تعقل و بهره بردن از آیات و روایات سبب کمال انسان می شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت الله سیدان، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه، در ادامه سلسله جلسات درس اخلاق، پیش از ظهر امروز در مدرسه آیت الله خویی، گفت: در جلسه های قبل به خطبه متقین و خطبه همام اشاره شد و تأکید شد که انسان از ظرفیت وجودی که خداوند اعطا کره است در جهت کمال خود استفاده کند.

وی با بیان این که خداوند می فرماید:«ما انسان را در بهترین اندازه گیری ها اندازه گیری کردیم.»، اظهار کرد: با توجه به این آیه از قرآن کریم خداوند بیش از تصور ما به انسان ها رشد و تکامل و استعداد عنایت فرموده است و برای رسیدن به این کمال برنامه هایی را در اختیار ما قرار داده است.

عقل، آیات و روایات زمینه تکامل انسان است

آیت الله سیدان عقل را یکی از وسیله های رسیدن به تکامل دانست و گفت: عقل بهترین دوست انسان و وفادار و نصیحت کننده است و از هر گونه نفاق، غش و ناخالصی به دور است و واقعیت را به انسان می گوید بنابراین از هر دوستی به انسان نزدیک تر است.

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه بیان کرد: یکی از چیزهایی که زمینه رشد و کمال انسان را فراهم می کند این است که انسان در کسب و کار، رفتار و منش خود تعقل می کند و با استفاده از نیروی عقل حرکت می کند.

وی استفاده از آیات و روایات را از دیگر وسیله ها برای رسیدن به کمال بیان و ابراز کرد: استفاده از آیات و روایات از ابزارهای مناسب برای انسان ها است تا خود را مورد بررسی قرار داده و اگر زندگی وی براساس مسیری که در قرآن و روایات است، آن ها را تقویت و حفاظت کند و اگر زندگی وی براساس آموزه های قرآن و سیره اهل بیت(ع) نیست، در جهت تحصیل آن ها تلاش کند.

آیت الله سیدان افزود: خطبه متقین از جمله بهترین منابع برای زندگی انسان است، شخصیتی مانند امیرالمومنین(ع) قابل توصیف نیست و اگر کسی در مسائل و بیانات ایشان توجه داشته باشد، در عظمت شخصیت ایشان مبهوت می ماند و  قدرت شناخت شخصیت حضرت جز برای معصومین امکان پذیر نیست حال ما چنین شخصیتی را داریم که همه دردها، درمان ها، نکات ظریف در رشد و کمال را می داند و همه چیز در ایشان محقق شده است بنابراین بجا است که فرد متقی و دین دار از این گوهر نفیس در زندگی خود بهره ببرد.

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه افزود: انسان مومن و متقی تنها به ترک محرمات و انجام واجبات نباید اکتفا کند بلکه باید در مسائلی که کمال انسان در آن است، ورود پیدا کند و خود را با توجه به آیات و روایات بیازماید.

وی بیان داشت: امام موسی بن جعفر(ع) می فرماید: «هر کسی به حساب خود نرسد، هنوز جزء ما نشده است.»  و پیامبر(ص) می فرماید: «آن کسی که به حساب خود شدیدتر از حساب یک شریک نسبت به شریک خود نرسد، ضرر کرده است.» بنابراین انسان مومن باید اخلاق و رفتار خود را مورد بررسی قرار دهد که آیا در برنامه های زندگی چگونه هستم؟ از نظر حسد، دروغ، ریا، کمک به دیگران و غیره چگونه عمل کرده ام؟

ثمره استفاده از عقل و آیات و روایات در زندگی

آیت الله سیدان در ادامه به ثمره استفاده از عقل و آیات و روایات در زندگی اشاره و بیان کرد: کسانی که با استمداد از خداوند و با دستور دین زندگی خود را مورد بررسی قرار می دهد و عمل می کند، در جریان های سنگین پیشامدهای زندگی مضطرب نمی شوند و در حالت آرامش قرار دارند.

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه اظهار داد: گاهی زندگی انسان با گرفتاری است که انسان مومن در این شرایط استقامت می کند و وظیفه خود را انجام می دهد که نتیجه این عمل وی موجب رحمت خدا می شود و خداوند نیز در قرآن کریم می فرماید:«کسانی که  صابر هستند از طرف پرودگار مورد رحمت قرار می گیرند.»

وی یادآور شد: انسان های خوب و متقی کسانی هستند که با کسی که با او دشمنی دارد، ظلم نمی کند و به اندازه ای که حق دارد با وی مقابله می کند؛ نسبت به کسی که دوستش دارد مراقب است تا خود را به گناه نیندازد و به واسطه دوستی حق را در حالی که با او نیست، به وی بدهد و یا قضاوت نادرست کند.

آیت الله سیدان افزود: انسان مومن مراقب است تا به اشتباه و انحراف عمل نکند و اگر حق با او نیست خود اعتراف کند که اشتباه کرده است، امام موسی بن جعفر(ع) می فرماید:«حق را بگو اگر چه حق گفتن موجب نابودی و هلاکت خود شما شود.»

بیان حق از خصوصیات متقین است

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه بیان داشت: گاهی که انسان در مسیر حق کشته می شود این در ظاهر از بین رفتن وی است در حالی که وی نجات می یابد و در زمانی نیز اگر چه با گفتن باطل خود را نجات داده است اما در حقیقت زندگی خود را تباه کرده است و چه بسا با طرفداری از حق رستگار می شد.

وی با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) در بیان حق، گفت: حضرت می فرماید:«وقتی عبدی خیر را در نظر بگیرد، خداوند به وی شرح صدر می دهد و قلبش را به اسلام روشن می گرداند.» بنابراین کسی که زیان وی به حق گویا باشد، قلبش به حق معتقد باشد و عمل کند آنگاه وی یک انسان کامل می شود.

آیت الله سیدان افزود: پیامبر(ص) می فرماید:«حق را از کسی که حرف حق می زند ولو این که این حرف تلخ باشد، قبول کن حال این فرد چه کوچک باشد و چه بزرگ باشد.» و نیز می فرماید:« کسانی که وقتی از آن ها سؤال می شود، حق را می گویند و وقتی قرار باشد حکمی بدهد به حق حکم می دهد، این ها کسانی هستند که در سایه عرش الهی بر دیگران سبقت می گیرند.»

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه خاطرنشان کرد: به افراد متقی توصیه شده است که اگر امانتی در نزد آن ها هست، آن را حفظ و مراقبت کنند و نیز آن چه از دین به آن ها رسیده است و به عنوان امانت الهی است باید در حفظ آن ها بکوشند.

وی در پایان توصیه کرد: زندگی به سرعت می گذرد بنابراین در عین استفاده از امکانات و تلاش برای کسب و کار براساس موازین شرع و عقل باید دل به آن ها نبندیم و به زندگی آخرت خود توجه داشته باشیم./864/پ۲۰۲/ب۱