دعای ابوحمزه ثمالی دریایی از معارف و آموزه های دینی را درخود جای داده است

حجت الاسلام علی اصغر تقوی رییس مرکز فقهی جوادالائمه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد با اشاره به بخشی از دعای ابو حمزه ثمالی «اللَّهُمَّ أَعْطِنِی السَّعَةَ فِی الرِّزْقِ وَ الْأَمْنَ فِی الْوَطَنِ وَ قُرَّةَ الْعَیْنِ فِی الْأَهْلِ وَ الْمَالِ وَ الْوَلَدِ وَ الْمُقَامَ فِی نِعَمِکَ عِنْدِی وَ الصِّحَّةَ فِی الْجِسْمِ وَ الْقُوَّةَ فِی الْبَدَنِ وَ السَّلامَةَ فِی الدِّینِ وَ اسْتَعْمِلْنِی بِطَاعَتِکَ وَ طَاعَةِ رَسُولِکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَبَدا مَا اسْتَعْمَرْتَنِی وَ اجْعَلْنِی مِنْ أَوْفَرِ عِبَادِکَ عِنْدَکَ نَصِیبا فِی کُلِّ خَیْرٍ أَنْزَلْتَهُ وَ تُنْزِلُهُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ فِی لَیْلَةِ الْقَدْر»  به شرح و تفسیر این دعا پرداخت و اظهار داشت: درباره شرح زیارت دعای ابوحمزه  ثمالی مباحث مختلفی مطرح است و یکی از مباحثی که باید به آن پرداخته شود این است که ایا دعا و عباراتی که در این دعا بیان شده کلام معصوم است یا غیر معصوم؟

وی با بیان اینکه در سند و مدرک دعای ابو حمزه ثمالی هیچ شک و شبهه ای وجود ندارد، گفت: مرحوم کفعمی در کتاب مصباحش که مربوط به دعا وزیارات از قول ابو حمزه ثمالی واز لسان امام سجاد (ع) است این دعا را نقل کرده است.

رییس مرکز فقهی جوادالائمه با اشاره به اینکه سیدبن طاووس از علما ودانشمندانی است که مطلبی را بدون مدرک یا سند نقل نمی کند، ادامه داد: این سید بزرگوار و عالم جلیل القدر مورد عزت واحترام  شیعه است که اگر مطلبی را نقل کند می پذیرند به دلیل اینکه به خود سید اعتماد فراوانی دارند که او مطلبی را بدون دلیل وبدون وجهه شرعی بیان نمی کند.

وی با بیان اینکه مرحوم سید بن طاووس دعای ابو حمزه ثمالی را دربیانات خود درکتاب اقبال آورده است، اظهار داشت: شبهه ای درسند دعای ابو حمزه ثمالی نیست.

حجت الاسلام تقوی با اشاره به اینکه این کلام، کلام معصوم است یا خیر؟ گفت: محتوای مطالب، نوع گفتار، کلمات و متنی که در این دعا بکار رفته است گویای داشتن مدرکی قوی است، محتوا و مطالب  به گونه ای است که قطعا  از بیان یک انسان عادی چنین مطالبی قاعدتا صادر نمی شود و این به این معناست که یک فرد معمولی و غیر معصوم نمی تواند از چنین محتوا و اذکاری استفاده کند.

وی با بیان اینکه ابو حمزه ثمالی یکی از شخصیت هایی است که از نظر علمی شخصیتی قوی درعالم فقه ودرجهان تشیع است و کسی است که محضر چهار امام معصوم را درک کرده  است، ادامه داد: او شخصیتی بود که بهره های زیادی  از محضر امام  باقر(ع)، مبانی علمی را ازکرسی درس امام صادق (ع) و اطلاعات  وتکمیل مبانی فقهی را درمحضر امام هفتم (ع) تلمذ داشته است.

رییس مرکز فقهی جوادالائمه با اشاره به اینکه ابوحمزه ثمالی محضر ائمه معصومین(ع) را درک کرده و از مقام علمی، عرفانی و معنوی حضرت سجاد (ع) بهره برده است، ابراز داشت: چنین شخصیتی به فرموده امام صادق (ع) سلمان زمان خودش  است.

وی با بیان اینکه ابوحمزه ثمالی شخصیتی مورد اعتماد چهار تن از ائمه معصومین (ع)، مفسر قرآن و یکی از کسانی است که حتی اهل سنت هم از او روایاتی نقل کرده اند و مورد وثوق همه شیعیان  وهمه دانشمندان  شیعی است، ادامه داد: ابو حمزه ثمالی یک شخصیت علمی، کلامی، فقهی، ادبی و از جهات اخلاقی، معنوی و عبادی است به خاطر ویژگی هایی که در این شخصیت بوده است این دعا به دعای ابوحمزه ثمالی معروف شده است.

حجت الاسلام تقوی تصریح کرد: از ابوحمزه ثمالی نقل شده که بسیاری از شبها که امام سجاد (ع) بعد ازاینکه  نماز های شبانه خود ر ا می خواندند و نافله شب بجای می آوردند بخش اعظمی از سحر را  به دعای ابو حمزه ثمالی مشغول می شدند و وقتی این عبارات را می خواندند  بدن آن حضرت  می  لرزید، اشک محاسن  آن حضرت را مرطوب می کرد و با یک حالت خوف ورجایی از این عبارات استفاده می کردند: اِلهی لا تُؤَدِّبْنی بِعُقوُبَتِکَ وَلا تَمْکُرْ بی فی حیلَتِکَ مِنْ اَینَ لِی الْخَیرُ یا رَبِّ وَلا یوُجَدُ اِلاّ مِنْ عِنْدِکَ وَمِنْ اَینَ.

وی افزود: این عبارات، عباراتی است که قطعا غیر معصوم چنین عباراتی را  نمی تواند بیان کند.

رییس مرکز فقهی جوادالائمه با بیان اینکه از ویژگی های دعای ابوحمزه ثمالی این است که دریایی از معارف وآموزه های دینی را درخود جای داده است، عنوان کرد: مبانی اصول اعتقادی شیعه در دعای ابوحمزه گویای عمیق بودن آن است.

وی خاطرنشان کرد: توحید، نبوت، معاد، عدل وامامت به شکل کاربردی در بیان امام سجاد(ع) از ابتدا تا انتها به شکل ویژه وانحصار موج می زند اگر چه به ظاهر دعاست ولی سیاست به طریق روشن با دیانت در آمیخته ودرغالب دعا سیاست را بیان کرده است.

حجت الاسلام تقوی در پایان گفت: عبادات، احکام، اذکار، عبودیت، ولایت پذیری وهمه ارکان اعتقادی قابل فهم ودر عین حال علمی در فرمایشات امام سجاد به ابو حمزه  ثمالی بیان شده و  به نوعی به تمام لایه های اجتماعی از جمله خوف و رجا، فقیر و غنی، قدرت وضعف، جهل و علم، کثرت و قلت، کبر و صغر، مسائل کوچک و کلان تحت عنوان دعا اشاره شده است./۳۰۲/۸۵۹/ب۱