راهکارهای تعامل میان حقوق بشر و تنوع فرهنگی

به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشستی علمی خاطرنشان کرد: رویکرد دیگر، رویکرد "معنا گرایانه تعامل گرا" است؛ این رویکرد با عبور از صورت، به خط و ربط و پیوند معنایی میان حقوق بشر و تنوع فرهنگی می نگرد و معتقد است بر اساس اين ارتباط معنایی باید.
وی یادآورشد: به جای تقابل  به سمت برقرای تعامل میان این دو  به پیش شتافت و  البته پیش شرط این تعامل به رسمیت شناخته شدن تنوع فرهنگی در سندهای جهانی است.

دلایل برتری رویکرد تعامل گرا بر تقابل گرا
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به این که  دلایل درستی رویکرد دوم تعامل گرا  متعدد است، گفت: دلیل نخست بر این رویکرد، تحلیل جامعه شناختی از سنت های فرهنگی است، و آن این که ما نمی توانیم بدون نگاه جامعه شناختی  دقیق، فرهنگ و تنوع و سنتهای فرهنگی را با نگاهی سطحی انگارانه و ظاهراندیشانه ببینیم و یکسره آن را نفی و به حاشیه ببریم.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بیان داشت:، بلکه  از رهگذر یک نگاه تحلیلی  دقیق - که برخی جامعه گرایان نیز به روشنی این را باز گفته اند-   در می یابیم که سنت های فرهنگی حاوی لایه هایی از روابط اجتماعی انسجام بخش، هویت بخش و تفسیر کننده تاریخ و میراث ملت های صاحب آن سنت ها هستند.
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی خاطرنشان کرد: سنت های فرهنگی یک ملت در دل تاریخ بالیده و جلو آمده است و نمی توان از رهگذر نگاه های جهان شمول خشک به نفی سنت ها - با طبیعتی از این دست – اقدام نمود  که این اقدام به تضییع مجموعه هایی از حقوق می-انجامد در حالی که جوهر حقوق بشر حق و کوشیدن برای جلوگیری از تضییع حقوق است.  
 وی گفت:  در کلام امام علی بن ابی طالب( ع )دقیقاً همین نگاه جامعه شناختی انعکاس یافته است؛ آن زمانی که مالک را امام (ع) به سوی مصریان فرستاد؛ آن جا که در باره سنت هایی صالح مصریان که جدید العهد به اسلام بودند، فرمود: (عملت بها صدور  هذه الامة واجتمعت بها الالفة) و از این کلام به دست مي آید سنت ها در سینه هایی در دل تاریخ بالیده اند و کارکردهای مهمی همچون: اجتماع و الفت ملی ایجاد کرده اند.
وی گفت: سپس حضرت کلامی فرمودند که از آن استفاده می شود شکستن و نقض کردن این سنت ها به بهانه ایجاد سنت های جدید امری دارای وزر و پی آمدهای بد است.
 حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به دلیل دوم گفت: اگر از موضع حقوق بشر به جای تعامل با تنوع فرهنگی به تقابل با آن دست بزنیم نتایجی و پیامدهایی شکل خواهد گرفت که برای هیچ کدام از دو طرف خوشایند نیست.
 وی افزود: تقابل تنوع فرهنگی و حقوق بشر به ظهور خلأ هايی خواهد انجاميد  که افراط گرایان به سرعت آن خلاء ها و میدان های خالی را پر می کنند و فرصت های فراهم آمده و آب های گل آلوده شده را مورد استفاده قرار می دهند.
وی اظهار داشت: داعش و امثال آن از این خلاء ها استفاده می کنند و باید با دورکردن طرح حقوق بشر از فضاهای سیاسی، هر دو حقوق بشر و تنوع فرهنگی مسیر تعامل را در پیش گیرند.

راهکارهای تعامل میان حقوق بشر و تنوع فرهنگی
عضو مجلس خبرگان رهبری یادآورشد: گام اول این که هر یک باید دیگری را به رسمیت بشناسد، کوتاهی کردن حقوق بشر از به رسمیت شناختن تنوع فرهنگی به ضرر خود آن، بشریت و حقوق انسانها تمام می شود.
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی خاطرنشان کرد: وجه تعاملی دوم، قرار گرفتن این دو در یک مدار گفتگوی مدام ولی غیر سیاسی و در چهارچوبی هم افزا است.
وی با اشاره به این که مجال دادن برای بازخوانی و تفسیر پذیری یکی از دیگر زمینه های تعامل است، گفت: وقتی می پذیریم که یکی از ویژگی های  قانون عادی در هر کشور تفسیر پذیری برای شرایط ویژه و پیچیده، و البته در یک چارچوب پذیرفته شده، است و این تفسیرپذیری یک موقعیت برای آن است، به طریق اولی حقوق بشر که برای وضعی کلان تر و حساس تر است.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان داشت: به جوامع مختلفی که دارای تاریخ های کهن، فرهنگ های متمادی، نگاه های خاص، تمدن های گوناگون و ادیان مختلف و مذاهب گوناگون است، مرتبط می شود، چگونه می تواند به روی خود باب تفسیر را بربندد و تنها یک قرائت از حقوق بشر به صورت خشک، دائمی و تکرار شدنی بر سنت های فرهنگی – تمدنی و دینی تحمیل شود؟!
وی گفت: معلوم است که چنین حقوق بشری اجرا نخواهد شد و گاه به شرائطی منتهی می شود که داعش و امثال داعش را پدید می آورد./1323/د102/ص