تبیین عفاف، عدالت و انصاف و آثار قناعت در جامعه
حجت الاسلام والمسلمین مهدی زمانی، استاد درس خارج و سطح عالی حوزه علمیه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، پیرامون شرح دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان به قرائت « اللهمّ زَیّنّی فیهِ بالسّتْرِ والعَفافِ واسْتُرنی فیهِ بِلباسِ القُنوعِ والكَفافِ واحْمِلنی فیهِ على العَدْلِ والإنْصافِ وامِنّی فیهِ من كلِّ ما أخافُ بِعِصْمَتِكَ یا عِصْمَةَ الخائِفین» بیان داشت: خدایا زینت ده مرا در آن با پوشش و پاكدامنى و بپوشانم در آن جامه قناعت و خوددارى و وادارم نما در آن بر عدل و انصاف و آسوده‌ام دار در آن از هر چیز كه می‌ترسم به نگاهدارى خودت اى نگه‌دار ترسناكان .
پاکدامنی و کنترل نگاه
حجت الاسلام والمسلمین زمانی بیان داشت: در این دعا چهار تقاضا مطرح شده است که می گوئیم خدایا در این روز مارا به پوشش و عفّت آراسته ساز! پاکدامنی و عفاف در مرد وزن ازخصلت های الهی است وخلاف آن از صفات شیطانی .
وی افزود: عفاف یعنی امنیّت اخلاقی درجامعه؛ همانگونه که جامعه به امنیّت جانی نیازمند است به امنیّت اخلاقی نیز محتاج است. راهی برای برقراری آن بهتر از حجاب وجود ندارد! غفلّت از نگاه شروع شده و تا کیفیّت پوشش و سخن گفتن پیش می‌رود. در تمام این موارد از طرف شریعت دستورات لازم داده شده است. در روایتی از امام علی(ع) آمده است:ِأفضل العباده العفاف(اصول کافی/ج2/ص79) برترین عبادت پاکدامنی است.آری از روح پاک عبادتی پاک صادر می شود وبی عفّتی حال عبادت را سلب می نماید.
وی ادامه داد: درقرآن کریم هم به مردان هم به بانوان دستور کنترل نگاه داده شده است.در سورهَ نور آیات 30و31 این مسأله بیان شده است. همه چیز از نگاه شروع می شود و اگر نگاه مدیریت شود بسیاری از ناهنجاریها بوجود نخواهد آمد. شاعر در این زمینه گفته است که:
زدست دیده ودل هر دو فریاد که هرچه دیده بیند دل کند یاد
بسازم خنجری نیشش زفولاد زنم بر دیده تا دل گردد آزاد
حجت الاسلام والمسلمین زمانی گفت: دشمنان بشریّت برای چپاول هرچه بیشتر منابع جهان انسانها را در ورطه شهوت داخل نمودند تا از این راه هر چه بیشتر بتوانند به اهداف شوم خود دست یابند چرا که بی عفّتی بشر را از بخود آمدن غافل می کند.
وی افزود: بنابراین می بینیم هرچه قویتر به تهاجم فرهنگی پرداخته وبا ابزارهای نو ظهور جوانان را اغفال می نماید تا نیروهای فعّال یک مملکت را از کار بیاندازد! اینجا است که وظیفه والدین بسیار سنگین می شود که با تربیت صحیح اسلامی نونهالان خویش را ازگرفتار شدن در چنگال این دیو صفتان حفظ نمایند.
آثارقناعت
استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: در فراز دیگر دعا می گوئیم پروردگارا! در این روز مرا با لباس قناعت وبی نیازی بپوشان! مصرف صحیح وبجا همان قناعت است که موجب بی نیازی است. هر کس باید به امکانات مادّی خویش توجّه نموده وبر همان اساس برنامه ریزی کند تا دچار فقر نگردد.
وی افزود: در برابر این قناعت صفت اسراف و زیاده روی است که ازنظر اخلاقی مذموم است. سعدی گوید:
ای قناعت توانگرم گردان که ورای تو هیچ نعمت نیست
گنج صبر اختیار لقمانست هرکرا صبر نیست حکمت نیست
وی در ادامه به بیان آثار قناعت پرداخت و گفت: آثار قناعت عبارت است از نعمت، عزّت، بی نیازی، اصلاح نفس، زندگی گوارا و نیز ورع؛ افزون بر آن اگر امّت اسلام قناعت را پیشه کنند هرگزمحتاج بیگانگان نگردند و با عزّت و اقتدار در برابر آنان ایستادگی خواهند نمود!
عدالت و انصاف
استاد سطح عالی حوزه بیان داشت: در فرازی دیگر از خدا می خواهیم که بارالها! در این روز مرا بر انصاف وعدالت حرکت ده! انصاف یعنی انسان هر چه را برخود می پسندد بر دیگران همان را بپسندد.
وی افزود: عدالت یعنی رعایت حقوق دیگران. جایگاه اخلاقی این دو خصلت پوشیده نیست. در زندگی اجتماعی بدون این دو، جامعه تبدیل به یک جنگل می شود که هر کس قویتر است حقّ ضعیفتر را پایمال نماید.
وی ادامه داد: قرآن مجید یکی از اهداف نبوّت را برقراری عدالت اجتماعی بیان فرموده است سوره حدید/آیه25 نظریّه اسلام آنست که انسانها از درون اهل انصاف وعدالت گردند تا خود پاسدار آن باشند نه اینکه با نیروی انتظامی و دادگاهها بخواهیم این امور را بر قرار کنیم. ظلم وبی عدالتی موجب خشم الهی بوده و سبب ظلمت درقیامت است.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی در پایان گفت: در فراز آخر دعا می گوئیم معبودا! دراین روز مرا از هر چه می ترسم و نگران هستم برحذر دار! خوف و نگرانی انسان یا از امور مادّی است یا از خطرات معنوی ؛هرکدام باشد پناهگاهی بهتراز ذات مقدّس ربوبی وجود ندارد.
وی افزود: اوست که با علم بی نهایتش و با قدرت با کفایتش می تواند ما را در برابرمشکلات نگران کننده حفظ نماید. بنابراین می گوئیم الهی! جز تو کسی را نداریم تا به او پناه بریم ما را درپناه خویش نگاه دار ای پناه بی پناهان!آمین./933/301/ب3