وظیفه مهم امام حسن عسکری روشنگری و بیان حقایق بود

حجت‌الاسلام سید حسین مطهری یزدی کارشناس حوزه دین و فرهنگ و مسؤول سابق حوزه علمیه باقرالعلوم(ع) در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، درباره ویژگی های شاخص اخلاقی امام حسن عسکری(ع) گفت: امام یازدهم شیعیان در مدت عمر کوتاه خود با وجود اینکه از محدودیت های زیادی برخوردار بودند اما خدمات زیادی به جهان اسلام ارائه کردند.

وی افزود: امام حسن عسکری(ع) در دوران زندگی مبارک‌شان در پادگان زندانی بودند تا مردم نتوانند از محضر ایشان بهره‌مند شوند اما نفوذ و معنویت ایشان به اندازه ای بود که برخی اطرافیان مباحث دینی مطرح شده از سوی امام را به شیعیان می رساندند. با توجه به این که زندگی امام یازدهم در بین لشکریان می گذشت لقب عسکری در زبان عربی به معنای لشکر بر ایشان نهاده شد.

مسؤول سابق حوزه علمیه باقرالعلوم(ع) درباره خصوصیات و ویژگی های اخلاقی و علمی امام حسن عسکری(ع) اظهار داشت: امام حسن عسکری(ع) از خصوصیات اخلاقی بسیار خوبی برخوردار بودند و در زمان حیات‌شان مردم از محضر ایشان کسب فیض می‌ کردند. در میان ائمه تنها درباره امام حسن عسکری(ع) روایت شده که ایشان مفسر قرآن بوده اند.

وی ابراز داشت: این امام بزرگوار در ضمن تفسیر قرآن، قصد داشتند برخی حقایق و واقعیت ها را مطرح کنند اما چون نمی توانستند ارتباط مستقیم با مردم داشته باشند، با شیوه تفسیر قرآن، حقایق را برای مردم بیان می کردند تا از این طریق پیروان از محضر ایشان کسب فیض کنند.

حجت‌الاسلام مطهری یزدی درباره دلیل محدودیت های زمانِ امام حسن عسکری(ع) بیان داشت: امام در شرایط سختی زندگی می کردند و چون گفته شده بود که بعد از ایشان کسی به دنیا قدم می آید که طبق روایات و دستورات اسلامی ظلم را بر می چیند و عدل و داد را حاکم می کند، مخالفان به دنبال این بودند که چنین شخصیتی متولد نشود و ایشان را محدود کرده بودند. زمان بارداری مادر حضرت ولی عصر(عج) نیز مخفیانه بود چون حکومت آن زمان به دنبال این بود که از امام حسن عسکری(ع) فرزندی متولد نشود و چنانچه متولد شود، از بین برود.

وقایع شب ولادت امام زمان(عج)

وی در ادامه گفت: آنچه در تاریخ نقل شده است حکایت از این دارد که شب ولادت حضرت ولی عصر(عج) پدر ایشان، شخصی را به دنبال خواهرشان فرستاد و به او فرمود «از همسر من مراقبت کن که امشب از او فرزندی متولد می شود که جهان در انتظار اوست». خواهر امام حسن عسکری(ع) می گوید من هیچ آثاری از حمل در مادر حضرت ولی عصر(عج) ندیدم و به امام حسن عسکری(ع) گفتم که  خبری نیست و نگران بودم. امام فرمود «عجله نکن». نزدیک صبح آثار وضع حمل در همسر امام حسن عسکری(ع) پیدا و حضرت ولی عصر(عج) متولد شدند.

استاد حوزه علمیه بیان داشت: ایدئولوژی برحق شیعه بنا بر این دارد که از زمان پیامبر(ص)، مسأله‌ ائمه(ع) و امامت حضرت مهدی(عج) مطرح شده و چگونگی اتفاقات و ولایت امامان بعد از پیامبر(ص) در احادیث شرح داده شود. نوع برخوردی که حکومت‌های زمان معصومین با آن‌ها داشته‌اند دال بر شهرت این روایت پیامبر(ص) و دیگر معصومین است که امامت در شیعه چه سلسله مراتبی را طی می‌کند و در انتها می‌خواهد چه اتفاقی بیفتد.

وی ابراز داشت: با دقت در این مسأله می‌توان این‌چنین استنباط کرد، با توجه به اینکه امام حسن عسکری(ع) در سال 260 هجری قمری و در سن 28 سالگی به شهادت می‌رسند، ظاهر این‌چنین است که وظیفه‌ ایشان غیر از بحث هایی که ما از ائمه اطهار(ع) در فضای نشر معارف، تربیت شاگرد و انسان سازی انتظار داریم، از جنبه اجتماعی وظیفه امام حسن عسکری(ع) ایجاد بستری برای ظهور و تولد امام مهدی(عج) است یعنی آن جنبه‌هایی که قسمت حساس زندگی ایشان است، نقش مهم امام در بحث تولد امام مهدی(عج) است.

حجت‌الاسلام مطهری یزدی افزود: مسأله‌ فرا رسیدن دوران غیبت را از چند زاویه می‌توان بررسی کرد، مثلا فرض کنید چه اتفاقاتی از لحاظ تاریخی و از لحاظ اجتماعی منجر به بحث غیبت شد که محل بحث و محور توجه شیعیان نیست؛ البته نه به این معنا که نمی‌توان آن را بررسی‌ کرد، اما آنچه که در فضای اعتقادی شیعه مطرح است، این است که مسیر حرکت معصومین تا امام حسن عسکری(ع) در کلام پیامبر(ص) و دیگر ائمه(ع) بیان شده است؛ یعنی اسامی را ذکر کردند.

وی افزود: تحولاتی که در زندگی هر یک از معصومین بوده تا زمانی که ولایت به امام حسن عسکری(ع) برسد، از قبل بیان و نقل می‌شده است. بعد از این‌ها امام حسن عسکری(ع) مسؤولیت اجتماعی خودشان در تفکر اجتماعی شیعه که همان تولد حضرت حجت(عج) هست، انجام دادند به این معنی که بحث فراهم کردن زمینه‌ای برای ظهور حضرت حجت(عج) را هم از جنبه تولد جسمانی و هم از لحاظ فراهم کردن زمینه‌ای برای مباحث مهدویت در فضای غیبت صغری و کبری فراهم آوردند.

مسؤول سابق حوزه علمیه باقرالعلوم(ع) تأکید کرد: اتفاقی که باید برای شیعیان در نگاه اسوه‌گرا به ائمه هدی(ع) بیفتد، این است که منقطع و جدا از هم به ایشان نگاه نکنیم. سیر تاریخی ائمه(ع) در پی دستیابی به راه هدایت و شعله‌ور ماندن راه هدایت است، به این معنی ائمه هدی(ع) یک رشته زمینه‌چینی‌ها را به وجود آورده‌اند که منجر به غیبت حضرت حجت(عج) شده است.

وی ابراز داشت: اینطور نیست که یک از معصومین بنا به طبع وجودی‌ خود یک راه و مسیری را پیدا کرده و عمل کرده باشند بلکه بنا بر اقتضائات شرایط زمانی و مکانی که در آن قرار داشته‌اند، رفتارهای متفاوتی از ایشان دیده می‌شود اما همه‌ این‌ها در راستای یک مفهوم و یک هدف بوده است. انسجام در مسیر معصومین و همچنین به دنبال هدف رفتن و خود را فدای هدف کردن و در راستای هدف عمل کردن بزرگ‌ترین درسی است که از دوران حیات و امامت ائمه(ع) و از جمله امام حسن عسکری(ع) می توان گرفت.

حجت‌الاسلام مطهری یزدی گفت: امام حسن عسکری(ع) نقش عمده‌ای که در طول 28 سال زندگی خود داشتند، نقش پدر بودن ایشان است در غیر این صورت اگر بخواهیم نقش ایشان را در حرکت‌های اجتماعی و... در طول مدت 6 سال امامت‌شان جست‌وجو کنیم، به نسبت سایر ائمه نقش پررنگی از ایشان نیست، به علت اینکه ایشان بسیار تحت نظر بودند.

وی ابراز داشت: امام حسن عسکری(ع) به محض پدر شدن این نقش را بسیار خوب ایفا کردند و این نشان‌گر این است که همه شیعیان اگر یقیناً در پی احیای دین هستند و نقش احیای تفکر شیعه به آنها سپرده شده، این نقش را فارغ از خودنمایی و اسم و رسم به خوبی ایفا کنند؛ ما هر گاه از حضرت حجت(عج( می‌خواهیم نام ببریم، می‌گوییم «یابن الحسن» و این یعنی، نقش کوتاه ولی عمیق ایشان ماندگاری و حتی شهرت ایجاد کرده است که این وعده‌ی الهی است که هر کاری که در راه خدا و در راه طلب رضایت خدا انجام شود، هیچ‌کس نمی‌تواند جوابش را بدهد و اجر این عمل برعهده‌ خداست.

استاد حوزه علمیه درباره شهادت امام حسن عسکری(ع) و ماجراهای بعد از آن، گفت: این امام بزرگوار از طریق زهر مسموم و به شهادت رسیدند. بعد از شهادت ایشان با توجه به اینکه باید بر پیکر امام نماز می خواندند حضرت ولی عصر(عج) که تا آن روز بر عموم مردم ظاهر نشده بودند، ناگهان ظاهر شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در تاریخ نوشته شده است که جعفر کذاب برادر امام حسن عسکری(ع) آماده شد که بر بدن امام نماز بخواند و همه تعجب کردند که چگونه جعفر می تواند برای امام حسن عسکری(ع) نماز بخواند. ناگهان پرده کنار زده شد و یک شخص در حالی که صورتش مثل ماه می درخشید به میان مردم آمد و پیراهن عمویش را کشید و فرمودند: من سزاوارم که بر پدرم نماز بخوانم. ایشان حضرت مهدی (عج) بودند و نماز را بر بدن پدرشان یعنی امام حسن عسکری(ع) خواندند و دوباره از نظرها غایب شدند. ایشان تا آن روز از چشم دیگران مخفی بودند و بعد از نماز بر پیکر پدر دوباره مخفی شدند./966/ت302/ب1