"تنبيه مثبت" در تربیت فرزند
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام علیاکبر مظاهری، کارشناس عرصه خانواده در کانال تلگرامی«زبان مشاور» در مشاوره به شخصی درباره رفتار فرزندش پاسخ داده است.
پرسش
پسري بيست و دو ماهه دارم. از بچگي ناآرام بود؛ گاز ميگرفت و چنگ ميزد. حالا كه بزرگتر شده، با مشت بر سر و كمرمان ميزند. زياد دعوايش نميكنيم و معمولاً حواسش را با چيزهاي ديگر پرت ميكنيم و به روي خود نميآوريم. با غريبهها كاري ندارد، فقط ما را ذلّه كرده است. راهنمايي فرماييد.
پاسخ
1. همانگونه که «تنبيه خشن» ناروا است، «لوس كردن» نيز نادرست است. ما با تنبيه بدني و رواني كودك مخالفيم، اما با لوسگري او نيز مخالفيم. با آنچه موافقيم «تنبیه مثبت» است.
وقتي فرزندتان كتك ميزند، دستش را بگيريد و با جديت، بدون خشونت، به او بگوييد كه اين كارش خوب نيست. نگذاريد اين رفتارش، به عنوان يك عادت ناپسند، در وجود او ريشهدار و ماندگار شود.
هرگز به اين كارش نخنديد، تا بر ادامه آن تشويق نشود. اندكي «اخم كردن» را چاشني تربيت كنيد. او بايد، ضمن اينكه شما را مهربان مييابد، جديت شما را نيز مشاهده كند. در اين شيوه تربيتي، با همسرتان هماهنگ باشيد. هر دو، يك شيوه را پيش بگيريد.
2. از كودك، نبايد توقع «ادب بزرگسالان» را داشت؛ بنابراين نگران نباشيد. بخشي از رفتار كودكتان، مقتضاي دوران كودكي است و بهتدريج بهبود مييابد. هرچه عقل و دركش رشد كند، رفتارش عاقلانهتر ميشود. پس حوصله ورزيد. خواهيد ديد كه گذر زمان، او را پختهتر ميكند و از شيطنتهاي كودكانهاش ميكاهد. جنب و جوشهاي كودكانه، صبوري مادرانه و پدرانه را ميطلبد.
3. انرژيهاي هيجاني او بايد تخليه شود؛ با بازي، نقاشي، داستان شنيدن و ديگر راههاي ممكن و مفيد. از سؤالتان برميآيد كه فرزندتان «تنها» است. او را از تنهايي درآوريد. مهدكودك را نيز تجربه كنيد. كودك بايد با كودكان ديگر، كودكي كند. بزرگسالان نميتوانند جاي كودكان را براي او پر كنند. از كودكان همسايگان و خويشان نيز، براي اين منظور، استفاده كنيد.
4. اين كتاب را بخوانيد:
كمك براي والدين، نويسنده: لين كلارك، مترجمان: دكتر حسين فاكر و دكتر حميدرضا كاظمي، نشر كتاب آشنا.
5. با يك مشاور كودك، مشاوره حضوري انجام دهيد.
خداوند سبحان مددكارتان باد.
گفتنیاست، این نوشتار در نسخه شماره ۱۰۶،دی ماه۹۶ مجله خوبان منتشر شده است./۸۷۶/د۱۰۳/س