عوامل ایجاد شکاف میان آگاهی و عمل اخلاقی در جامعه ایران

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام مهراب صادق نیا در نشست علمی«چالش های سبک زندگی ایرانی؛ شکاف میان آگاهی اخلاقی و عمل اخلاقی» که عصر روز گذشته در مؤسسه سبک زندگی آل یاسین برگزار شد به تبیین دلایل فاصله میان آگاهی و عمل در موضوعات اخلاقی پرداخت و گفت: گسل میان آگاهی و عمل تنها در جامعه ایرانی مطرح نیست و هر جامعه ای را می تواند با خود درگیر کند.

وی افزود: یکی از مهم‌ترین دلایل پیرامون ایجاد این شکاف به انباشت اطلاعات و آگاهی های اخلاقی بر می گردد و برخلاف تصور موجود که معتقد است بی اخلاقی در جامعه ایران به دلیل کم بودن آگاهی اخلاقی است و آموزش ها و منبرهای اخلاقی به منظور افزایش آگاهی اخلاقی مردم را راه حل آن می داند؛ مطالعات نشان می دهد که هرچه منبرها و درس واره های اخلاقی در جامعه بیشتر می شود، شکاف میان آگاهی و عمل عمق بیشتری می یابد.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب تصریح کرد: عامل دیگر ایجاد این شکاف، فیلترسازی منفی پیرامون اخلاق است بگونه ای که آگاهی ها، دانسته ها و ذهنیت هایی که انسان ها دارند سبب می شود از آموخته های اخلاقی نتایج بدی بگیرند و زمانی که به انتخاب روش های اخلاقی دست می زنند، به فیلتر کردن منفی آگاهی ها روی می آورند.

وی محرک های اضافه را از دیگر عوامل ایجاد این شکاف دانست و خاطرنشان کرد: رفتارهای اجتماعی مبتنی بر اخلاق و ارزش تا زمانی در جامعه ما ادامه دارد که هیچ مسأله تهدید آمیزی برای افراد ایجاد نشود و هرگاه یک مسأله اخلاقی با اضافه بار منفی روبرو شود، به صورت طبیعی به آن ارزش های اخلاقی عمل نمی شود.

حجت الاسلام صادق نیا اضافه کرد: موضوع دیگری که در این باره وجود دارد و معضلی جدی است، سنتی بودن ارائه آگاهی های اخلاقی است و این درحالی است که ساختار جامعه ما و تقسیم کار در آن مدرن و پیشرفته است و این بستر، اجازه عمل اخلاقی که مبتنی بر آگاهی هایی که بر مسائل فردی در اخلاق است را نمی دهد.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب تأکید کرد: عامل دیگر در ایجاد شکاف میان آگاهی و عمل اخلاقی، عدم پیگیری و تمرین در جامعه است و این موضوع از آنجا نشأت می گیرد که ما همه منتظر هستیم تا در یک چرخش ناگهانی، مشکلات اخلاقی خود را حل کنیم و مسؤولیت اصلاح خود را به زمان دیگری موکول می کنیم.

وی ابراز کرد: اگر به همه این عوامل توجه کنیم، متوجه می شویم که یک حلقه مفقوده در ایجاد شکاف میان آگاهی های اخلاقی و عمل اخلاقی وجود دارد که آن حلقه مفقوده مربوط به بحث انگیزه است.

حجت الاسلام صادق نیا در پایان خاطرنشان کرد: برای حل این مشکل باید متدهایی را اجرایی کنیم که انگیزه را زیاد می کند چراکه ایجاد این انگیزه اخلاقی منتهی به عمل اخلاقی می شود.

گفتنی است گزارش کامل و مشروح این نشست به زودی از سوی سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا منتشر می شود./872/پ۲۰۲/س