تشریح دستاوردهای معاونت فرهنگی و تبلیغی حوزه علمیه خواهران

به گزارش خبرگزاری رسا، خانم معصومه ظهیری معاون فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران در گفت و گویی  به تشریح عملکرد بخش‌های مختلف معاونت‌ فرهنگی تبلغی حوزه‌های علمیه خواهران و فعالیت‌های و دستاوردهای این معاونت پرداخت که متن این گفت‌وگو تقدیم خوانندگان می شود.

معاونت فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران امروزه چه موضوعات و مسائلی را دنبال و چه فعالیت‌هایی داشته است؟

فرهنگ‌ یک عنوان عام است که شامل اعتقادات و عمل کردن به بایدها و نبایدها نیز می‌شود، گویش، پوشش، نوع چینش مسائل، آمدوشدها و بسیاری از موضوعات دیگر در ذیل مسائل فرهنگی شکل می‌گیرد.

حوزه‌های علمیه خواهران با توجه به وظایفی که برای آن تعریف‌شده تربیت طلاب مهذب، بالنده آشنا به مسائل روز و حاضر در صحنه‌های انقلاب اسلامی و وظیفه‌شناس نسبت به بایدها و نبایدهای دین را وظیفه خود می‌داند و همه برنامه‌های ما نیز باید در همین مسیر برنامه‌ریزی‌شده و زمینه‌های تحقق این اهداف نیز فراهم شود.

بنابراین اولویت برنامه‌های بر روی موضوعی است که تحت عنوان اداره تهذیب و پرورش شکل می‌گیرد، تمام نوع معماری، چینش، ارتباطات و حتی ساعات حضور طلاب به نحوی تنظیم‌شده است که با این اهداف اخلاق‌مدارانه و تحقق مباحث مربوط به تربیت منافاتی نداشته باشد و به همین دلیل با توجه به اینکه مخاطبان ما دختران و بانوان هستند، برنامه‌ریزی‌های ما در بخش فرهنگی مکمل برنامه‌ریزی‌های آموزشی و شاید هم در یک راستا قرار دارد.

ما برنامه‌های تربیت‌مدار پژوهش محور و دانش افزا را موردتوجه خود قراردادیم و با توجه به اینکه حوزه‌های علمیه خواهران در جایگاه علمی آموزشی قرار دارند، فرهنگ‌ به معنای عام در واحدهای درسی آموزش و محورهای پژوهش نیز جلوه‌گری دارد و به همین دلیل عمده برنامه‌های ما در مدارس علمیه، خوابگاه‌ها و حتی مهدکودک‌ها با این عنوان اخلاق مدارانه دنبال می‌شود.

این اداره از نظر برنامه‌ریزی‌های مربوط به تهذیب شورایی را با عنوان شورای تهذیب طرح‌ریزی کرده و اعزام استادان بلندپایه و صاحب‌نظر اخلاق در مدارس علمیه خواهران را مدنظر خود قرار داده است، تقریباً در همه 500 مدارس علمیه خواهران ما در 28 استان مختلف کشور برای مسائل اخلاقی از استادان حوزوی که بسیاری از آن‌ها دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه خواهران هستند بهره می‌گیرند.

یکی دیگر از بخش‌های معاونت فرهنگی تبلیغی اداره قرآن و تهذیب است که عهده‌دار نزدیک به ۳۰ واحد با عنوان قرآن و سیره اهل‌بیت(ع) است، یکی از کارهای خوبی که انجام شد این بود که باوجوداین اداره از مسائل مربوط به حدیث، سیره اهل‌بیت(ع) و سخنان گهربار و گنجینه ائمه اطهار(ع) بهره‌مند می‌شویم، لذا مسئله نهضت نهج‌البلاغه خوانی تدارک دیده‌شده است که تحت عناوین مختلفی مانند آشنایی با نهج‌البلاغه، آشنایی با خطبه‌های نهج‌البلاغه در سه بخش‌نامه‌ها، خطبه‌ها . حکمت‌ها و همچنین برگزاری مسابقات در این زمینه از برنامه‌های ما در نهضت نهج‌البلاغه خوانی است.

فضاسازی انس گرفتن با قرآن و احادیث اهل‌بیت(ع) از اهدافی است که ما در تمام سطوح حوزه‌های علمیه خواهران دنبال می‌کنیم، البته فعالیت‌های ما درزمینهٔ احادیث نسبت به سطوح حوزه‌های علمیه خواهران متفاوت است و در مقاطع تحصیلی بالاتر فعالیت‌های تخصصی‌تری درزمینهٔ قرآن و روایات اهل‌بیت(ع) انجام می‌شود.

مسئله مشاوره موضوع دیگری است که پاسخگوی نیازهای مدارس علمیه خواهران و جامعه است، مشاوره مسئله‌ای چندبعدی است و خوشبختانه امسال با همکاری‌هایی که با حوزه‌های علمیه برادران داشتیم مسئله مشاوره را از درون مدارس خارج کرده و به دنبال تأسیس مراکز مشاوره درون استانی هستیم که این مراکز برای طلاب، خانواده‌های طلاب و شاید در آینده نزدیک برای سایر مردم نیز مورداستفاده قرار بگیرد.

مسئله مشاوره یکی از نیازهای امروز جامعه ما است و بسیاری از خانواده‌ها کمبود مراکز مشاوره دینی برای پاسخگویی به مشکلات تربیتی فرزندان خود را احساس می‌کنند، چه فعالیت‌هایی در این زمینه انجام شده است؟

اولین مرکز مشاوره حوزه علمیه خواهران در تهران و دومین مرکز نیز در بندرعباس افتتاح می‌شوند، زمینه‌های تأسیس مرکز مشاوره در چند استان دیگر مانند اصفهان و خوزستان نیز فراهم‌شده است که در آینده افتتاح خواهند شد.

برخی از مدارس علمیه خواهران کشور ظرفیت ارائه خدمات مشاوره به جامعه را داشت و این فعالیت‌ها را دنبال می‌کنند و مردم نیز استقبال بسیار خوبی نسبت به این مراکز داشته‌اند، گاهی مردم حاضر بودند به مدت دو ماه برای رسیدن نوبت مشاوره صبر کنند اما به مراکز مشاوره دیگر نمی‌رفتند.

تعداد زیادی از دانش‌آموختگان ما بعد از فارغ‌التحصیلی از مراکز حوزوی به تحصیلات مشاوره و روانشناسی روی آوردند و یا پیش از تحصیلات حوزوی به تحصیلات دانشگاهی مشاوره مشغول بودند که اولویت همکاری ما برای فعالیت‌ در مراکز مشاوره این افراد هستند، اگرچه این مراکز در برخی از عرصه‌ها مانند مشاوره بالینی محدودیتی برای استفاده از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی ندارد.

البته نشست‌هایی در رابطه با حل آسیب‌ها و مسائل نیز با اولویت تربیت‌ فرزند نیز در استان‌های مختلف کشور برگزار کردیم.

یکی دیگر از ادارات معاونت فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران اداره فرهنگی تربیتی است که اولویت خود را توجه به مسائل اجتماعی سیاسی روز و همچنین بصیرت افزایی و زمینه‌سازی برای دانش‌افزایی در عرصه آسیب‌های اجتماعی و مقابله با این آسیب‌ها قرار داده است.

فعالیت‌های اداره فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران، برگزاری دوره‌ها و تحلیل و فراتحلیل مسائل مربوط به جهان اسلام با اولویت مباحث زنان و ارائه راهکارهای مناسب به طلاب است، البته دوره‌های ما برای طلاب باهدف دانش‌افزایی، برای مبلغات در راستای مهارت افزایی و برای متخصصین باهدف ارائه تحلیل‌های مناسب در عرصه اجتماعی سیاسی و ارائه مسائل روز است.

انتخابات‌های پیش رو، مسائل جهان اسلام، شیعه‌شناسی، فرقه‌های مختلف و بسیاری از موضوعات دیگر از مسائلی است که باید خواهران مبلغه خود را به‌وسیله دوره‌های آشنایی با مباحث تبلیغی با آن‌ آشنا کنیم، به همین دلیل اشتراکاتی میان اداره کل تبلیغ و اداره کل اجتماعی سیاسی حوزه‌های علمیه خواهران وجود دارد.

برای حضور فعال در عرصه بین‌المللی چه برنامه‌هایی دارید؟

حوزه‌ علمیه خواهران گاهی با مسائل و موضوعاتی فراتر از مرزهای کشور روبرو می‌شود که مربوط به معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی و حضور ایران در این مجامعه جهانی است که نیاز به اظهارنظر حوزه علمیه خواهران و ارائه راهکار از سوی این مرکز احساس می‌شود، به همین دلیل اداره سیاسی و اجتماعی حوزه علمیه خواهران فعالیت‌های خود را گسترده‌تر از سابق دنبال می‌کند و امیدواریم که این اداره به یک اداره کل مستقل تبدیل شود.

یکی از فعالیت‌های خوبی که اداره سیاسی و اجتماعی دنبال می‌کند مسئله همیاری و هم‌صدای با مردم با عنوان امداد فرهنگی است، به‌زودی صد مرکز نیکوکاری در شهرهای مختلف کشور تأسیس می‌شود که با همکاری با نهادهای متولی امور امدادی با محوریت کمیته امداد و همچنین همکاری با سازمان‌های مردم‌نهاد و پایگاه‌های فعال در این زمینه، به خدمت‌رسانی و امداد فرهنگی به مردم مشغول می‌شوند، در این طرح مبلغات و داوطلبان سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه‌های علمیه در زمینه‌های مختلف پاسخگویی به حل مشکلات آسیب‌دیدگان فرهنگی، مسئله زندگی دوباره، تربیت فرزندان و مسائل اخلاقی و غیره فعالیت‌ می‌کنند.

بخش عمده فعالیت‌های مبلغات حوزه‌های علمیه خواهران در طرح امداد فرهنگی در قالب‌ حلقه‌های فرهنگی و حلقه‌های اخلاقی، آداب‌الزیاره، پاسخگویی به احکام و شبهات انجام می‌شود، این طرح بسیار خوبی است که نمونه دیگری از آن در برخی از پارک‌های شهرستان‌ها و به‌ویژه پارک‌های ویژه بانوان انجام شده است، بر این اساس میزهای مشاوره، پاسخگویی به احکام و همچنین میز گفت‌وگوی آزاد در پارک‌های ویژه بانوان در شهرستان‌ها ارائه کرده‌ایم که تابه‌حال با استقبال بسیار خوب بانوان روبرو بوده است.

وجه دیگر فعالیت‌های مبلغات حوزه علمیه خواهران نیز در جشنواره بهارانه بقاع متبرکه بود که توسط اداره اوقاف برگزار می‌شد و خواهران مبلغ زیادی به‌صورت داوطلبانه در این طرح شرکت کردند.

اکنون‌که در حال مصاحبه هستم در برخی از مدارس برنامه‌های دهه مبارکه فجر به تعویق افتاده و هم‌زمان با میلاد حضرت زهرا(ع) و روز مادر در اوایل اسفند برگزار می‌شوند، علت این کار نیز برگزاری طرح بیان تفسیر، مسابقات قرآن و طرح معارف فاطمی ویژه ایام فاطمیه در این ایام بود، حجم زیاد برنامه‌های بخش فرهنگی سبب شده که ما نتوانیم برخی از برنامه‌ها و نشست‌‌های تخصصی مورد نظر خود را انجام دهیم، به همین دلیل برنامه‌های دهه مبارکه فجر را استمرار داده و تا اوایل اسفندماه و میلاد حضرت زهرا(س) استمرار پیدا کرده است، چراکه مسابقات قرآن، طرح بیان تفسیر و طرح معارف فاطمی برای معاونت فرهنگی بسیار حائز اهمیت بود و مورد استقبال ویژه مدارس علمیه خواهران قرار گرفت.

درگذشته سه مسئله ساماندهی، ارتقای آموزش‌ها و اعزام مبلغات به صورت رسمی از طرف حوزه‌های علمیه خواهران صورت نمی‌گرفت اما در رویکرد جدیدی که پیش گرفتیم با توجه به استقبال جامعه و مخاطبان ساماندهی مبلغات را در سه بخش مبلغات عمومی، مبلغات تخصصی و مبلغات حوزه خاص مانند بحث رسانه و فضای مجازی تقسیم کنیم، برنامه‌ دیگری که پیش گرفتیم ساماندهی اعزام مبلغات بوده که در دستور کار قرار گرفته است.

با همکاری اداره کل دانش‌آموختگان و مرکز فناوری حوزه‌های علمیه خواهران در حال ساخت سامانه معاونت فرهنگی و تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران هستیم که به‌زودی رونمایی خواهد شد.

در این میان قریب به ۲۰ هزار دانش‌آموخته را آمایش و بررسی کردیم و کسانی که از میان آن‌ها پرونده فعال تبلیغی داشتند را شناسایی و ثبت‌نام کرده و برای طرح اعزام مبلغ ساماندهی می‌کنیم.

یکی دیگر از کارهایی که در پیش گرفتیم دسته‌بندی گروه‌های مخاطب جامعه مبلغات حوزه‌های علمیه خواهران است، به‌عنوان‌مثال ایام اربعین به برکت امام حسین(ع) بستر و زمینه جدیدی در زمینه‌‌های مختلف تبلیغ بین‌الملل برای خواهران مبلغ مسلط به زبان‌های مختلف بود که قریب به هزار نفر از طلاب خواهر مسلط به زبان‌های خارجی شناسایی شدند و حدود 500 نفر از آن‌ها دارای پرونده تبلیغی هستند.

در اداره کل تبلیغ حوزه‌های علمیه خواهران برای ساماندهی مبلغات خواهر در فضای حقیقی و مجازی و همچنین ساماندهی صحیح مبلغات مسلط به زبان‌های خارجی برنامه‌ریزی می‌شود و به برکت دهه مبارک فجر دوره‌های آموزش اولین گروه تخصصی حضور در رسانه آغاز خواهد شد، البته این تنها یکی از فعالیت‌هایی است که در سال گذشته درزمینهٔ رسانه‌ انجام شده است.

به توجه به دستور حجت‌الاسلام‌والمسلمین بهجت‌پور مدیر حوزه‌های علمیه خواهران کشور باید مهارت را به همه سطوح تحصیلی حوزه‌های علمیه خواهران اضافه کنیم، به همین دلیل در سطح دو باید آشنایی همراه بامهارت، در سطح سه مباحث مربوط به شناخت و مهارت و در سطح چهار نیز باید آموزش‌های تخصصی به همراه مهارت‌های تخصصی انجام شود.

در بخش تبلیغ نیز با همین نگاه و شیوه‌ فعالیت‌های خود را دنبال می‌کنیم، به‌عنوان‌مثال درزمینهٔ آموزش‌های تخصصی گروه کودک و نوجوان در دوره‌هایی برگزارشده و استمرار خواهد یافت و ارتباط با نهادهای تخصصی برای استفاده از مبلغانی که دوره‌های تخصصی گذرانده‌اند نیز برقرارشده که یکی از ثمرات آن‌ حضور مبلغات حوزه‌ علمیه خواهران در جشنواره بهارانه اداره اوقاف بوده است.

آموزش‌ها و دوره‌های مهارت افزایی تبلیغ در شیوه‌های سنتی، رسانه‌ و فضای مجازی توسط معاونت فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران به‌صورت مستمر برگزار می‌شود.

یکی دیگر از اداره‌‌کل‌های فعال زیر نظر معاونت فرهنگی تبلیغی اداره‌کل دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه خواهران است، پس از تأسیس مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران و با تلاش‌هایی که صورت گرفت امروز ظرفیت ۵۰ هزارنفری درزمینهٔ دانش‌آموختگان خواهر حوزوی وجود دارد که بسیاری از آن‌‌ها به‌همراه دانش‌آموختگان نهادهای همسو با ما مانند جامعه‌الزهرا(س) به فعالیت‌های فرهنگی می‌پردازند.

ما علاوه بر استفاده از ظرفیت‌های خود از ظرفیت‌های دانش‌آموختگان جامعه‌الزهرا در استان‌ها و شهرستان‌‌ها بهره‌مند می‌شویم و در عرصه‌های مختلف، تدریس و مدیریت و کادر اجرایی مدارس و همچنین فعالیت‌های پژوهشی و مشاوره‌ای از این افراد استفاده می‌کنیم که بااین‌وجود می‌توانیم اعلام کنیم که از بیش از ۵۰ هزار دانش‌آموخته زیر نظر حوزه‌های علمیه خواهران فعالیت می‌کنند.

امیدواریم سامانه معاونت فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران به‌زودی رونمایی شود تا ظرفیت ۲۰ هزارنفری خود را افزایش دهیم.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران نیز در نشست چهل‌سالگی انقلاب در تهران نیز اعلام کردند که به‌زودی طرح ساماندهی ده‌هزار مبلغ خواهر استان تهران نیز برگزار می‌شود که حجم بسیار بالا و حرکت بسیار خوبی است.

تعدادی از دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه خواهران سازمان‌های مردم نهادی را تأسیس می‌کنند و بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که با وزارت کشور بسته‌شده این سازمان‌ها به‌صورت قانونی و بر اساس نظر شورای اعطای مجوز در زمینه‌های فرهنگی، تبلیغی فضای مجازی و رسانه فعالیت‌ می‌کنند، به‌زودی شاید بتوانیم به تعدادی از سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه زنان را نیز مجوزهایی ارائه دهیم که در این چهار عرصه‌ها فعالیت‌هایی انجام دهند.

البته در تأسیس دارالقرآن‌ها، فعالیت در زمینه قرآن و عترت و امور عام‌المنفعه و خیریه نیز حدود 100 سازمان مردم‌نهاد در حال فعالیت هستند که می‌توان گفت منابع پایداری برای حوزه‌های علمیه خواهران فراهم کرده و همکاران خوبی برای ما هستند.

اداره‌کل دانش‌آموختگان بخشی است که جنبه محوریت داشته و فعالیت‌های آن با سایر بخش‌های ما نیز در ارتباط است، دانش‌آموخته‌های ما در عرصه‌های مختلف تدریس، پژوهش تبلیغ و سایر فعالیت‌های به ما کمک می‌کند، بنابراین دانش‌آموختگان برای ما هویت حوزوی داشته و حتی اگر مشغول به هیچ فعالیت‌ و برنامه‌ای نباشند مادران موفق و همسرانی بسیار صبور و متدین هستند.

یکی از کارهایی که اداره‌‌کل دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه خواهران دنبال می‌کند شناسایی نخبگان در عرصه‌های فرهنگی است، برخی از طلاب حوزه‌های علمیه خواهران فعالیت‌های بسیار فاخر و مورد توجهی در عرصه‌های تبلیغی، فرهنگی، فضای مجازی و رسانه و سایر عرصه‌ها انجام داده و موفق بوده‌اند، به‌‌عنوان مثال عرضه محصولات فرهنگی با ابداعات نوین و فعالیت‌هایی در زمینه‌های مربوط به به‌کارگیری نوجوانان و جوانان در شهرهای استان‌ خوزستان، فارس، اصفهان و برخی از استان‌های محروم انجام‌شده و با موفقیت‌های زیادی روبرو بوده است./1324/د101/ج