رویارویی عربستان با ایران ماهیت ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک دارد
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، ابراهیم متقی کارشناس مسائل استراتژیک در نشست علمی- تخصصی «جایگاه عربستان در راهبرد جدید منطقه‌ای آمریکا در جهت برخورد با جنبش‌های ضد استکباری غرب آسیا» در خصوص حادثه 17 خرداد در تهران اظهار داشت: این حادثه نشان داد فرایندهای جدیدی در ارتباط با بحران در خاورمیانه در حال گسترش است. به نظر من تابستان امسال تابستان داغی برای انجام اقدامات تروریستی خواهد بود.
وی افزود: طرح این موضوع که محور اصلی سیاست آمریکا در شرایط موجود و یا در دوران قبل از برجام، جنگ و عملیات نظامی در ایران بوده واقعیت نداشته و این موضوع بیشتر ماهیت تبلیغاتی، سیاسی و جناحی دارد. آمریکا از سال 1993 تا کنون هیچ اقدام نظامی علیه ایران در دستور کارش نبوده است.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: اینکه عربستان و کشورهای عربی چه نقشی را در رابطه با ایران ایفا کنند تابعی از مولفه‌های ساختاری نظام بین‌الملل است.
متقی ادامه داد:آیا این بحث‌های مربوط به ائتلاف‌سازی علیه ایران امری جدید است؟ خیر. ریشه‌های تاریخی این امر به اجلاسیه ناتو در استانبول برمی‌گردد که با عنوان ابتکار استانبول مطرح شد. از زمان ابتکار استانبول به بعد که مربوط به دوران ریاست جمهوری جورج بوش پسر است، موضوع اصلی آمریکا گسترش ناتو نه به صورت مستقیم و سازمان‌یافته بلکه در قالب فضای نیابتی است.
وی گفت: الگوی محدودسازی ایران در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون و جورج بوش پسر در فضای دیگری ادامه پیدا کرد. در هیچ دورانی تحریم اقتصادی و محدودسازی ایران خارج از دستور کار و سیاست‌گذاری آمریکا نبوده است. به همین دلیل در شرایط موجود نیز ما شاهد شکل‌گیری الگوهایی هستیم که زمینه‌های لازم را برای ادامه مهار و محدودسازی به وجود آورده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: بحث عربستان تنها مربوط به خرید تسلیحات، برگزاری اجلاسیه ریاض و اعمال صریح بیثباتسازی ایران نیست بلکه این امر ریشه‌های عمیق و طولانی دارد. عربستان در تمام دوره‌ها رقیب ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک ایران بوده بنابراین سیاست عربستان در رابطه با ایران جلوه‌هایی از مواجه و مقابله بوده است.
وی افزود: طبق آمارهای بانک جهانی در سال 2017، 230 میلیارد دلار عربستان طی سال‌های 2014 تا اوایل 2017 به منظور امنیت راهبردی یعنی دفاع، گسترش وهابی‌گری، رویارویی ایدئولوژیک با ایران و هزینه‌های جانبی برای ائتلاف سازی هزینه شد. 230 میلیارد دلار مبلغ زیادی برای بیثباتسازی است. بنابراین افزایش قیمت نفتی که در سال 2004 و 2005 به منظور تامین هزینه حوزه کنش آمریکا صورت گرفت.
متقی ادامه داد: رویارویی عربستان با ایران حتی در دوران قبل از انقلاب نیز ماهیت ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک داشته به طوری که پس از انقلاب افزایش یافت و در سال‌های 2010 به بعد تساعد پیدا کرد که حتی نشانه‌های تساعد بحران را در گسترش ایدئولوژی تکفیری در داخل کشورمان شاهد هستیم.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: به این ترتیب فضایی که امروزه در ارتباط با ایران عملیاتی شده است تنها اقدامی نیست که سرویس عملیاتی عربستان آن را هدایت کرده بلکه مسئله فراتر از آن است. این سرویس اطلاعاتی و عملیاتی توانسته زیرساخت‌های ایدئولوژیک و هویتی را تشکیل و از آسیای غربی تا آسیای شرقی آن را گسترش دهد که ما آن را محور بحران می‌نامیم.
وی افزود: بحران در کردستان ایران، کردستان عراق، جنگ در موصل و سوریه موجب شد تا این نیروهای تکفیری به یگان‌های کارآزموده‌ای که از قابلیت لازم برخوردارند تبدیل شوند تا جنگ را در حوزه‌های جغرافیایی دیگر گسترش دهند.
متقی گفت: این تصور غلط است که اگر مسئله سوریه و یا موصل پایان یافت منازعه پایان یافته است. همان گونه که قدرت تکفیری در حلب، ادلب و رقه کاهش پیدا کرد از طرفی انفجارها در دمشق و بغداد انجام شد. بنابراین آن چیزی که ما امروز شاهد آن هستیم بحثی به نام آشوب است. آشوب در ادبیات بین‌الملل به معنای یک تئوری جدید تعریف شده.
وی افزود: در این شرایط طبیعی است که عربستان بذر نفرتی که پاشیده بود گسترش دهد و آمریکا تمایل دارد این جدال نیابتی علیه ایران ادامه یابد. به همین دلیل است که سیا مسئول عملیاتش را در ارتباط با ایران معرفی می‌کند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه در حادثه اخیر تهران عملکرد رسانه‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: امروز فضای رسانه یک فضای گریز از مرکز است. همان گونه که معاون امنیتی وزیر کشور گفت تروریست‌ها با لباس زنانه وارد مجلس شدند اما دقایقی پس از این اظهارات فضای مجازی نشان داد که دوران بیان یکسری ادبیات کلیشه‌ای گذشته است. بنابراین رسانه‌های ما در رویارویی با این پدیده غافلگیر شدند همان گونه که مسئولین و یگان‌های حفاظتی ما غافلگیر شدند. قابلیت ما چه به لحاظ حفاظت و چه به لحاظ پوشش رسانه‌ای بسیار بیشتر از آن چیزی است که در 17 خرداد حاصل شد./۱۳۲۵//۱۰۲/خ