ادله روایی هدفمند بودن و هدایتگری رسانه دینی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در قم، حجت‌الاسلام و المسلمین عباس رفعتی نائینی، رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم، عصردو‌شنبه در درس خارج فقه رسانه که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد با اشاره اجمالی بر مباحث جلسه گذشته به ادله روایی موجود مبنی بر هدفمند بودن رسانه دینی و هدایتگر بودن آن پرداخت.

حجت الاسلام و المسلمین رفعتی با قرائت روایت «لِیَکُن شُعارُکَ الهُدی» اظهار داشت: حضرت فرموده است: شعار رسانه باید هدایت باشد چرا که این کار رکن اصلی رسالت مسلمین است.

وی مهمترین کار پیام‌رسان را هدایتگر بودن آن دانست و خاطرنشان کرد: از آن‌جایی که پیام‌رسان قصد رساندن پیام‌ را دارد می‌بایست پیام او هدایتگر باشد از این رو پیام‌رسان را هادی می‌گویند همچون واژه ائمه‌هدی که به آن ائمه هدایتگر اطلاق می‌شود.

رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم بیان داشت: امیرمؤمنان(ع) در نهج البلاغه با الفاظ «فَاعْلَمْ» و «أَنَّ» در روایت «فَاعْلَمْ اَنَّ اَفْضَلَ عِبادِ اللّهِ عِنْدَ اللّهِ اِمامٌ عادِلٌ هُدِىَ وَ هَدى» تأکید می‌کند و می‌فرماید: با فضیلت‌ترین بندگان در پیشگاه خداوند امام عادلی است که خودش هدایت شده و همچنین هدایتگر نیز باشد.

وی در پاسخ به این سوال که ممکن است گفته شود: این دلالت وجوب هدایتگر بودن امام را نمی‌رساند چرا که روایت با آوردن لفظ «اَفْضَلَ» می‌فهماند که هدایتگر نبودن، غیر‌افضل است و در این صورت نیز جائز می‌شود، تصریح کرد: لفظ «اَفْضَلَ» که در ابتدای عبارت آمده از این جهت آمده تا برترین عباد الله را مشخص کند و صفات بعدی که آمده نشان از صفات ضروری امام است از این رو نمی‌توان امام عادل را خالی از صفت هدایتگری تصور کرد.

این استاد سطح عالی تأسیس رسانه دینی را وظیفه حاکمیت دانست و یادآور شد: حاکمیت اسلامی موظف است رسانه‌ای دینی ایجاد کند چرا که موظف است مردم را هدایت کند.

احیای بشر به وسیله هدایت او است

وی به سوالی که در ذیل آیه « ... وَ مَنْ أَحْياها فَکَأَنَّما أَحْيَا النَّاسَ جَميعاً ....» از امام(ع) پرسیده شد، اشاره و تصریح کرد: امام صادق(ع) در پاسخ به این سوال فرمود: احیای بشر به آن نیست که از مرگ انسانی جلوگیری شود چرا که این گونه عمل یک تفسیر ظاهری است در حالی که تفسیر واقعی آن است که بگوییم: احیای انسان خارج کردن آن از ظلالت به سمت هدایت است از این رو رسانه دینی باید بتواند جامعه اسلامی را احیا و هدایت کند.

حجت الاسلام و المسلمین رفعتی رسانه‌ دینی را احیا کننده جامعه اسلامی دانست و اظهار داشت: رسانه‌ دینی باید به مکانی برسد که بتواند جامعه اسلامی را هدایت کند و با توجه به روایت پیشین به دنبال زنده نگه داشتن آن جامعه باشد.

وی رسانه‌ای که به سبب هدایت مردم تأسیس شده باشد را مهم ارزیابی و تصریح کرد: رسانه‌ای که با هدف احیای جامعه اسلامی تأسیس شود، رسانه‌ای ارزشمند خواهد بود چرا که اصلی‌ترین شعار و نقشه راه آن، هدایت جامعه اسلامی است.

عقل به طریق اولی ضرورت وجود هدایت را درک می‌کند

رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم در ادامه به بررسی ادله عقلی در این باب پرداخت و بیان کرد: زمانی که به عقل مراجعه شود دانسته می‌شود که برخی قضایای حقیقی نیازی به استدلال ندارند تا بگوییم هدایت جامعه اصلی‌ترین وظیفه و هدف برای یک رسانه دینی است تا پیامش به دنبال هدایت جامعه باشد زیرا دلیل چنین سخنی به همراه خودش است.

وی خاطرنشان کرد: همان‌طور که عقل حکم می‌کند اگر هدایت نیامد تا ما را هدایت کند مستحق عقاب نخواهیم بود، بیانگر این نکته است که به طریق اولی ضروری است تا هدایت شویم.

حجت الاسلام و المسلمین رفعتی با بیان این که اگر هدایت به سوی دین و به سوی راه خدا نباشد خلقت عبث خواهد بود تأکید کرد: اگر عقل تشخیص داد «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ» در این صورت اگر هدایت صورت نپذیرد خلقت عبث خواهد شد، چرا که از سویی علت خلقت عبادت خدا است و از سوی دیگر هدایت به خداپرستی وجود نخواهد داشت. /878/پ202/ی