یادداشت؛
تیغ اتمی در دست زنگی مست سعودی
سعودیها طی سالهای اخیر و به خصوص به دلیل جنگ یمن نشان دادهاند که نه لیاقت داشتن تجهیزات اتمی را دارند و نه برخوردار از مسؤولیت اخلاقی لازم هستند.
به گزارش خبرگزاری رسا، گزارش ۲۴ صفحهای الیجا کامینگز، رئیس کمیته نظارتی مجلس نمایندگان امریکا، میتواند دلالت بر دور جدیدی از حملات دموکراتها به دولت جمهوریخواه و شخص دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، داشته باشد، به خصوص اینکه نمایندگان جمهوریخواه تا یک شنبه شب گذشته یا زمان ارائه این گزارش به مجلس حتی از وجود آن بیاطلاع بودند تا اینکه نقشی در انجام آن داشته باشند.
باید توجه داشت که این گزارش در حالی تنظیم و ارائه شده که دموکراتها در روزهای اخیر آماده نبرد جدی با ترامپ میشوند، نبردی که در مورد اعلام وضعیت فوقالعاده از سوی ترامپ برای ساخت دیوار مرزی با مکزیک به پا شده و تا حالا ۱۶ ایالت آماده شدهاند تا کارزار حقوقی را علیه او شروع بکنند. با وجود این، گزارش کامینگز گوشههایی از پنهانکاری دولت امریکا در زمینه فعالیت هستهای را آشکار میکند که میتواند منطقه خاورمیانه را به ورطه نابودی هستهای بکشاند.
موضوع در این گزارش مربوط به پنهانکاری دولت ترامپ در زمینه فروش تجهیزات و تکنولوژی هستهای به عربستان است که بنابر قاعده باید با اطلاع نمایندگان کنگره انجام میشد، اما سعی شده تا از چشم نظارتی نمایندگان پنهان بماند و همین نیز نگرانیهایی بابت نقض قوانین امریکا و مخاطرات امنیتی به وجود آورده است.
بنا بر این گزارش، اصل ماجرا از زمان حضور مایکل فلین در پست مشاور امنیت ملی برای فروش تجهیزات حساس در تأسیسات هستهای شروع شده بود و بعد از استعفایش از این مقام، درک هاروی در شورای امنیت کار او را دنبال کرده است.
در این گزارش نام از شرکت مدیریت دارایی بروکفیلد برده شده که جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ترامپ، یکی از شرکای آن است و طرف مهمی در کنسرسیومی به نامایپی ۳ است که برنامه فروش تکنولوژی هستهای به سعودی را اجرا میکند. هرچند که گزارش کامینگز کوشنر را متهم به چیزی نکرده، اما از این موضوع میتوان علت رابطه نزدیک کوشنر با محمد بنسلمان، ولیعهد و وزیر دفاع سعودی و رفت و آمدهای مکرر کوشنر به عربستان را به خوبی درک کرد.
به نظر میرسد که انتشار این گزارش شروع ماجرا باشد و همچنان که خود کامینگز گفته، عجله کاخ سفید در زمینه انتقال تجهیزات و تکنولوژی هستهای به عربستان میتواند باعث نقض قانون انرژی اتمی امریکا شده باشد و کمیته نظارتی رسماً تحقیقات خود را در این زمینه شروع کرده است.
باید دید کار کمیته نظارت و تحقیق این کمیته به کجا خواهد رسید، اما با همین گزارش هم پنهانکاری دولت ترامپ و حتی نقض قوانین خود امریکا هم معلوم شده غیر از این بر پنهانکاری سعودیها برای رسیدن به تسلیحات هستهای انگشت گذاشته شده است.
واقعیت این است که تلاش سعودیها برای دستیابی به تسلیحات هستهای از ۲۵ سال پیش و با افشاگری محمد الخلیوی، نماینده اسبق آلسعود در سازمان ملل، برملا شده بود و مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی واشنگتن هم سال قبل گزارشی را منتشر کرد که در آن از تلاشهای مقدماتی سعودیها برای اجرای یک برنامه گسترده هستهای به هدف دستیابی به تسلیحات هستهای گفته بود.
نگرانیهای اظهار شده بابت ارتباط سعودیها با تسلیحات هستهای پاکستان و اینکه سعودیها نزدیک به ۶۰ درصد از هزینه این تسلیحات را تأمین کردهاند به این شرط که امکان خرید کلاهک هستهای داشته باشند.
هرچند که گاه و بیگاه در این مورد حرفها و گمانهزنیهایی مطرح میشود، اما پاکستان دست کم در ظاهر سعی کرده پایبندی خود را به عدم اشاعه تسلیحات هستهای نشان بدهد و برای مثال، سر تاج عزیز از شخصیتهای مطرح در زمینه سیاست خارجی پاکستان دو سال قبل بر این پایبندی تأکید کرد.
در هر صورت، تقلای سعودیها برای به دست آوردن تسلیحات هستهای از سالها قبل شروع شده بود و به نظر میرسد که با روی کار آمدن ترامپ در امریکا توجه خود را در این دو سال معطوف به کاخ سفید کردهاند و حتی نتایجی هم به دست آوردهاند هرچند که ابعاد این نتایج به دلیل پنهانکاری ترامپ و عواملش از جمله کوشنر نامعلوم است.
نکته مهم در همزمانی این پنهانکاری با دشمنی علنی ترامپ با توافق هستهای ایران یا برجام است که در نهایت منجر به خروج غیر قانونی و یکطرفه او از برجام و اعمال دوباره تحریمها علیه ایران شد. ترامپ در حالی از برجام خارج شد که طبق این گزارش به دنبال انتقال مخفیانه تجهیزات هستهای حساس به عربستان بوده و به سعودیها برای دستیابی به بمب اتمی کمک کرده است.
این موضوع نه تنها دو رویی ترامپ و دولتش را در زمینه سیاست هستهای ثابت میکند بلکه نشان میدهد که او تا چه میزان در مورد صلح و امنیت جهانی بیمسئولیت است. در واقع، سعودیها طی سالهای اخیر و به خصوص به دلیل جنگ یمن نشان دادهاند که نه لیاقت تکنولوژیکی داشتن تجهیزات هستهای را دارند و نه برخوردار از مسئولیت اخلاقی لازم هستند و پنهانکاری ترامپ باعث میشود تیغ به دست زنگی مستی بیفتد که شاید کل خاورمیانه را در آتش هستهای بسوزاند. /۱۰۱/۹۶۹/م
منبع: روزنامه جوان
ارسال نظرات