قرار نبود برجام اقتصاد ایران را شکوفا کند!
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از تسنیم، عباس عراقچی معاون وزیر امورخارجه و رئیس‌ستاد اجرای برجام در هفتمین جشنواره تجلیل از کارآفرینان و مدیران اشتغال‌زای کشور اظهار داشت: برجام چهره و موقعیت جمهوری اسلامی را تغییر داد، ما پیش از برجام از سوی سازمان ملل به عنوان تهدید جامعه جهانی شناخته می‌شدیم. برجام چهره ایران را از کشور حامی تروریسم و مداخله گر به جایی رساند که قطعنامه جدید شورای امنیت یک دگرگونی اساسی ایجاد کرده و ایران را به عنوان یک بازیگر خردمند پذیرفته که در سوریه نقش ایران را به همراه روسیه و ترکیه مثبت ارزیابی می‌کند.
عراقچی در خصوص تاثیر تحریم‌ها و برجام بر اقتصاد ایران گفت: در حوزه هسته‌ای این انتظار از برجام بوده که تمامی تحریم‌ها به دلیل برنامه هسته‌ای ما برداشته شود. برجام باید این موانع را از سر راه اقتصاد ایران بر می‌داشته و من قاطعانه می‌گویم که تمامی موانع برداشته شده و هیچ نهادی نیست که بگوید در این حوزه تحریم‌ها برداشته نشده است. از برجام توقع نبوده که اقتصاد ایران را شکوفا کند و تولید و فروش نفت را بالا ببرد.
گفتنی است در نیمه اسفندماه سالجاری، صندوق بین‌المللی پول در گزارشی ویژه اعلام کرد: با گذشت یک سال از اجرای توافق هسته‌ای(برجام)، تحریم‌های بانکی علیه ایران هنوز لغو نشده است.
وی با اشاره به سه حوزه اصلی فلج‌کننده تحریم‌ها که نفت و گاز، انرژی و حمل و نقل و بانکی را شامل می‌شد، گفت: در حوزه انرژی مشکلی وجود ندارد و وضعیت تقریبا به حالت عادی بازگشته است. وزارت نفت در این راستا کاری شبیه معجزه کرده است.
رئیس‌ستاد اجرای برجام با بیان اینکه در حوزه حمل و نقل مانند حوزه اول هیچ مشکل و مانعی وجود ندارد و کشتیرانی و نفتکش ما به صورت عادی فعالیت دارد، اظهار داشت: کشتی‌های ما بیمه نمی‌شد و از پرچم محروم بود که همه آنها بازگشته است. مهمترین مشکل ما در این حوزه پوشش بیمه بود که همه آنها را ممنوع کرده بودند و الان بازگشته است.
عراقچی ادامه داد: امروز کشتیرانی ایران به همه بنادر بجز آمریکا و اسرائیل دسترسی دارند.
وی در خصوص حوزه بانکی گفت: در این حوزه عادی نشده اما دلیل آن مسائل غیر برجامی است که باعث شده تبادلات بانکی ما به حالت عادی بازنگردد. موانع بانکی همه برداشته شده و پولها همه قابل دسترسی است. اینکه به حالت عادی باز نگشته‌ایم به معنی بن بست نیست.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: اولین مشکل غیر برجامی تحریم‌های اولیه آمریکاست که بعد از ماجرای گروگانگیری در ایران شکل گرفت. تحریم‌های ثانویه مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران است.
عراقچی گفت: این تحریم‌ها مشکلاتی ایجاد کرده که مهمترین آنها عدم استفاده از سیستم مالی آمریکاست و چون بسیاری از کشورها با این سیستم کار می‌کنند با ما مشکل پیدا کرده‌اند که البته با سیستم‌های دیگر مالی مثل یورو می‌توان کار کرد.
سیف: امسال اقتصاد ایران بعد از توافق هسته‌ای شکوفا خواهد شد.
عراقچی تاکید کرده است که «از برجام توقع نبوده که اقتصاد ایران را شکوفا کند». این در حالی است که در طول مذاکرات هسته‌ای، مقامات دولت یازدهم تمامی امور کشور را به برجام گره زده‌اند. به چند نمونه از این اظهارات توجه کنید: «تمام تحریم‌های بانکی، بیمه‌ای، مالی، حمل‌و‌نقل، پتروشیمی، فلزات سنگین و تحریم‌های اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق» (روحانی،23/4/1394) «تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک‌ها احیا شوند (روحانی،17/3/1394)»، «سال 94 با توافق هسته‌ای بذر اقتصاد ایران به ثمر می‌نشیند(علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد)»، «با لغو تحریم‌ها یک‌ساله به شرایط پیش از تحریم‌ها بازمی‌گردیم. (مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور)»، «امسال اقتصاد ایران بعد از توافق هسته‌ای شکوفا خواهد شد.(سیف، رئیس‌بانک مرکزی)»، «منتظر هجوم سرمایه‌های خارجی بعد از توافق هسته‌ای باشید.(اکبر ترکان، رئیس‌مناطق آزاد)»، «اکنون کشور از بیکاری رنج می‌برد، جوانان مشکل عدم استطاعت مالی برای ازدواج دارند و دولت وظیفه دارد این مشکلات را برطرف کند و امیدوارم با لغو تحریم‌ها این مشکلات برطرف شده و کارهای عمرانی نیز با سرعت بیشتری انجام شود.(علی یونسی،دستیار رئیس‌جمهور)»، «باید تحریم‌ها برداشته شود تا پروژه‌های عمرانی را تکمیل کنیم.(نوبخت، معاون رئیس‌جمهور)»...و اینها تنها بخشی از وعده‌های دولتمردان درباره نتایج برجام بود. وعده‌هایی که حتی آب خوردن مردم را نیز به برجام گره زد.
سال گذشته پس از امضای توافق هسته‌ای، روزنامه‌های زنجیره‌ای با تیترهایی همچون «تحریم‌ها به تاریخ پیوست»، «صبح بدون تحریم»، «فروپاشی تحریم»،«اینک بدون تحریم»، «تحریم رفت»، «پیروزی، بدون جنگ» و... به استقبال این توافق رفتند.
اما در ماه‌های اخیر، با وجود استمرار عهدشکنی آمریکا، دولتمردان و رسانه‌های حامی برجام بجای تغییر رویه و عذرخواهی و تلاش جدی برای جبران خسارت‌های محض برجام، به انکار وعده‌ها روی آورده‌اند. «مشکلات اقتصادی ما به واسطه تحریم آغاز نشده است که بخواهد با حذف تحریم‌ها زمینه‌ای برای حل‌وفصل همه مشکلات فراهم شود،(علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد)»، « بازار مسکن بازار داخلی است و توافق هسته‌ای خیلی نمی‌تواند تأثیر مستقیمی بر روی این بازار داشته باشد.(عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی)»، «مردم بعد از توافق هسته‌ای انتظار بیش‌ازحد از اقتصاد نداشته باشند.(محمد باقر نوبخت،معاون رئیس‌جمهور)»، «توافق هسته‌ای باعث گشایش در همه حوزه‌های اقتصادی نمی‌شود.(محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت)»، «به برجام نگاه اقتصادی نداشته باشید.(بعیدی‌نژاد، عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای)»،«از سوئیفت انتظار معجزه نداشته باشید.(مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی)»... از جمله این اظهارات است. قرار بر این بود که برجام دو دستاورد عمده داشته باشد؛ اول لغو تمامی تحریم‌ها و دوم گشایش اقتصادی، اما در حال حاضر با توجه به خسارت محض برجام و دستاورد تقریبا هیچ توافق هسته‌ای، برخی دولتمردان و رسانه‌های به ظاهر حامی دولت به تقلیل مطالبات مردم و دستاوردسازی و در نهایت به تغییر صورت مسئله روی آورده‌اند.
کلی‌گویی مقامات دولتی از جمله اینکه «در مذاکرات هسته‌ای به هرچه می‌خواستیم رسیدیم- بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه 4/11/95»، و یا بیان دستاوردهای کذایی همچون «برجام سایه جنگ را حذف کرد» و «اگر برجام نبود ما به سمت وضعیت نفت در برابر غذا و دارو می‌رفتیم» مصادیقی از تغییر صورت مسئله توسط جریان مذکور است.
در حال حاضر سیاست انفعالی «حفظ برجام به هر قیمت» توسط دولت یازدهم در مقابل «نقض مکرر برجام» از سوی طرف مقابل موجب شده است تا فشار علیه ایران و افزایش تحریم‌ها و تهدید منافع ملی وارد فاز گسترده‌تری شود./1325//102/خ