پیش‌بینی منجمان برای اعلام اول ماه کافی نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت‌الاسلام سید محمدصادق علوی در دومین شب از همایش رؤیت هلال ماه که در مؤسسه باران نور و دانش برگزار شد به عوامل مهم در رؤیت ماه پرداخت و گفت: عوامل مختلفی در رؤیت ماه دخالت دارند که هر منجم و کارشناسی تنها تعدادی از این عوامل را برای رؤیت کافی می‌داند. عوامل عبارت‌اند از؛ ارتفاع سمت جدایی زاویه‌ای، سن ماه، مدت مکث ماه در آن منطقه، ضخامت بخش میانی، درصد روشنایی هلال، تاریکی زمینه آسمان و...
وی در ادامه به تاریخچه پیش‌بینی رؤیت هلال اشاره کرد و افزود: رؤیت هلال از گذشته‌های دور مسأله قابل‌توجهی برای منجمان بوده است. بابلی‌ها حدود 500 سال قبل شروع به این کار کردند تا بتوانند ماه را ببینند. افراد زیادی نیز به‌صورت انفرادی در کشورهای مختلف جهان این کار را انجام داده‌اند، مانند؛ ابن طارق، ماندر، اسکاچ و.... در این بین هرکدام از این افراد و گروه‌ها برای خود معیارهای خاصی قرار دادند، آفریقای جنوبی برای رؤیت معیار خاصی دارد، ستاره‌شناسان ایران و خراسان که مهندس مطیعی جزئی از این افراد است نیز هر کدام معیار خاصی برای رؤیت ماه دارند.
استاد احکام حوزه علمیه در ادامه به بررسی چند نمونه از نقشه‌هایی که بر اساس نظریه یالوپ تهیه شده بود، پرداخت و گفت: در موارد زیادی برای اینکه متوجه شویم ماه به حد رؤیت رسیده است هیچ‌کدام از نقشه‌ها و معیارها کاربرد عملی صحیحی نخواهند داشت، بنابراین تنها رؤیت ماه میزان است و نکته مهم این است که در بعضی از موارد دقیقاً می‌توانیم بگوییم ماه قطعاً قابل رؤیت نیست و در بعضی موارد نیز می‌توانیم بگوییم ماه قطعاً قابل رؤیت هست اما در این میان زمان‌هایی وجود دارد که قطعیتی در آن‌ها راه ندارد.
وی به پرسش، آیا پیش‌بینی منجمین قابل اعتماد است؟ اشاره کرد و افزود: به گفته علما؛ خیر، نمی‌توان به حرف منجمین اعتماد کرد البته در برخی موارد منجم به‌گونه‌ای اطلاع می‌دهد که سبب اطمینان ما می‌شود. او باید اطمینان دهد که هلال ماه به شکلی در افق ظاهر است که می‌توانیم آن را مشاهده کنیم اما اکنون ابر است یا پدیده مزاحم دیگری باعث شده است، ماه را نبینیم. تنها در این صورت است که می‌توانیم به گفته منجم عمل کنیم و اول ماه بدانیم.
حجت‌الاسلام علوی به علت اختلاف نظرهای علما در رؤیت هلال پرداخت و گفت: رؤیت اول ماه با دو روش امکان‌پذیر است؛ رؤیت با چشم مسلح به تلسکوپ و ابزار بزرگ‌نمایی دیگر، رؤیت با چشم غیرمسلح. این دو روش به دو نظریه فقهی تبدیل شده است که هر کدام ادلّه کافی برای خود دارند. عده‌ای از علما بزرگوار می‌فرمایند که رؤیت ماه با ابزار کافی است و عده‌ای از علما می‌فرمایند رؤیت ماه با ابزار کافی نیست.
وی در پایان به احترام گذاشتن به نظر علما تأکید کرد و افزود: در هر حال باید به نظر علما احترام گذاشت و باید دید دلیل مراجع چیست. هر شخصی باید طبق نظر مرجع خود عمل کند و حق بی‌احترامی به دیگران را ندارد.
لازم به ذکر است این جلسه دومین جلسه از همایش رؤیت هلال ماه بود و جلسه پایانی آن 27 اردیبهشت برگزار خواهد شد./202/862/ب1