گفتوگوی عربها با ایران ممکن و ضروری است
به گزارش خبرگزاری رسا، محمود البازی، عضو مرکز کرسی حقوق بشر یونسکو در یادداشتی با عنوان «گفتوگوی عربها با ایران ممکن و ضروری است» برای روزنامه فرامنطقهای رای الیوم، تنها راه حل اختلاف میان برخی کشورهای عربی با ایران را در گفتوگو دانست.
در مقدمه این یادداشت آمده است: یک هفته تا برگزاری دو اجلاس فوق العادهای که سلمان، شاه سعودی دعوت به برگزاری آن در مکه مکرمه کرده زمان باقی مانده است. یکی اجلاس سران شورای همکاری خلیج (فارس) و دیگری اجلاس سران کشوروهای عربی و اسلامی که قرار است هر دو در روز پنجشنبه سی ام ماه مه 2019 برای بررسی موضوع حملات اخیر علیه عربستان و پیامدهای آن بر منطقه برگزار شود.
به گفته نویسنده در این یادداشت به دو سوال محوری پاسخ داده میشود: آیا رایزنی با برادران عرب و مسلمان به اهداف خود رسیده است و آیا ادامه تشکیل ائتلاف عربی و اسلامی علیه یمن موفق بوده است که حالا به نشست و رایزنی برای ایجاد ائتلاف علیه ایران دعوت به عمل آمده است؟ آیا عربستان و کشورهای منطقه گزینهای جز کوبیدن بر طبل جنگ ندارند؟ تصور میکنند چه کسی در چنین جنگهایی بازنده است؟
رای الیوم آورده است: اقدام عربستان در برگزاری چنین اجلاسی از نگاه انتزاعی از جهت هماهنگی در مواضع مهم تلقی میشود؛ اما با دقت نظر در آن میفهمیم که چنین نشستی خالی از محتوا و حتی قبل از شروع شدن محکوم به شکست است و نظیر دیگر اجلاسهای سران عرب جز اینکه در آن، چیزهایی را محکوم یا تهدیدهایی را وارد کنند، محصولی نخواهد داشت یعنی در آن خبری از اقدامات عملی و واقعی برای حل مسائلی که منطقه با آن روبروست، وجود ندارد.
نویسنده افزود: درباره سوریه و قطر که موضعشان در صورت حضور در اجلاس مکه مشخص است؛ اما فلسطین هم که به دلیل اینکه انتظار میرود پس از ماه مبارک رمضان با طرح معامله قرن آمریکا ضربات دردناکی به مساله فلسطین وارد شود در سطح پایینی در اجلاس مکه حضور خواهد یافت. درباره مغرب هم که این کشور احتمالا موضعی همسو با عربستان نخواهد داشت، بخصوص که عربستان به میزبانی مشترک آمریکا، مکزیک و کانادابرای جام جهانی 2026 رای داده در حالی که مغرب هم نامزد آن بوده است و اگرچه کشورهای متعدد عربی دیگری هم علیه مغرب رای دادند؛ اما سرزنشها متوجه عربستان است که خود را رهبر جهان اسلامی و عربی میداند.
نویسنده افزود: درباره کویت و عمان هم که این دو کشور معمول سیاست بی طرفی مثبت میگیرند که سیاست دعوت به کاهش تنش و میانجیگری بین طرف های درگیر است. از همین رو آنها بر طبل جنگ نمیکوبند.
رای الیوم آورد: امارات عربی متحده هم که به خوبی میداند وقوع جنگ در منطقه به نفع هیچ کدام از کشورهای همسایه نیست؛ چون بخش قابل توجه اقتصاد قوی امارات به درآمد نفت و گردشکری متکی است. از همین رو وقوع جنگ در مرزهای این کشور بدون تحت تاثیر قرار گرفتن آن غیرممکن است و رهبران امارات کاملا خواهان کاهش تنش هستند و از درگیریهای بین آمریکاییها با ایرانیها فاصله میگیرند.
به نوشته این روزنامه در بین کشورهای غیر عربی اما اسلامی کافیست نام ترکیه را به عنوان بزرگترین کشور اسلامی و دارای وزن در جهان اسلام و منطقه نام ببریم. روزی نیست که رسانههای عربستان بی دلیل یا با دلیل به کشور ترکیه و رجب طیب اردوغان نتازند. در مقطع اخیر هم عربستان اقتصاد ترکیه را هدف گرفته و سرمایه گذاران عرب را از سرمایهگذاری در اقتصاد ترکیه برحذر داشته و درباره امنیت آنجا هشدار داده است. سرمنشا همه این حملات علیه ترکیه، مساله جمال خاشقچی است که سعودیها میخواهند ترکیه از پیگیری آن چشم پوشی کند.
نویسنده تاکید کرد: پس از تجزیه و تحلیل سریع و مختصر مواضع کشورهای شرکت کننده در اجلاس، ما درمییابیم که عربستان سعودی توانایی خود را از دست داده و یا هرگز توانایی دستیابی به یک توافق عرب اسلامی در مورد حداقل یک موضوع را هم ندارد و از ائتلاف عربی اسلامی که عربستان روزی برای جنگ یمن تشکیل داد چیزی باقی نمانده است.
وی افزود: امارات مثل همیشه درصدد حفظ منافع خود در یمن با کمترین زیان است. این یک سیاست کاملا عملی است و اگر هم در آنجا برای گفتوگو فتح بابی شود، ضرری نمیکند؛ اما عربستان در باتلاق یمن غرق شده و خاک آن در معرض حملاتی از داخل یمن است.
نویسنده با طرح این سوال که ما نمیدانیم چرا عربستان از گفتوگو و مذاکره هراس دارد، افزود: ترامپ که رییس جمهور قدرتمندترین کشور دنیا و صاحب بزرگترین ناوهای جنگی است بارها ایرانیها را به مذاکره فرامیخواند. حتی در یک روز دو بار صبح و شب آنها را به مذاکره دعوت میکند و از مذاکره و گفتوگو هراسی ندارند و بارها تکرار میکند که آمریکا خواهان ورود به جنگی با ایران نیست؛ بلکه میخواهد ایران را به میز مذاکره بکشاند.
البازی ادامه داد: چرا ما عربها گمان میکنیم مذاکره یا گفتوگو برایمان کسر شأن است؟ چرا در سیاستهای عربها این همه بی پروایی و ندانم کاری است. به نظر میرسد امارات وضعیت را به خوبی درک کرده و خود را از همه این حوادث کنار کشیده است. این اقتصاد قوی و این قطب گردشگری درجهان با جلوه های معماری زیبا و خیره کننده مایل به ورود به جنگی ویرانگر با ایران نیست، چون در جنگ نقل و نبات قسمت نمیکنند.
وی تاکید کرد: عربستان هم به نوبه خود در برخی مسائل کوچک حرکتهایی انجام داده از جمله اینکه کمکهایی را برای سیل زدگان در ایران فرستاد و در حادثهای دیگر یک کشتی ایرانی با 26 سرنشین را که در دریای سرخ گم شده بود، نجات داد.
نویسنده گفت: چرا ما منادیان جنگ و نه منادیان صلح باشیم تا از هر آنچه کشورمان به آن دست یافته صیانت کنیم. مشترکات ما با ایران بسیار است. ایران کشور مسلمان و همسایه ماست. عربستان در جایگاه قدرت اسلامی در منطقه باید منطقیتر تعامل کرده و در روبه رو شدن با چالشها و بحرانهای منطقه عقلانیتر عمل کند.
البازی نوشت: ما میتوانیم با ایران گفتوگو کنیم؛ زیرا ایرانیها ید طولایی در مذاکرات دارند. آنها سالها برای دستیابی به توافق هستهای با جامعه بین المللی مذاکره کردند. ایرانیها در گفتوگو و مذاکره بسیار بردبار هستند و می توان از این قضیه برای حل برخی مشکلات باقیمانده استفاده کرد. برای مزاح گفته میشود اگر میخواهی حوصله ایرانیها را بسنجی، باید بدانی آنها بر خلاف همه مردم دنیا مایلند برای صرف یک غذای فست فودی ساعات طولانی را در ترافیک جنوب تا شمال تهران وقت بگذارند تا به رستوران مد نظر خود رسیده و در آنجا غذای خود را در ده دقیقه صرف کنند.
در پایان آمده است: گزینههای زیادی برای تعامل با ایران وجود دارد که یکی از آنها مذاکره و گفتوگوی مستقیم یا غیرمستقیم است و محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران بارها از تمایل ایران برای گفتوگو با همسایگانش گفته است. کسی که خواهان جنگ با ایران است باید به تنهایی تبعات این جنگ را بپذیرد و ما عربها می توانیم کاری کنیم که جلوی وقوع جنگ فاجعه باری را که منظقه بی نیاز از آن است، بگیریم. در یک کلام و خلاصه باید گفت، گفتوگو ممکن و ضروری است./847/ب
منبع: فارس