نهج‌‌البلاغه در جامعه مهجور است/ نهج‌‌البلاغه باید در متن زندگی قرار گیرد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید که بنا بود به عنوان سخنران ویژه در کنگره بین المللی سیره اهل بیت(ع) با محوریت شخصیت شرکت کند، پیامی به این همایش بین المللی که هم اکنون در حال برگزاری است صادر کرد که به شرح زیر است:
قبلا لازم می دانم ایام سعید عید غدیر را که هنوز در شعاع آن قرار داریم به همه شما عزیزان تبریک گفته و از همه دست اندرکاران محترم این کنگره باشکوه که برای تشکیل آن زحمت فراوان کشیده اند تشکر کنم و به همه حاضران عزیز، فضلا، دانشمندان و افراد محترم دیگر تبریک گویم.
اما مسأله شرح سیره امیرمؤمنان علی(ع) چیزی نیست که به آسانی بتوان حق آن را در صدها بیانیه بیان کرد و عبارات ما همانند این است که بخواهیم دریایی را در کوزه ای جای دهیم.
عزیزان، همه می دانیم شخصیت امیرمؤمنان علی(ع) ابعاد زیادی دارد که با دقت در نهج البلاغه تمام سیره علمی و عملی آن حضرت نمایان می گردد. مثلا در خطبه جهاد(خطبه شمارۀ 27) او را فرماندهی بسیار لایق می بینیم که از تمام فنون جنگی آگاه است و از طرق پیروزی عادلانه بر دشمن کاملا باخبر؛ گویی که تمام عمر به غیر آن نپرداخته است.
به خطبه اشباح(خطبه شمارۀ 90) که می رسیم؛ امام(ع) را بزرگترین استاد عرفان می یابیم که دقیق ترین مسائل فلسفی و عرفانی را بیان می کند، گویی تمام عمر درس عرفان داده و به مسائل معرفة الله پرداخته است و بالاتر از آنچه حکیمان و عارفان گفته اند بیان می دارد. در خطبه قاصعه (خطبه شمارۀ 192) علی(ع) را در مقام محو تعصبات جاهلی و پیروزی بر لشکر شیطان و طرد آنها از جامعه و راهنمایی به زندگی صحیح اجتماعی و خالی از اشرافی‌گری مشاهده می کنیم که طرق آن را کاملا نشان داده است.
به خطبه همام (خطبه شمارۀ 193) که می رسیم اوصاف 110 گانه پرهیزگاران را با عبارات شیوای خود بیان کرده به گونه ای که آن مستمع بیداردل یعنی همام پس از شنیدن آن، چنان از زلالش سرمست شد که جان به جان آفرین تسلیم می کند.
در عهدنامه مالک اشتر (نامه شماره 53) او را سیاستمداری بسیار ماهر و پرنفوذ و آگاه از تمام فنون کشورداری می یابیم، عهدنامه ای که پس از 14 قرن هنوز درخشندگی خود را از دست نداده و در سازمان ملل به عنوان یک سند جاویدان دست به دست می گردد؛ گویی تمام عمر درباره راه و رسم صحیح کشورداری اندیشیده و خطوط صحیح آن را ترسیم کرده است.
به وصیت نامه آن حضرت به امام حسن مجتبی(ع) (نامه شماره 31) که می رسیم؛ تمام مسائل اخلاقی اعم از اخلاق فردی، اجتماعی، مادی و معنوی را در آن منعکس می بینیم، گویی امام(ع) تمام عمر به عنوان یک معلم اخلاق بر کرسی تدریس تکیه کرده و تمام ظرائف آن را بیان می دارد.
به کلمات قصار حضرتش می نگریم که در 480 کلمه منعکس شده و هر کدام اقیانوسی است. به این کلمه کوتاه آن حضرت دقت کنید: «تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا؛ سبکبار شوید و زندگی ساده را برگزینید تا به قافله سعادت برسید». چه تعبیر گویا و زیبا و عمیقی.
زندگی اشرافی و پر زرق و برق هزینه زیادی می طلبد که برای بدست آوردن آن تمام فکر انسان را به خود مشغول می دارد و او را آلوده بسیاری از محرمات می کند، و در این بیابان پر فراز و نشیب زندگی، او را از رسیدن به سرمنزل سعادت باز می دارد.
برادران و خواهران عزیز فضلا و دانشمندان محترم بهترین آینه سیره امام به حق و ولی مطلق امیرمؤمنان علی(ع) همین نهج البلاغه است، خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار. افسوس که نهج البلاغه در میان ما هنوز مهجور است. هنگامی که می خواستیم با کمکی جمعی از فضلا شرح جامعی بر نهج البلاغه بنویسیم که بحمدالله در 15 جلد پایان یافت نگاه کردیم و دیدیم شرح های قابل توجه نهج البلاغه از عدد انگشتان فراتر نمی رود، در حالی که بحمدالله برای قرآن بیش از هزار تفسیر نوشته شده است.
عزیزان اگر می خواهیم با سیره آن حضرت آگاه شویم باید نهج البلاغه را در متن زندگی خود قرار دهیم، در حوزه های علمیه و دانشگاه ها کتاب درسی باشد، در مساجد بعد از تلاوت قرآن بخشی از کلمات امیرمؤمنان علی(ع) خوانده شده و توضیح داده شود، در مطالعات خود هرگز آن را فراموش نکنیم، تا از این مشعل فروزان سعادت و خوشبختی در دنیا و آخرت بهره مند شویم./1323/۲۰۲/ح