قناعت سرچشمه آسایش در زندگی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در ایلام، حجت الاسلام محمدحسین سلیمی، معاون پژوهش حوزه علمیه ایلام، امروز در مدرسه علمیه صاحب الزمان(عج) شهر ایلام اظهار داشت: قناعت از صفاتی است که تضمین کننده آرامش و سازگاری همسران بوده و نبود آن زمینه ساز سلب آرامش خانوادگی می شود.

وی افزود: قناعت در لغت، به معنای تنازل است تا آنجا که فرد حیات خود را با امکاناتی که در دست دارد، منطبق سازد و از مصداق های آن رضایت دادن به چیزی است که به او می رسد.

معاون پژوهش حوزه به تفاوت قناعت و بخل پرداخت و گفت: در تفاوت قناعت و بخل این است که قناعت بیشتر در اخلاق فردی مطرح است و مربوط به استفاده بهینه از امکانات زندگی و اجتناب از زیاده‌روی در هزینه‌ها و مصارف و رضایت به نعمت‌های الهی است، اگرچه اندک است. در‌حالی‌که بخل مربوط به اخلاق اجتماعی است، وقتی که انسان باید به یاری دیگران برود و از امکانات مالی و اعتباری خود در جهت دست‌گیری و یاری افراد نیازمند استفاده کند، بخل بورزد و هزینه نکند. قناعت، نمود مناعت طبع و بزرگواری و زهد و تحمل انسان است. در‌حالی‌که بخل، صفت رذیله و ناشی از حقارت نفس و نمود خودخواهی انسان است.

وی ادامه داد: به‌طور‌کلی باید توجه داشت که قناعت، بخل ورزیدن یا مصرف نکردن نیست، قناعت آن است که انسان از امکانات خویش به‌صورت صحیح و با بهره‌وری مناسب و رعایت الگوی مصرف توصیه شده در جامعه و مطابق دستورات اسلام استفاده کند و در این امور از زیاده‌روی و ریخت‌و‌پاش اجتناب ورزد.

حجت الاسلام سلیمی با بیان حدیثی خاطر نشان کرد: امام صادق(ع) فرمود؛ خداوند تمام امور مؤمن را به خودش واگذار کرده؛ ولی به او اجازه نداده است که خود را ذلیل و خوار کند، مگر نمی‌بینی خداوند در این باره فرموده؛ عزّت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است؟ بنابراین سزاوار است مؤمن همیشه باعزت باشد و زیر بار ذلت نرود.

وی ادامه داد: آسايشي که از قناعت سرچشمه گرفته است، زمينه برخورداري همسران از زندگي دلپذير و گوارا را فراهم مي سازد. اين نتيجه ارزشمند در روايات با تعبيرهاي گوناگوني بيان شده است.

معاون پژوهش حوزه ایلام با بیان اینکه عزت و نفوذ ناپذیری از دیگر آثار قناعت است، تاکید داشت: عزّت و نفوذ ناپذيري، ديگر اثر ارزشمند قناعت است. فردي که به آنچه دارد قانع نيست، همواره درصدد آن است که کمبودهاي مادّي خود را برطرف سازد. مي دانيم که اين کمبودها بي انتهاست. از طرف ديگر تأمين اين نيازها در موارد زيادي، درخواست از ديگران را در پي دارد. از اين رو دست يافتن به آنچه که فرد در اختيار ندارد، مستلزم ابراز نياز مداوم به ديگران است و اين همان چيزي است که عزّت و نفوذ ناپذيري فرد را به شدّت به خطر مي اندازد.

این مدرس حوزه عنوان کرد: قناعت افزون بر این که امری ارزشی و هنجاری است، توانمندی است که موجبات حفظ عزت نفس آدمی را نیز فراهم می آورد. زیرا انسان قانع کسی است که جز به ضرورت از مال بهره نمی برد و به هر آن چه دارد بسنده کرده و دست نیاز به سوی خلق دراز نمی کند. این گونه است که شان و منزلت خویش را در جامعه حفظ کرده و به دور از تکدی گری و سوال و پرسش از خلق به زندگی خود بر اساس داشته ها سامان می دهد.

حجت الاسلام سلیمی در پایان ابراز داشت: جامعه ای که در شرایط عادی و معمولی، بر اساس قناعت و صرفه جویی رفتار کند، از توانمندی برخوردار خواهد بود که در شرایط سخت قحطی و تحریم بتواند به مقابله برخیزد و سربلند از آن بیرون آید. اما اگر در رفاه به سوی اسراف و تبذیر و اتراف رود و به جای صرفه جویی، مصرف گرایی را اصالت بخشد، در شرایط سخت به سادگی تسلیم شده و استقلال و آزادی و عزت خویش را می فروشد./203/879/ب1