تنفس "اختاپوس فرهنگی" در لباس سیاست

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، «هشت‌پا» یا «اختاپوس» یکی از جانوران عجیب دریایی است. بیش از دویست گونه هشت پا تاکنون شناسایی شده است. طول برخی از آن‌ها به 9 متر هم می‌رسد! اختاپوس جزء نرم‌تنان است و هیچ استخوانی ندارد. همین ویژگی این جانور باعث شده تا به هر شکلی در آید و در هر شکافی پناه بگیرد. هشت‌پا اندام‌های مکنده‌ای دارد که با آن طعمه را می‌گیرد سپس با بازو‌های قدرتمندش طعمه را به دهانش هدایت می‌کند.

برخی از هشت‌پا‌ها سمی هستند. سم آن‌ها می‌تواند چند انسان را از پا در‌آورد. اختاپوس را می‌توان باهوش‌ترین بی‌مهرگان نامید، چرا که در آزمایشگاه ثابت شده می‌تواند از راه‌های پر پیچ و خم راه خروج را پیدا کند و فرار کند!

هشت‌پا توانایی استتار خوبی دارد به طوری که می‌تواند با محیط اطراف خود هم رنگ و منطبق شود و خود را از دید شکار و شکارچی پنهان کند. این جاندار در لحظه خطر ماده‌ای از خود ترشح می‌کند که شکارچی را گیج می‌کند و از فرصت به دست آمده برای گریختن استفاده می‌کند.

واقعیت این است که جریانی اختاپوس‌وار به روی فرهنگ ایرانی _ اسلامی بازو انداخته است. این جریان که ظاهرا بازو‌های بلندی هم دارد شکار خود را انتخاب کرده است و آن شکار هم چیزی نیست جز حجاب، حیا و عفاف.

با نگاهی گذرا به گذشته به وضوح می‌توان اقدامات این اختاپوس فرهنگی را مشاهده کرد. این اقدامات شاید به صورت جزایر جدا از هم دیده شوند، اما در حقیقت بازو‌هایی از یک پیکره هستند.

«کمپین آزادی‌های یواشکی» نمونه‌ای از عملکرد‌های این اختاپوس فرهنگی است. این کمپین که کار خود را به وسیله یک فرد خودفروخته در ابتدای سال ۹۳ آغاز کرد، از زنان و دختران می‌خواست تا عکس‌های بی‌حجاب خود را در فضای مجازی (مثل فیس بوک) منتشر کنند.

این کمپین بعد از مدتی با عدم استقبال روبه‌رو شد. از همین رو جریان نامبرده به طرح «چهارشنبه‌های سفید» روی آورد. قربانیان این طرح نیز زنان بودند. در این طرح از زنان خواسته می‌شد تا با شال‌های سفید در اماکن و معابر عمومی حاضر شوند و در فرصتی مناسب شال از سر بردارند. چهارشنبه‌های سفید با اقبال قابل توجهی روبه‌رو نشد، اما هنوز کار خود را ادامه می‌دهد. در روز‌های گذشته به مناسبت روز جهانی زن برخی از سلبریتی‌ها با انتشار عکس‌هایی تلاش کردند چهارشنبه‌های سفید را ذهن‌ها یاد‌آوری کنند.

متاسفانه این اختاپوس بازو‌های پنهانی هم در لایه‌های زیرین جامعه دارد. بازو‌هایی که تلاش می‌کنند تا به هر شکل ممکن تنور مبارزه با حجاب و عفاف را روشن نگه دارند. در اواخر تابستان امسال بنری در حاشیه نمایشگاه زنان و تولید ملی نصب شده بود که روی آن نوشته شده بود: «زنان چهره شهر را تغییر می‌دهند». در این بنر روی رنگ سیاه علامت ضربدر زده شده بود و در آن سعی شده بود به صورت مفهومی و هنرمندانه «نه به چادر» را به جامعه القا کند. این بنر واکنش‌های زیادی به همراه داشت. بسیاری این امر را اتفاقی دانسته و تلاش کردند در هر صورت آن را توجیه کنند.

بعد از فروکش کردن تب و تاب بنر کذایی مطرح شدن درخواست «ورود زنان به ورزشگاه آزادی» جانی دوباره به این جریان داد و امید آن‌ها را برای فتح سنگری جدید زنده کرد.

این جریان با  ایجاد جنگ رسانه‌ای و با بهانه قرار دادن تبعیض علیه زنان، تساوی حقوق زن و مرد، سلامتی و نشاط و... زهر خود را به فضای تصمیم‌ساز برخی از مسئولان تزریق کرد و آنان را وا داشت تا پاس گلی به این جریان بدهند. پاس گلی که با صوت و کف و خوش‌رقصی فیفا_بخوانید غرب _ همراه بود. جنجال ورود زنان به ورزشگاه آزادی بعد بازی تمام شد، ولی سوالات زیادی را بی‌جواب گذاشت.

ورود به ورزشگاه دغدغه چند درصد زنان بود؟ چرا عده‌ای اصرار داشته و دارند زنان به صورت مختلط  وارد ورزشگاه شوند؟ چرا ورزشگاه آزادی؟! آیا نشاط در اختلاط و آن هم فقط در ورزشگاه یافت می‌شود؟

هفته گذشته (۱۱ اسفند) تیم ملی فوتبال بانوان کشورمان در دیداری دوستانه به مصاف تیم ملی بانوان بلاروس رفت. علی‌رغم این‌که برای این دیدار تبلیغات بسیاری شده بود، بازی در فضایی سوت و کور و ورزشگاهی خالی از تماشگر برگزار شد. این بازی به خوبی نشان داد که مطرح کردن ورود زنان به ورزشگاه آزادی دغدغه چه طیفی از جامعه و به چه قصد و هدفی صورت می‌گیرد.

«حمله رسانه‌ای به دیوار نگاره میدان ولی عصر (عج)»، «برگزاری شو لباس به صورت بسیار زننده»، «تشکیک در حجاب در همایش‌ها و مصاحبه‌ها توسط برخی از افراد به ظاهر مسئول»، «ترویج دوچرخه‌سواری بانوان بدون رعایت ضوابط و شرایط شرعی و قانونی» و... نمونه‌هایی دیگر از ده‌ها رویکرد و عملکرد این جریان برای تضعیف حجاب و عفاف در جامعه است.

حمله به حجاب و عفاف؛ چرا؟

با اندک جستجو و مطالعه می‌توان فهمید که یکی از عمده دعوت‌های انبیای الهی، دعوت به حجاب، حیا و عفاف بوده است. قرآن نیز که آخرین ره‌آورد آموزه‌های الهی است به این مقوله بسیار تاکید کرده است.

داستان حیای حضرت یوسف(ع) و دختران حضرت شعیب (ع) نمونه‌ای از آن‌هاست. قرآن در وصف یکی از دختران این پیامبر الهی  می‌فرماید: «با نهایت حیا و عفت گام برمی‌داشت».

علاوه بر قرآن کریم، کتاب‌های روایی هم پر است از احادیثی که انسان‌ها و جامعه را به داشتن حجاب، حیا و عفاف سوق می‌دهد. به این چند روایت دقت کنید: «حیاء رشته حفظ ایمان است؛ وقتی رشته سامان چیزی گشوده شود آن چه در آن است پخش و پراکنده و تلف می‌گردد.»، «ایمان ندارد کسی که حیا ندارد»، «حیا سوق دهنده به سوی تمام زیبایی‌هاست»، «نزدیک است که شخص عفیف، ملکی  از ملائکه باشد!».

دنیای غرب این عناصر کلیدی را شناخته و به اهمیت و جایگاه آن‌ها واقف است. از همین رو بدیهی است که تمام‌قد برای نابودی آن به‌پا خیزد. برای آن برنامه‌ریزی کند و بازو‌های خود را به‌کار بگیرد تا این مرواید‌های در صدف را در خود هضم کند.

با این‌حال نکته قابل توجهی وجود دارد و نباید مورد غفلت مسئولان و دیدبانان فرهنگی قرار بگیرد و آن این‌که اختاپوس‌های فرهنگی با تمام قوتی که دارند، یک نقطه ضعف اساسی هم دارند و آن این است که تمام اندام‌های حیاتی آن‌ها در سرشان قرار دارد. از همین رو می‌توانند با هدف قرار دادن کانون‌های ضد‌فرهنگی، رهایی و سلامتی روانی را به جامعه به ارمغان بیاورند./918/ی702/س

مجتبی عادلپور