در دستور کار باشد. روشن است داشتن چنین برنامه‌ای با توجه به منافع دو کشور تقویت می‌شود و باید گفت که اندونزی با توجه به قدرت اقتصادی‌ای که دارد پتانسیل قابل توجهی برای تأمین منافع دو کشور دارد. این کشور بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی در حوزه جنوب شرقی آسیا و هشتمین کشور در جهان از جهت تولید ناخالص داخلی و یکی از اعضای گروه 20 است جدای از اینکه بنابر گزارش سازمان تجارت جهانی، (WTO)، اندونزی بیست و هفتمین قدرت صادراتی در جهان است.
این میزان بالا از توان اقتصادی باعث می‌شود تا این کشور جایگاه قابل توجهی در روابط با ایران داشته باشد، چنان که تمایل قابل توجهی در این زمینه نیز دارد. قرار است مذاکرات بین دو طرف در هفته جاری در مورد ساخت پالایشگاه و سرمایه‌گذاری در بخش گاز و پتروشیمی انجام شود و سفر ظریف به این کشور می‌تواند گام جدی در این زمینه باشد، به خصوص اینکه میزان کم تولید نفت اندونزی، نیاز این کشور برای انرژی را تأمین نمی‌کند و همین نیز باعث شده تا این کشور بازار مناسبی برای صادرات نفت ایران باشد. این میزان از زمینه مناسب برای رشد روابط اقتصادی دو کشور عرصه مناسبی را در جهت همسویی بیشتر دو کشور در جهان اسلام فراهم می‌کند که باید گفت دستگاه دیپلماسی پیوند دو جهت از روابط اقتصادی و سیاسی را باید با هم در نظر بگیرد تا آنکه از توان اندونزی هم برای بالا بردن سطح روابط اقتصادی و هم برای تأمین منافع جهان اسلام استفاده کند. این مهم با توجه به وضعیت بحرانی جهان عرب و جاه‌طلبی‌های شاه‌نشین‌های این جهان اهمیت ویژه‌ای دارد تا یکی از مهم‌ترین کشورهای اسلامی در شرق دور نقش فعالی را با همراهی ایران در جهان اسلام بازی کند./998/102/ب3
منبع: روزنامه جوان