عصاره اطاعت در تبعیت ظاهر می‌شود
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، محمدعلی انصاری، مفسر قرآن و نهج‌البلاغه شب گذشته در مؤسسه بیان هدایت نور به ادامه تفسیر سوره مریم از آیه ۵۹ به بعد پرداخت و ضمن بیان این‌که عده‌ای از انسانها در مسیر خدا گام برداشتند و در این راه مجتبی و انتخاب شدند، گفت: این افراد شامل برترین نعمت خداوند، یعنی هدایت شده‌اند.
وی افزود: افرادی که برخلاف جهت پیامبران الهی حرکت کردند دارای این ویژگیها هستند؛ نخست «أَضَاعُوا الصَّلَاةَ» یعنی این افراد نماز را تباه کردند و از کف دادند. سپس «اتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ» ویژگی دوم پیروی از شهوات است.
انصاری در توضیح ویژگی اول گفت: کلمه «صلاۀ» در قرآن کریم نماد ارتباط کامل با خداوند متعال است در عبارت مذکور خداوند بیان می‌کند که این افراد ارتباط خود را با خداوند قطع کرده‌اند. البته باید دانست عبادت در همه ادیان رکن اصلی آن دین بوده است.
وی در ادامه تصریح کرد: طبق احادیث مختلفی از جمله حدیث معروف پیامبر اکرم (ص)، نماز را در دین اسلام عمود دین می‌دانیم. به همین دلیل است که عمود خواندنی نیست بلکه باید اقامه شود. بنابراین ما در اسلام اقامه نماز داریم یعنی با برپایی آداب و ویژگیهای نماز خیمه دین را پابرجا نگه می‌داریم.
مفسر قرآن کریم به توضیح ویژگی دوم؛ تبعیت شهوات پرداخت و اظهار داشت: تبعیت یعنی گام به گام پی چیزی حرکت کردن. همچنین تبعیت أخص از اطاعت است، یعنی جان و عصاره اطاعت در تبعیت ظاهر می‌شود. شهوات نیز یعنی امیال و نفسانیات و کششهای درونی انسان.
وی افزود: ترتیب چینش این دو جمله بسیار دقیق و ظریف است. هنگامی که انسان ارتباط خود را با پروردگارش قطع کند دیگر امنیتی در وجود او نیست تا به این سو و آن سو پرسه نزند و به جای معبود حق، هوای نفس ننشاند. انسان یا معبود حق را در وجود خود می‌یابد و رو به او می‌کند یا اگر این ارتباط با خداوند حذف شد، امکان نشستن همه چیز در جای آن وجود دارد. مهمترین چیزی که جای آن می‌نشیند امیال و نفس انسان است.
انصاری با بیان این‌که انسان یا خداپرست است یا نفس پرست و هواپرست، تصریح کرد: نماز اثر بازدارندگی از فحشا و منکر دارد. بنابراین هنگامی که از زندگی انسان کنار گذاشته می‌شود دیگر هیچ تضمینی نیست که انسان در راه هوای نفس نرود. در نتیجه همان تبعیت از نفس به وجود می‌آید.
وی به تفسیر ادامه آیه اشاره کرد و در توضیح کلمه «غَیْ» گفت: غی در مقابل رشد است. رشد به معنای این است که انسان هدف و مقصودی داشته باشد و به طرف آن برود و به آن برسد. این انسان را که چنین ویژگی دارد رشید می‌گویند. غی که در مقابل رشد قرار دارد معنایش سرگردانی و حیرانی می‌شود.
انصاری ضمن بیان این نکته که خداوند وجود انسان را به گونه‌ای آفریده است که نقطه آغازین و پایانی او خداست، اظهار داشت: اگر انسان از این خط خارج شد از هدف آفرینش برای انسان خارج شده است. این انسان دیگر در مسیری نیست که خداوند او را برای آن مسیر آفریده است.
وی افزود: انسان تنها یک هدف در زندگی دارد. مقام و لذات و شهوات و هر چه در دنیا وجود دارد هیچ کدام نمی‌تواند هدف انسان قرار گیرند و تنها هدف واقعی انسان، خداوند است.
لازم به ذکر است جلسه تفسیر قرآن کریم از سوی استاد محمدعلی انصاری پنجشنبه هر هفته ساعت ۲۱ در محل مؤسسه بیان هدایت نور برگزار می‌شود./202/862/ب1