تحکیم رابطه با خدا و مردم؛ پیام سوره «ماعون»
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حضرت آیت الله حسین مظاهری در سلسله جلسات تفسیر قرآن که هر روز صبح در مسجد امیرالمؤمنین(ع) خیابان جی برگزار می شود، با بیان این که پیدا شدن خلوص در اعمال مشکل ولی لازم است، گفت: رنگ خدایی شدن همان اخلاص است.
وی در ادامه تفسیر سوره مبارکه ماعون، افزود: خداوند در سوره ماعون به چهار مسأله مهم و سنگین اشاره کرده و لوازم رسیدن سعادت و در مقابل آن، افتادن در شقاوت در این سوره، بی نظیر بیان شده است.
حضرت آیت الله مظاهری به آیه دوم و سوم سوره ماعون که می فرماید «فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ وَلا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ» اشاره کرد و ادامه داد: نخستین چیزی که خداوند در این سوره از انسان طلب می کند، داشتن یک رابطه مستحکم با مردم است، رابطه ای که لازمه آن کمک کردن به هم نوع است، به ویژه کمکی که منجر به حفظ آبروی شخص شود.
رییس حوزه علمیه اصفهان با توجه به آیه دهم سوره حجرات که می فرماید «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ»، بیان کرد: رابطه انسان با هم نوعش که در هزار آیه از قرآن تشریح شده به قانون مواسات معروف است.
این مرجع تقلید اذعان کرد: یکی دیگر از مسائل مهمی که در سوره ماعون در مورد آن صحبت شده، ارتباط انسان با خداوند است، ارتباطی که بهترین قالب آن نماز است، قالبی که اهل بیت(ع) به آن عشق می ورزیدند تا جایی که پیامبر(ص) در مورد نماز می فرمایند، نماز نور چشم من است.
حضرت آیت الله مظاهری ادامه داد: هر چند در روایات معصومین(ع) به انسان دستور داده شده تا جایی که می تواند نماز بخواند ولی در سوره ماعون صحبت بیشتر در مورد نمازهای پنج گانه است، نمازهایی که به عنوان فریضه بر هر کسی و در هر شرایطی خواندنش واجب و لازم است.
استاد اخلاق حوزه علمیه اصفهان با اشاره به آیات چهارم و پنجم سوره ماعون که می فرماید «فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ سَاهُونَ»، توضیح داد: به کار بردن واژه «وَیلٌ» برای کسانی که در نماز خواندن تسامح و تساهل می ورزند، یعنی این که انسان سهل انگار در نماز، از رده مسلمان واقعی خارج است.
وی ادامه داد: بیش از صد آیه از قرآن به مسأله اقامه نماز اشاره دارد، این اقامه یعنی اهمیت دادن به نماز، یعنی تا آن جا که می شود نمازتان را سر وقت و به جماعت بخوانید، یعنی تا آن جا که می شود تعقیبات پس از نماز را انجام دهید، اگر می خواهیم از رده نمازگزاران سهل انگار نباشیم، باید سعی کنیم نمازمان را اقامه کنیم.
حضرت آیت الله مظاهری با توجه به سومین مسأله مهمی که در سوره ماعون به آن اشاره شده، ابراز کرد: امر سومی که در سوره ماعون به آن سفارش شده ایم، داشتن خلوص نیت در کارها است، ما باید همه کارهایمان را با قصد قربت انجام دهیم، در غیر این صورت عمل ما مثل یک گردوی پوک، بی ارزش است.
رییس حوزه علمیه اصفهان به آیه پنجم سوره بینه که می فرماید «وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ» اشاره کرد و گفت: خداوند در این آیه از قرآن به ما می گوید، شما کاری جز بندگی کردن ندارید و این بندگی فقط باید با قصد قربت به من انجام شود.
وی با عاقلانه دانستن فرمایش خداوند در این سوره ابراز داشت: خداوند می گوید چون قوت و نیروی شما از جانب من است، باید من را به خاطر خودم بپرستید و گرنه پاداشی دریافت نمی کنید.
حضرت آیت الله مظاهری به مراتب خلوص نیت اشاره کرد و افزود: زمانی در شهر قم مشغول مباحثه بودیم و با هم بحثی هایمان چهارده مرتبه برای خلوص پیدا کردیم، رسیدن به مراتب بالای خلوص کار هر کسی نیست ولی بالاخره انسان باید کارهایش را در حدّ توان برای خداوند انجام دهد.
وی با اشاره به فرازی از مناجات امیرمؤمنان(ع) با خداوند که می فرمایند، «خداوندا اگر بهشت و جهنمی وجود نداشت، باز هم با همین کیفیت تو را بندگی می کردم، چرا که تو استحقاق بندگی داری»، اظهار کرد: اهل بیت(ع) یک حرف هایی می زنند که انسان نمی تواند باور کند و به قول خودشان ما هم نمی توانیم این جور باشیم، ولی باید تا آن جا که می شود مواظب باشیم که ریا وارد کارهایمان نشود.
استاد اخلاق حوزه علمیه اصفهان در توضیح ریا و ریاکاری ابراز کرد: ریا یکی موارد کثیف است، چون افزون بر این که عامل تباهی اعمال است، منجر می شود برای انسان گناه هم بنویسند.
حضرت آیت الله مظاهری ادامه داد: ریا کار از این جهت گناهکار است که در کنار خداوند موجود دیگری را ناظر عمل خویش قرار داده و این یعنی شرک، البته شرکی که خفی است و اندازه گناه آن با شرک جلی قابل قیاس نیست.
رییس حوزه علمیه اصفهان ریا را از مکاید شیطان معرفی کرد و گفت: شیطان همه تلاش خودش را به کار می گیرد که انسان عمل صالحی انجام ندهد، ولی بعد از این که انسان با سختی موفق به انجام عمل صالحی شد، با حیله گری کیفیت آن عمل صالح را نشانه می گیرد و با مبتلا کردن انسان به ریا، تأثیر منفی خودش را در آن عمل می گذارد.
حضرت آیت الله مظاهری با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) که به مردم می فرمایند، «حرکت مورچه سیاه روی سنگ سیاه در شب تاریک، چقدر مشخص است؟ آیا می توان صدای راه رفتن آن مورچه را شنید؟ همه مردم می گویند با شرایطی که فرمودید چیزی قابل تشخیص نیست، سپس امام می فرمایند، پس مواظب باشید، ریا به همین اندازه بی صدا و غیر قابل تشخیص است»، تأکید کرد: پیدا شدن خلوص در اعمال مشکلی بزرگ است که کسب آن لازم است.
وی در یک جمع بندی کلی با بیان این که به دست آوردن اخلاص بسیار مشکل است، اذعان کرد: سوره ماعون به انسان می گوید رابطه ات را با خداوند و مردم مستحکم کن و در این رابطه به جز رضایت خداوند به دنبال رضایت موجود دیگری نباش.
حضرت آیت الله مظاهری در پایان به آیه صد و سی و هشتم سوره بقره که می فرماید «صِبْغَةَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدُونَ» اشاره کرد و افزود: قرآن در این آیه شریفه رنگ خداوند را بهترین رنگ ها معرفی می کند و رنگ خداوند یعنی همان اخلاص./201/867/ب1