پژوهش در فرآیند آموزشی وظیفه توسعه، تعمیق و تثبیت آموخته‌ها را دارد
علی اصغر سهرابی معاون پژوهش حوزه علمیه استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در رابطه با اهمیت و ضرورت پژوهش بیان داشت: پژوهش را در نسبتش با حوزه‌های علمیه در سه ساحت می‌توان تبیین کرد؛ لایه اول که از آن در مباحث مربوطه بسیار صحبت می‌شود، ساحت تولید علم، تبیین معارف و حل مسائل مورد نیاز نظام اسلامی و جامعه است.
وی در ادامه اظهار داشت: ساحت دوم، استفاده از قالب پژوهش برای آموزش است که در واقع طلبه در دوران تحصیل علم و رشد خود از قالب پژوهش استفاده کند برای توسعه فرایند آموزش خود و تعمیق آن؛ یعنی در این لایه، کارکردی که ما از پژوهش سراغ داریم و می‌تواند کمک کار طلبه باشد، کمک به آموزش است؛ از این رو دغدغه‌ی محوری طلبه در دوران تحصیل، آموزش است و پژوهش در اینجا به توسعه و تعمیق فرایند آموزش و تحصیل طلبه کمک شایانی دارد.
سهرابی ابراز داشت: این لایه مربوط به فرهنگ کار علمی است؛ طلبه برای اینکه بتواند فضای علمی و فرهنگی حوزه را اخذ کند نیاز دارد که این فرهنگ، آموخته‌ها، گرایشات و انگیزه‌ها را کسب کند؛ ما از طلبه می‌خواهیم که آزاداندیش و پرسش محور باشد، انعطاف و پشتکار علمی داشته و از جمود فکری دور باشد، مسائل موردنیاز و دغدغه جامعه خود را بشناسد و آگاه به زمان باشد و حق طلب، حق محور و حقیقت جو باشد.
وی در ادامه گفت: این موارد مهم صرفاَ با ضریب دادن، تحقق و ارزش پیدا نخواهد کرد، ما باید الگو و راهکار عملی برای طلبه داشته باشیم که در چارچوب آن الگوی رفتاری، یک سری ارزش‌ها را کسب کند؛ با توجه به اینکه قالب این فرهنگ که قالب حوزه بوده است، اگر بخواهیم همیشه همین را به طلبه عرضه و پیشنهاد کنیم قالب پژوهش قالب کارآمدی خواهد بود؛ در واقع این موضوع ساحت سوم کارکرد پژوهش در تربیت علمی طلبه است؛ تربیتی که مطابق ارزش‌های مورد انتظار حوزه است و از طلبه انتظار می‌رود که داشته باشد.
معاون پژوهش حوزه علمیه استان تهران ابراز داشت: محور کار طلبه در فضای حوزه، کار علمی است و اگر این کار علمی توأم با فرهنگ علمی نباشد و طلبه در دوران تحصیل، تربیت علمی درست و خوبی نداشته باشد، نمی‌توان ثمره قابل توجهی از او انتظار داشت؛ این طلبه وقتی وارد میدان جدی و عملی پژوهش و فعالیت‌های اجتماعی می‌شود، اگر این ارزش‌ها را در خود نداشته باشد، کیفیت و خروجی کارش چندان مفید و قابل توجه نخواهد بود.
وی همچنین بیان داشت: طلبه برای اینکه بتواند توانایی‌های لازم را در خود پرورش دهد، نیاز به این دارد که پژوهش را وارد تحصیل خود کند؛ از این رو ما قالب دیگری نداریم که تا این اندازه مثل پژوهش پرظرفیت باشد؛ مباحثه همیشه جزء فرهنگ علمی حوزه بوده و ما بسیار روی آن تأکید و دفاع داریم و اگر طلبه‌ای آن را در برنامه درسی خود نداشته باشد یک نقص جدی برای او تلقی کرده و او را به نوعی شایسته مذمت می‌دانیم؛ ما باید همین تأکید و دفاعی که از مباحثه داریم نسبت به پژوهش هم داشته باشیم؛ باوجود کارکردها و فوایدی که مباحثه دارد، در مواردی کاردکردهایی که پژوهش دارد، مباحثه ندارد.
سهرابی اظهار داشت: مباحثه نیز مثل پژوهش در یک معنا در فرآیند آموزش، وظیفه توسعه، تعمیق و تثبیت آموخته‌ها را دارد و وقتی طلبه‌ها با یکدیگر به مباحثه می‌نشینند، در آنجا هم فرصت تعلیم و تربیت علمی طلبه فراهم می‌شود؛ طلبه یاد می‌گیرد چطور گفت‌وگو کرده و از نظرات خود دفاع کند؛ نظر دیگری را که مخالفت نظر خودش است را شنیده و در یک فضای دوستانه نقد کند.
وی در ادامه افزود: مجموعه این کارکردها را ما از مباحثه انتظار داریم و به خاطر همین کارکردها همیشه از آن دفاع می‌کنیم؛ به نظر می‌رسد کارکردهای پژوهش نیز مانند مباحثه باشد و در مواردی حتی کامل‌تر از مباحثه است؛ به همین دلیل باید تأکید مناسب و جدی بر آن داشته باشیم و با این نگاه پژوهش را وارد فرآیند تحصیل طلبه کنیم، چرا که قصد کمک به آموزش و تربیت طلبه دارد؛ تربیت علمی، اجتماعی و معنوی اموری هستند که ما از پژوهش انتظار داریم.
معاون پژوهش حوزه علمیه استان تهران در ادامه گفت: پژوهش می‌تواند به این مسائل کمک کند، چرا که قالب تربیتی بسیار غنی و کارآمدی است و اگر طلبه ها در تمامی حوزه‌ها، پژوهش را نه به عنوان یک امر مستحب، بلکه به عنوان یک ضرورت وارد تحصیل خود کنند شاهد میزان قابل توجهی عمق، توسعه و سرعت در مسیر تحصیلات حوزوی خود بوده و رشد چشمگیری خواهند داشت.
وی همچنین ابراز داشت: مطلوبیت هایی که در آینده از طلبه انتظار داریم، ان‌شاءالله به کمک پژوهش در وجود طلبه‌ها نهادینه شود و کارکردهای آن را در فضای علمی، معنوی و اجتماعی نشان دهد.
سهرابی در پاسخ به این سوال که در هفته پژوهش چه فعالیتهایی در این مرکز صورت گرفته است، بیان داشت: در این رابطه چند نشست راجع به فقه تمدن ساز برقرار کردیم، همچنین با کتابخانه‌های برخی مدارس جهت تجهیز آنها نظارت و گفتگو داشتیم، با جمعی از طلاب در کنگره ملی پیشگامان پیشرفت شرکت کردیم، در شورای حوزه استان، گزارشی از فعالیتهایی که در جشنواره علامه حلی داشتیم، ارائه و در این ایام نیز در تدارک برگزاری اختتامیه جشنواره علامه حلی استان تهران هستیم که به زودی برگزار خواهد شد./302/966/ب1