نطق امام در مورد کاپیتولاسیون، عمل به قاعده نفی سبیل بود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مراسم سالروز اعتراض امام‌خمينى(ره) به پذيرش كاپيتولاسيون، ظهر امروز با سخنرانی سيد محمد حسينى، وزير فرهنگ و ارشاد دولت دهم، در آمفی‌تئاتر دانشکده مکانیک دانشگاه علم و صنعت برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، حسینی در مورد سیاست ضدآمریکایی امام‌خمینی(ره) گفت: چهارم آبان‌ماه سالروز نطق تاریخی امام‌خمینی(ره) در مورد کاپیتولاسیون است. برخی ادعا می‌کنند بعد از انقلاب صحبت علیه آمریکا آغاز شده است و این‌ها تأثیرات کمونیست‌هاست، اما اگر به سخنان امام‌خمینی(ره) در مورد کاپیتولاسیون رجوع کنیم مشخص می‌شود که این افراد یا با تاریخ آشنا نیستند یا تجاهل می‌کنند.

وی در تبیین فقهی سخنان امام‌خمینی(ره) در مورد کاپیتولاسیون اظهار کرد: در قواعد فقهی، قاعده نفی سبیل داریم. این قاعده از یک آیه کریمه استنباط شده است: «لن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا» (نسا، 141) یعنی اراده تشریعی خدا بر این است که کافرین بر مؤمنان مسلط نشوند. بنابراین مثلاً مسلمان حق ندارد به قاضی غیرمسلمان رجوع کند مگر اینکه شرایط خاصی وجود داشته باشد یا مثلاً زن مسلمان نمی‌تواند با مرد غیر مسلمان ازدواج کند چون این هم نوعی ولایت است. در مورد کاپیتولاسیون نیز همین‌طور است.

حسینی یادآور شد: 52 سال قبل، امام(ره) اقدام خودشان را برای رعایت قاعده نفی سبیل کردند البته قبل از امام(ره) نیز بودند کسانی که این‌کار را کردند؛ مثلاً میرزای شیرازی نیز به همین منظور جلوی استعمال توتون و تنباکو را گرفتند. با این‌حال حرکت امام(ره) روشن‌تر است.

وی در تبیین کاپیتولاسیون افزود: کاپیتولاسیون می‌گوید افرادی که در کشوری غیر از کشور خودشان هستند اگر جرمی مرتکب شدند محاکمه‌شان باید در کشور خودشان باشد. این قانون اولین‌بار در عهدنامه ترکمنچای در سال 1208 اعمال شد و کار را به سفیر روس سپردند هرچند این قانون پس از مدتی از بین رفت اما این دوباره در ایران احیاء شد با اینکه می‌دانستند مراجع ساکت نمی‌شینند اما به دلیل اینکه نظامیان آمریکا تعدادشان بالا رفته بود لازم دیده بودند این‌ها را مصون نگه دارند.

وزیر ارشاد دولت دهم در مورد وظیفه ارتش آمریکا در نظام پهلوی دوم گفت: این ارتش آمده بود تا اول از نظام پهلوی حمایت کند، دوم این که در مقابل شوروی بتوانند ایران را برای آمریکا نگه دارند، سوم اینکه چون شاه را که به عنوان ژاندارم منظقه می‌شناختند این‌ها آمده بودند تا در زمان لازم آنان را به عنوان نیروی خلیج اعزام کنند.

وی افزود: این قانون با این که تصویب شده بود اما به صورت پنهانی این را انجام دادند اما امام(ره) متوجه شد زیرا نماینده کازرون به یکی از روحانیون گفت و آیت‌الله پسندیده به امام(ره) خبر داد. امام(ره) که متوجه شدند نمایندگانی برای مراجع فرستادند که چرا این ذلت را باید بپذیریم؟ امام(ره) مسئله را بیان می‌کنند و پیشنهاد می‌کنند که در روز چهارم آبان که آن سال همزمان با ولادت حضرت‌زهرا(س) بود مراجع موضعشان را مشخص کنند که سخنرانی‌های دیگری نیز می‌شود هرچند هیچکدام به قوت سخنرانی امام‌خمینی(ره) نبود.

حسینی در مورد ماجرای دیدار نماینده شاه با بیت امام‌خمینی(ره) در جریان کاپیتولاسیون اظهار کرد: شاه که متوجه می‌شود امام(ره) ماجرای کاپیتولاسیون را فهمیده است نماینده‌ای سمت امام(ره) می‌فرستد که امام(ره) اصلاً آن نماینده را راه نمی‌دهد که آن نماینده شاه، نزد حاج‌آقا مصطفی خمینی می‌رود و می‌گوید: «پدر شما درباره شاه، حرف‌های زیادی زده است. اما اگر بخواهد علیه آمریکا حرفی بزند کشور ما در معرض خطر قرار می‌گیرد. شما که وارد هستید با او صحبت کنید تا به جوش و خروش نیفتد.»

وی افزود: با این حال، امام(ره) سخن می‌گویند و ابتدا هم می‌گویند: «انا لله و انا الیه راجعون» یعنی مصیبت بزرگی برای این کشور رخ داده است که همه گری می‌کنند. امام(ره) می‌فرمایند: «می‌خواهند مردم را ذلیل و بیچاره کنند.» بعد هم امام می‌گویند نمایندگان مجلس اگر هم نمایندگان واقعی بودند، من آنان را عزل می‌کنم. بعد هم آمریکا، انگلیس و شوروی را به عنوان دشمنانی که باید اولویت‌بندی بشوند.

حسینی در پایان سخنانش گفت: بعد هم حسنعلی منصور به دروغ سخنرانی کرد تا التهاب را بخواباند و گفت قانون کاپیتولاسیون آن‌طور نیست که برای همه آمریکایی‌ها مصونیت ایجاد کند که خود آمریکایی‌ها هم صدایشان درمی‌آید. /805/پ202/ج