۹۰ درصد تحصیلکرده‌ها از معانی قرآن سر در نمی‌آورند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، غلامعلی حداد عادل، رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، عصر یکشنبه در جلسه نقد و بررسی ترجمه قرآن کریم که به همت انجمن قلم حوزه در سالن اجتماعات انجمن علمی حوزه برگزار شد، اظهار داشت: حوزه علمیه باید بیشتر به امر ترجمه و خصوصا آموزش زبان فارسی اهمیت دهد و خوشحال هستم که نقد این ترجمه در حوزه علمیه انجام می گیرد.
وی با بیان این که انگیزه من از این ترجمه این بوده است که ترجمه خوانی در کنار تلاوت قرآن در کشور رواج پیدا کند و سنت شود، افزود: من معتقدم که زیبا خواندن قرآن باید مقدمه فهم و درک و عمل به قرآن باشد.
حداد عادل اظهار داشت: متأسفانه در کشور ما نود درصد تحصیلکرده ها از معانی آیات قرآن سر در نمی آورند و این بزرگترین جفا به قرآن و مصداق مهجور ماندن قرآن است که بسیار آزار دهنده است.
وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری هم روی خواندن ترجمه تأکید داشتند، خاطرنشان کرد: یکی از دلایل این که ترجمه خوانده نمی شود این است که ترجمه های موجود روان، دلپزیر و فصیح نیست و مردم رغبتی به خواند آن نمی کنند.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با بیان این که در زمینه ترجمه قرآن کارهای زیادی شده است ولی هنوز جای کار زیادی است، گفت: مشکل این که ما ترجمه خوبی نداریم به خاطر تسلط نداشتن بر زبان فارسی است؛ مترجمان ما هر چند مسلط به زبان عربی هستند ولی به زبان فصیح فارسی تسلط ندارند و نتوانسته اند ترجمه روان و فصیحی ارائه کنند.
وی افزود: من به این خاطر که در زبان فارسی کار کرده ام و تسلط دارم همه تلاش خود را در این زمینه گذاشته ام تا بتوانم با کمک از اهل فن در زبان عربی و دانسته های خود ترجمه روان و فصیحی از قرآن ارائه کنم و سعی کرده ام در این کار بر جانب زبان فارسی بیشتر تأکید کنم.
حداد عادل با بیان اینکه مبنای ترجمه من مفهوم مدار است یادآور شد: خط قرمز من مفهوم است و ما دون مفهوم برای خود آزادی قائل شده ام زیرا زبان را وسیله می دانم و اگر قید و بندهای متعارف باعث شود مفهوم منتقل نشود بنده این عرف و عادت ها را فدای رساندن مفهوم کرده ام و برای مثال در ترجمه فارسی افعال آخر جملات را به خاطر روانی در اول ترجمه آیه آورده ام.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ابراز داشت: در دوران ما ترجمه از حالت تحت اللفظی بیرون آمده و حالت عرفی به خود گرفته است که اولین بار به وسیله مرحوم الهی قمشه ای این کار صورت گرفت؛ ما چند ده سال است که ترجمه قرآن را از حالت قدیم در آوردیم و فارسی متعارف کرده ایم و چند ده سال دیگر کار می خواهد که ترجمه های فصیح صورت بگیرد.
وی افزود: هیچ مترجمی نمی تواند بگوید که کار من ختم مقال است و دیگر تمام شد زیرا هر چه فردی دقت کند باز هم جای کار است و آن هم در قرآن که چندین بطن دارد.
حداد عادل با اشاره به این که در نسخه ابتدایی این مجموعه برای صد نفر فرستاده شد تا نقدهای خود را وارد کنند و اصلاح شود، اظهار داشت: این ترجمه بعد از اصلاح و ایراد یابی به چاپ رسید و بعد از دوسال در چاپ دوم با ویرایش جدید و صرف بیش از صد ساعت وقت به کیفیت قابل قبولی رسیده است و تا کنون شش نوبت به چاپ رسیده است.
وی در بخش دوم سخنان خود با بیان این که ما نقد را نشانه زنده بودن جامه می دانیم، خاطرنشان کرد: ترجمه قرآن کاری خدایی است و هرچه این ترجمه بهتر شود به بهتر شدن کار منجر خواهد شد.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با خواندن ترجمه آیه نور از ترجمه خود، ابراز داشت: هدف ما از ترجمه این است اگر روزی اساتید دانشگاهی و رمان خوان ها این ترجمه را بشنوند، هم آن را بفهمند و هم آن را زیبا ببینند.
وی با بیان این که ترجمه هر کتاب به تبع موضوع و مؤلف آن شأن خاصی دارد، افزود: بنای من این نبوده که قرآن را به سبک قرن هفتم ترجمه کنم ولی حرمت و جایگاه کتاب مقدس ایجاب می کند که یک مقدار از روی زمین بالاتر باشد و کوچه و بازاری نباشد و این مطلب را باید مترجم رعایت کند.
حداد عادل خاطرنشان کرد: سعی کرده ایم در جایی که شک و شبهه بین اراده دو معنای اصطلاحی و لفظی است به تفسیر مراجعه کنیم؛ باید توجه داشته باشیم که این قرآن است و در عین حال که می خواهیم به گوش فارسی زبانان خوش بیاید باید دقت کنیم که همان حرف خدا را ترجمه کنیم و از خود چیزی زیاد و یا کم نکرده باشیم./843/پ202/ی