«جوکر» یا قهرمان خشونتطلب!
به گزارش خبرگزاري رسا، نسیم اسدپور نوشت: «جوکر» یک شخصیت "ابرضدقهرمان" است که توسط باب کین، جری رابینسون و بیل فینگر خلق شد و برای اولین بار در نخستین جلد کتابهای کمیک بتمن (1940) حضور پیدا کرد. او در واقع یکی از شخصیتهای منفی داستان بتمن است؛ جالب این است که گفته میشود خلق این اثر نیز برگرفته از رمان "مردی که می خندد" اثر ویکتورهوگو بوده؛ در هر حال شخصیت جوکر در تمامی این سالها در کمیکها ماندگار شده بود تا این که در سال 2018 فیلمی ساخته شده بود که برای اولین بار به صورت مستقل به جوکر می پردازد و این بار دیگر از "ابرقهرمانِ" روبه روی "جوکر" یعنی بتمن خبری نیست، در این فیلم که در برخی سکانسهایش خشونت به اوج خود می رسد، فرد خشن یا همان جوکر قهرمان معرفی میشود؛ قهرمان جامعهای سیاه که مردمانش به خاطرسیاست و فساد سیاستمداران، و همچنین بی رحمی به یکدیگر به این تاریکی و سیاهی محکوم می شوند.
اکران این فیلم با حاشیههای فراوانی رو به رو بود، به طوری که در پلیس ایالات متحده پیش از اکران عمومی « جوکر » با هشدار به تماشاگران عنوان کرد که این ارگان آماده مقابله با هرگونه آشوب پس از تماشای فیلم است، ارتش نیز هشدارهای امنیتی را پیش از اکران عمومی فیلم اعلام کرد و سینماهای نمایش دهنده نیز تماشاگران را از به همراه داشتن نقاب ها و وسایل جوکر به هنگام تماشای فیلم منع کردند.
اولین سکانس فیلم با صدای یک مجری برنامه تلویزیونی شروع میشود که خبری مبنی بر تجمع زباله و آشغال در سرتاسر شهر را بیان میکند، و در عین حال جوکر، شخصیت اصلی داستان را نشان میدهد که مشغول گریم کردن خود به عنوان یک دلقک است، همین سکانس برای بیننده باهوش کافی است تا بفهمد با یک تناقض مهم یعنی تاریکی با شادی در فیلم رو به رو است.
این سیاهی و تباهی تا پایان داستان پررنگتر میشود و اجازه به عرض اندامِ شادی نمیدهد؛ جوکر مردی است که دوست دارد دیگران را بخنداند، اما خودش از خندههای بی مورد و بی موقع رنج میبرد، خندههایی که ناخوادآگاه بیننده را به یاد نام کتاب ویکتورهوگو میاندازد، "مردی که میخندد"
این مرد که قصد خنداندن مردم را دارد، و کار دلقکی را در پیش گرفته، مورد آزار و اذیت دیگران به خصوص قشر مرفه و سرمایهدار قرار میگیرد و رفته رفته بیماری روانی او که یک اثرش همان خندهها است به جنون تبدیل میشود، جنونی خشن که زاییده بی مهری جامعه است و باعث میشود دست به قتل و جنایت بزند وبعد از آن بجای این که از کار خود پشیمان باشد، برعکس احساس رضایت کند، زیرا نه با خنداندن مردم بلکه با کشتن آنها نامش بر سر زبانها افتاده، قانون به دنبال یافتن او است و مردم نیز که از ظلم سرمایهداران کشورشان به تنگ آمدهاند، از او الهام گرفته، نقاب بر چهره گذاشتهاند و در اعتراض به کوچه خیابان میریزند و همین باعث میشود که به راحتی تمامی آدمهایی را که به او بدی کردهاند از سر راه بردارد.
این بار این جوکر نیست که ابرضدقهرمان است بلکه سرمایهدارانی که خون قشر ضعیف جامعه را میمکند نقش ضدقهرمان را دارند، و جوکر با وجود خشونتهایش قرار است به یک قهرمان تبدیل شود، تولید چنین اثری نشان دهنده این است که بشر هر لحظه بیش از پیش به سوی تاریکی پیش میرود تا حدی که برای نجات از دست عدهای سرمایه دار و مرفه دست به دامان نقابهای یک دلقک خیابانی میشود!
جوکر به آدمهایی که ذات بدی دارند بدی میکند و با هر کس که خوب بوده نه تنها کاری ندارد بلکه با او بسیار مهربان است. با این نگاه فیلمساز، خشونت جوکر را توجیه می کند.
جوکر فیلمی تلخ است که جوامع سرمایهداری دنیا را هدف قرار داده، این فیلم بیش از هر چیز به ظلم سرمایه داران اشاره دارد و نادیده انگاری قشر ضعیف تر جامعه که با این نوع ستم، تحقیر شده و همین موجب می شود تا جامعه دچار نوعی بحران شود که این بحران نه تنها قشر متوسط و پایین تر جامعه بلکه امنیت جامعه برای سرمایه داران را به خطر می اندازد.
جوکر میخواهد بگوید که این روال دامن تمامی بشر را خواهد گرفت، و سرمایه داران و فرزندانشان در آتش این بحران خواهند سوخت.
تاد فلیپس روند چگونگی تبدیل جوکر به فردی خشن را به تصویر کشیده، در نهایت نیز تلاش دارد ضدقهرمان بودن آن را به یک قهرمان تبدیل کند، قهرمانی که صدای مردمی در وجودش است که از جوامع سرمایهداری به تنگ آمده اند.
اما واقعیت این است که حتی همان مردم نیز جزئی از آن جامعه تاریک شدهاند و دیگر هیچ رحمی ندارند و پدر و مادر را جلوی چشمان یک فرزند می کشند!
فیلم، جوامع سرمایه داری و سیاستمدارانی را نشانه گرفته است که با فساد نسبت به افراد جامعه ظلم میکنند، دردناکترین بخش فیلم را میتوان در سکانسی دید که مردم با نقابهای دلقک در خیابانهای شهر به اعتراض و کشت و کشتار مشغول هستند، جوکر با نقابش از میان آنها عبور کرده و وارد تالاری میشود که تمامی سرمایهداران شهر بی تفاوت نسبت به اعتراض نقابداران در آن جمع هستند و در کمال آرامش و در محیطی بسیار مجلل به تماشای اثر هنری مشغول اند./1360//101/خ