تربیت طلاب خبرنگار؛ تحولی نوین در اطلاع رسانی دینی

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، امروزه رسانه ها یکی از ابزارهای قدرتمند برای اشاعه فرهنگ و گسترش حاکمیت و مدیریت افکار عمومی محسوب می شوند و از این منظر در فرآیند فرهنگ سازی و تأثیرگذاری بر جامعه نقش بی بدیلی ایفا می کنند.

پیشرفت رسانه‌ها در دوران کنونی سبب شده اخبار و اطلاعات به صورت گسترده و سریع در سراسر جهان منتشر شود و در این میان مسؤولیت انعکاس این اخبار و پیام‌ها بر عهده خبرنگاران است و در واقع خبرنگاران در خط مقدم جریان سازی خبری و رسانه ای قرار دارند.

اهمیت رسانه ها به گونه ای است که می‌توانند با به کار بستن روش های جریان‌سازی و با ایجاد ایده، تفکر و ذهنیت خاص، جامعه را به سمت دلخواه هدایت کنند.

در این میان رسانه ها و خبرنگاران با شناخت دقیق نسبت به ارزش وجودی و رسالتی خود می توانند به عنوان پیش قراولان عرصه دین و فرهنگ، در اشاعه و ترویج مبانی ارزشی و مبانی معرفتی نظام اسلامی نقش آفرینی کنند.

مدافعان حریم ارزش ها در حوزه رسانه

طلاب و روحانیان به عنوان مدافعان حریم دین، مهم‌ترین نقش را در ترویج و تبیین مبانی دینی و ارزش های اسلامی ایفا می کنند و اگر این تعهد تبلیغی با تعهد رسانه ای همراه شود، می تواند عرصه خبر را به حوزه مقدسی تبدیل کند که در سایه آن و با استفاده از ظرفیت های خبر و رسانه، معارف دینی و ارزشی و آرمانهای اسلام و انقلاب را تبلیغ و ترویج کند.

طلاب خبرنگار به عنوان طلایه داران عرصه رسانه می توانند با پاسدار ارزش های انقلاب در ساحت رسانه باشند و با شفاف سازی ضد فرهنگ ها و مقابله با آسیب های دینی و فرهنگی، بزرگترین نقش را در نهادینه کردن گفتمان انقلاب و آرمانهای نظام اسلامی ایفا نمایند.

استفاده از ظرفیت رسانه ها و تزریق روحیه انقلابی گری و دغدغه مندی در حوزه فرهنگ دینی با نگاه تخصصی و کارآمد و متناسب با نیازهای فرهنگی و معرفتی جامعه، نخستین دستاوردی است که می توان در سایه حضور طلاب خبرنگار و به صورت کلی با نقش آفرینی جریان خبرنگاران ارزشی در متن رسانه ها، متصور بود.

ارزش مداری و پیش قدم شدن در حفظ ارزش ها و آرمان های نظام اسلامی از مهم‌ترین رسالت هایی است که برعهده خبرنگاران ارزشی به ویژه طلاب خبرنگار قرار دارد و این مجاهدان عرصه خبر می توانند با جریان سازی فرهنگی و معرفتی در حوزه رسانه، جامعه را به سمت و سوی آموزه‌های دینی و معارف اسلامی هدایت کرده و گفتمان انقلاب را در میان توده های مردم نهادینه کنند.

آینه تمام نمای فرهنگ دینی در حوزه رسانه

رهبر انقلاب، گسترش فرهنگ تفکر و بینش سیاسی و تاریخ ساز بودن را از مهم‌ترین ویژگی‌های خبرنگاران مسلمان عنوان کرده و خبرنگار مسلمان را وجدان بیدار انقلاب و سیل عظیم سربازان اسلام می دانند.

طلاب خبرنگار به عنوان پیشانی اصلی و خط مقدم مواجهه با تهدیدات رسانه ای دشمن، آینه تمام نمای فرهنگ دینی در حوزه رسانه محسوب می شوند و با فعالیت رسانه ای خود در راستای فرهنگ دینی، باورهای اعتقادی مردم را تقویت کرده و با استکبار جهانی و فرهنگ شیطانی با قلم خود به مقابله بر می خیزند.

اگر تکلیف محوری و هدف دار بودن و انگیزه الهی را سه عنصر اصلی و آرمانی خبرنگاران ارزشی بدانیم؛ طلاب خبرنگار به صورت ویژه از این ویژگی ها برخوردارند و علاوه بر آن با نگاه معرفتی و فرهنگی خود که نشأت گرفته از زیست دینی آنها در حوزه های علمیه است، رسانه را به بستری برای تبلیغ دین و فرهنگ اصیل اسلامی تبدیل کرده و سعی می کنند از این ظرفیت بهره جسته و رسالت متعهدانه خود در حوزه دین و رسانه را انجام دهند.

رسانه ها تریبون های فرهنگی جامعه

رسانه را می توان تأثیرگذارترین ابزار در انتقال فرهنگی محسوب کرد و به همین سبب نیز استفاده از آنها می تواند در رأس برنامه های سیاست گذاران و تصمیم سازان و تصمیم گیران جامعه قرار گیرد.

انقلاب اسلامی به دلیل ماهیت فرهنگی خود، نیازمند استفاده صحیح و اصولی از قدرت و ظرفیت رسانه در راستای گسترش معرفت آحاد جامعه و همچنین صدور انقلاب و تبیین و ترویج آرمانهای آن است.

جریان سازی رسانه ای جبهه فرهنگی انقلاب تا حد زیادی به توان رسانه ای فعالان این عرصه و خبرنگارانی وابسته است که در خط مقدم مواجهات رسانه ای قرار دارند و ورود طلاب به عرصه خبر و رسانه، بهترین اتفاق ممکن در سال های اخیر بوده که توانسته تا حدود زیادی خلأ حضور خبرنگاران ارزشی -که نگاه تکلیف مدارانه و آرمانی به عرصه خبر و رسانه دارند- در حوزه رسانه را پوشش دهد.

ترویج گفتمان انقلاب و تبیین مفهوم رسانه تراز انقلاب اسلامی تنها از عهده کسانی بر می آید که هم آشنا با حوزه دین، انقلاب، مبانی فکری و اعتقادی اسلامی، آرمانهای نظام و مبانی معرفتی باشند و هم آشنایی با عرصه خبر و رسانه داشته باشند تا از این طریق بتوانند در مواجهه با تهدیدات روزافزون فرهنگی و رسانه ای دشمن ایستادگی کرده و هم با به کار بستن روش های متعهدانه و اخلاق محور و معرفتی در حوزه رسانه، این عرصه خطیر را از خطرات نفوذ جریان های شبه روشنفکری بیمار و وابسته به غرب که از طریق نفوذ رسانه ای به دنبال ایجاد خلأ در ترویج مبانی معرفتی از طریق رسانه ای هستند، حفظ کنند.

در حقیقت رسانه مانند بلندگویی است که صدای دین را به دیگران می رساند و از این جهت اهتمام همه ادیان بشری و الهی به تشریع آیین ها و عبادت های جمعی، گفتن و شنیدن پندها و درسهای مورد نظر، ترویج ساخت، توسعه و آبادانی مکان‌های مذهبی؛ نمونه هایی از علاقه دین به بهره مندی از توانایی رسانه های سنتی است که می تواند در رسانه های جدید نیز مصداق یابد.

مشکلات اخلاقی در جامعه حاصل ضعف رسانه های دینی

یکی از ساحت های اجتماعی که رسانه می تواند تأثیر به سزایی در آن داشته باشد، حوزه اخلاق فردی و اجتماعی است.

رسانه ها با جهت دهی فکری و اعتقادی و معرفتی به جامعه، عملاً در فرآیند ساخت شخصیت فردی و اجتماعی جامعه نقش مهمی دارند و اگر مبانی معرفتی صحیح از طریق الگوسازی رسانه ای و ترویج صحیح مبانی و معتقدات فرهنگی در حوزه رسانه به خوبی انجام شود، شاهد پرورش نسلی خواهیم بود که با یک پیام رسانه ای، در مسیر تکلیف گرایی وارد شده و صدها هزارنفر از آنها در مسیر دفاع از آرمان‌ها و ارزش ها به جانبازی و نثار جان می پردازند.

حال اگر رسانه ها به سمت و سوی مسائل ضد فرهنگی و متعارض با مبانی و معارف اسلامی و فرهنگ دینی پیش روند؛ شاهد این موضوع خواهیم بود که نه تنها عامه مردم که نخبگان جامعه نیز در مسیر استحاله فرهنگی و پشت کردن به فضای آرمانی و جریان صحیح فرهنگی پیش می روند.

شاید موضوع عکس یادگاری نمایندگان مجلس با یک زن خارجی دستمایه طنز در رسانه های اجتماعی شده باشد اما وقتی به عمق موضوع توجه می شود به نکات تأسف باری برمی خوریم که حاصل از ضعف رسانه ای در الگوسازی و تعمیق باورهای دین و معرفتی و فرهنگی است؛ موضوعی که شاید در بدو امر خود را در گرفتن عکس یادگاری نشان دهد اما نشان دهنده فاجعه معرفتی و فرهنگی در افرادی است که در سطح نخبگان جامعه تقسیم بندی می شوند.

در این میان نقش رسانه های دینی و فرهنگی و طلاب خبرنگار در هدایت فکری و فرهنگی جامعه بسیار مهم است و این مجاهدان رسانه ای باید با ورود جدی به عرصه الگوسازی فرهنگی و مقابله با مظاهر ضد فرهنگی، جامعه را نسبت به آسیب ها و مشکلات بروز چنین رفتارهای ضد فرهنگی آشنا سازند.

غفلت از وجهه فرهنگی رسانه؛ سمی کشنده

از زمانی که رسانه ها به جای پرداختن به موضوع انقلاب فرهنگی به تریبونی برای جریان های سیاسی تبدیل شده و خبرنگاران به پیاده نظام این جنگ قدرت جناحی مبدل شدند، فضای رسانه ای جامعه به جای ارتقای فرهنگ و تعمیق ارزش ها و باورهای دینی و آرمانی انقلاب اسلامی، به سمت وسوی درگیری های سطحی رسانه ای رفته و فحشای رسانه ای سرنوشت چنین تقابلی بود.

امروز رکود فرهنگی و معرفتی در رسانه ها حاصل سیاسی کاری و سیاست زدگی مسؤولان ارشد برخی مطبوعات و خبرگزاری‌ها در دوره های مختلفی است که از این ابزار تأثیرگذار و تحول آفرین در حوزه فرهنگ، معرفت دینی جامعه در جهت خواست های سیاسی خود بهره بردند و رسانه ها از نقش اصلی خود دور شده و به دعواهای حزبی و سیاسی کشانده شدند.

البته نباید از نظر دور داشت که چند سالی است که با ورود رسانه های ارزشی به فضای فرهنگی و رسانه ای جامعه، تغییر محسوسی در رویکردهای رسانه ای و جریان سازی صحیح رسانه ای دیده می شود و در این میان طلاب خبرنگار، طلایه دار این عرصه خطیر و مهم هستند و می توان ادعا کرد که اگر تحولی در نوع نگرش رسانه ها و نحوه ورود آنها به حوزه ها معرفتی، فرهنگی و تبلیغ و ترویج ارزش ها و آرمانهای انقلاب دیده می شود، این جریان به میزان قابل توجهی مدیون حضور طلاب خبرنگار در عرصه خبر و رسانه است./872/ی۷۰۲/س

وحید کوچک زاده، خبرنگار و فعال فرهنگی