فلسفه ادعیه آموزش استغفار به بشر است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی، عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان در بیستمین روز ماه مبارک رمضان در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد حرم مطهر رضوی به تفسیر سوره «نصر» پرداخت و افزود: سوره نصر جزء آخرین آیاتی است که پس از فتح مکه بر قلب پیامبر(ص) نازل شد که بزرگترین فتح از فتوحات مسلمانان در صدر اسلام بود.

تولیت آستان قدس رضوی با بیان اینکه خدای متعال در این سوره به نبی‌مکرم اسلام(ص) فرمان تسبیح، تحمید و استغفار می‌دهد، عنوان کرد: در آیات «إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَالْفَتْحُ»، «وَرَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا» به پیامبر امر می‌شود که وقتی مشاهده کردی مردم فوج فوج داخل دین خدا شدند تسبیح، تحمید و استغفار کن.

وی با اشاره به اینکه دومین شب قدر با شب جمعه متقارن شده است، بیان کرد: از مهمترین اعمال شب‌های قدر استغفار است از طرفی شب‌های جمعه به صورت خاص درهای رحمت خدا به روی ما گشوده است، بنابراین امشب فرصت بسیار مناسبی برای طلب مغفرت است.

استغفارالنبی و امام

حجت الاسلام والمسلمین رئیسی خاطرنشان کرد: ما استغفار از گناه می‌کنیم که خدایا گناه ما را مورد آمرزش قرار بده، اما استغفارالنبی متفاوت است زیرا نبی مقام عصمت دارد، گناه به وجودش راه ندارد و از لغزش و خطا در فکر، اخلاق و عمل مبرا است.

وی افزود: وقتی به پیامبر(ص) یا امیرمؤمنان(ع) که دارای مقام عصمت هستند، دستور استغفار می‌رسد دلیلش گناه نیست بلکه ایشان به عنوان معلم بشریت به ما می‌آموزند که چگونه با خدای خود سخن بگوییم و تمام ادعیه و مناجات‌ها را ائمه(ع) به ما یاد داده‌اند.

عضو هیأت رییسه مجلس خبرگان رهبری عنوان کرد: حضرت علی(ع) به واسطه «کمیل» استغفار و طلب آمرزش را در دعای کمیل به ما آموزش داده‌اند، همچنین امام سجاد(ع) به ابوحمزه ثمالی دعای سحرگاهان را ‌آموختند اگر این دعا نبود ما چگونه در شب‌های ماه مبارک رمضان با خدا صحبت می‌کردیم.

وی با بیان اینکه وجه دیگری که درباره استغفارالنبی و ائمه(ع) مطرح می‌شود آنست که برای استغفار امت این سخنان را بیان کرده‌اند، تصریح کرد: امام دارای شخصیت حقیقی و حقوقی است، امام علی(ع) به عنوان شخصیت حقیقی «علی‌بن ابیطالب» و به عنوان شخصیت حقوقی «امام المسلمین» هستند از این رو وقتی امام علی(ع) درِ خانه خدا نجوا و استغفار می‌کند در واقع برای امت از خدا طلب آمرزش می‌کند؛ برای کسانی که غفلت کرده و دچار کجی و گناه شده اند.

حجت الاسلام والمسلمین رئیسی خاطرنشان کرد: امام در مقام عصمت قرار دارد و گناه نمی‌کند، بنابراین آنچه از نجوا، استغفار و طلب آمرزش هست به اعتبار مقام وجود جمع‌الجمعی و وسعت وجودی امام است که برای امت و بخشی از مردم که دچار گناه و معصیت شده‌اند دعا می‌کنند؛ به بیان ساده مثل کدخدای یک روستا، مسؤول یک شهر یا کشور که از جانب یک جمع سخن می‌گویند.

حسنات الابرار سیئات المقربین؛ یکی از وجوه استغفارالنبی

وی وجه دیگر استغفارالنبی و ائمه(ع) را «حسنات الابرار سیئات المقربین» مطرح و عنوان کرد: انسان وقتی وسعت وجودی و قرب‌الی‌الله پیدا کرد کارهای معمولی برای او بزرگ تلقی می‌شود، بعضی نسبت به قضا شدن نماز صبح‌شان بی‌تفاوتند اما برخی وقتی نماز شب‌شان قضا می شوند تمام روز اشک می ریزند، اگر توفیقی از آنها سلب شود تمام وجودشان اذیت است که چه گناهی سبب این سلب توفیق شده است.

تولیت آستان قدس رضوی افزود: این همان «حسنات الابرار سیئات المقربین» است یعنی کارهای نیک و حسنه خوبان، برای مقربین گناه به شمار می‌‌آید.

حجت الاسلام والمسلمین رئیسی ادامه داد: خداوند در این آیه‌ «فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا» به پیامبر(ص) امر می‌کند که وقتی نصرت به تو دادیم استغفار کن، بنابراین استغفار منحصر به گناه نیست، خداوند می‌پسندد عبدش در همه حال با او در حال نجوا و استغفار باشد، خدا می پسندد که بنده‌اش در خانه او از خوفش زار بزند و گریه کند.

عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با بیان یانکه یکی از مواردی که سبب قرب الهی می شود استغفار است، خاطرنشان کرد: وجه دیگر استغفار پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) که دارای عصمت هستند، رفعت درجه و مقام است.

یادآور می‌شود، سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم از سوی حجت الاسلام والمسلمین رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی ویژه ماه مبارک رمضان هر روز در ایوان مقصوره مسجدگوهرشاد حرم مطهر رضوی برگزار می شود./۲۰۱/۹۳۴/ب۱