فقه حکومتی فقه صرفا سیاسی نیست

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمدرضا زیبایی‌نژاد رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده حوزه در آیین افتتاحیه و رونمایی از سایت جدید پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل که با حضور شخصیت ها، اساتید و فضلای حوزه در سالن همایش های غدیر دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد،گفت: به نظر می‌ رسد ضعف استنادی که برخی اساتید در حوزه فقه حکومتی به عنوان نقطه ضعف مطرح می کنند، نقطه ضعف نیست چون ما با مسأله نوپدیدی به نام فقه حکومتی مواجه هستیم که در ابتدا نزد فقهای متبحر محل نظر نبوده است.

وی با اشاره به این که فقیهی که صد سال پیش در حجره نشسته است کاری با فقه حکومتی نداشته است، گفت: درگام نخست کسی که در میدان هست و با مسأله درگیر می‌ شود در حوزه فقه حکومتی باید نظر بدهد،  از این رو چون در مرحله ما قبل استناد هستیم مهم آن است که میز بازی و خروج بحث به دست یک فقیه باشد نه این که بحث در نهایت به کسی برسد که در این حوزه تخصصی ندارد.

حجت الاسلام زیبایی نژاد در ادامه تصریح کرد: به عنوان مثال فمینیست های عمل گرا می‌ گویند ما از میدان عمل نظریه تولید می‌ کنیم مثلا مرد سالاری در ذهن ما است وقتی در میدان عمل درگیر می‌ شویم می‌ فهمیم این پدیده پیچیده تر از آن است که فکر می‌ کردیم پس از این جا به حوزه نظر برمی گردند، نمونه این مسأله در فقه حکومتی نیز وجود دارد.

وی خاطرنشان ساخت: این کار باید با مشارکت فقها و متفقهان شروع شده و ابتکار کار دست این افراد باشد و نکته دیگر آن است که ما هنوز در تعریف فقه حکومتی یک وحدت نظری نداریم؛ گاهی می‌ گوییم فقه حکومتی ولی منظور ما فقه سیاسی است، از آن طرف برخی می‌ گویند این علوم از جمله فقه سیاسی در حقیقت فقه مسائل مستحدثه است ولی فقه حکومتی رویکرد حکومتی به فقه است.

رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده در ادامه در تبیین رویکرد حکومتی به فقه گفت: به عنوان مثال مسأله حجاب شاید برای مکلف تا روز قیامت وجوب داشته باشد ولی برای بحث حاکمیت شاید حتی برخی موارد که برای او ضرورت ندارد از این وجوب بیافتد، حال سؤال این است که آیا فقه حکومتی در مواردی اصول فقه و قواعد فقه ما را عوض می‌ کند؟

وی افزود: نکته دیگر آن است که وقتی از فقه حکومتی صحبت می‌ کنیم چه نگاهی از حکومت در ذهن داریم؟ تمام مقالات طلاب وقتی از اختیارات حکومت صحبت می‌ کنند بحث را سراغ حکومت پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌ برند که این مسأله برخی اوقات موجب می شود که موضوعات انتزاعی در ذهن ما با خارج تطبیق نداشته باشد.

حجت الاسلام زیبایی نژاد در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پیشنهاد خود برای کارایی بیشتر پایگاه وسائل بیان داشت: پیشنهاد ما این است که در گام نخست پرونده سازی کنیم که این کار را پایگاه وسائل تا الان انجام داده است، یعنی من وقتی می‌ خواهم وارد بحث چیستی فقه حکومتی شوم و بر بستر این ها حرف نو بزنم اولیات این بحث را بدانم.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: در گام دوم به صورت پروژه ای به کسانی سپرده شود که با فقه آشنا هستند و مسائل را تنقیح کنند و کار دقیقی خارج شود و بعد در اختیار بزرگترها قرار بگیرد و بتوانند در این عرصه نظر بدهند./1330/ج